با قیمت های فعلی در بازار کالا و ارز، چنانچه شاخص کل طی یکسال آتی به محدوده 100 هزار واحدی نیز برسد، جای تعجب ندارد. چراکه طی یک سال مالی کامل با قیمت های فعلی ارز و شرایط کنونی اقتصاد، بیش از 40 هزار میلیارد تا 45 هزار میلیارد تومان سود می تواند در شرکت ها محقق شود که با در نظر گرفتن نسبت هفت واحدی P/E برای کل بورس، ارزش بازار سرمایه رقمی در حدود 300 هزار میلیارد تا 350 هزار میلیارد تومان می شود که این رقم معادل با شاخص 100 هزار واحدی است
"حباب یا bubble" واژه نام آشنایی که در روندهای پرشتاب قیمت ها و شاخص کل در بورس لق لقه زبان سرمایه گذاران، کارگزاران و نیز کارشناسان بوده و با توجه به صعود نماگر بازار به مدار 55 هزار واحدی این صحبت ها دوباره اوج گرفته است.

در همین ارتباط یک کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار بورس نیوز اظهار داشت: واژه حباب پس از دهه 90 میلادی با بحرانی به نام حباب دات کام پیرامون سقوط قیمت سهام شرکت های حوزه IT پس از مدت ها رشد قیمت معروف تر شد، بطوریکه این قبیل سهام در پی افزایش شدید قیمت ها نسبت 70 تا 80 واحدی P/E را در بورس نیویورک به خود اختصاص دادند که در نهایت این حباب ترکید.

علی جعفری افزود: در بورس کشور ما به محض اینکه شاخص قدری رشد می کند، عده ای از کارشناسان و فعالان بازار بلافاصله خطر شکل گیری حباب را بدون توجه به سایر پارامترها و شاخص ها مطرح می کنند، حال آنکه رشد مطلق شاخص تنها ملاک نیست.

وی ادامه داد: در این رابطه بایستی در نظر داشت که ارزش پول ملی به یک سوم رسیده و به قول عوام قیمت دلار بالا رفته است. در این شرایط سود شرکت ها که اکثراً تولیدکننده مواد خام هستند، با صادرات یا فروش داخلی بر مبنای قیمت دلار افزایش یافته که این در رشد قیمت سهام آنها خودنمایی می کند. این شرایط موجب شده شاخص کل از محدوده 20 هزار واحدی به رقم 55 هزار واحد دست یابد.

این کارشناس بازار سرمایه تأکید کرد: البته صرف اینکه شاخص کل این روند صعودی را طی کرده، نمی توان گفت حبابی در آن وجود دارد. اما اگر مسئولان و کارشناسان مدعی وجود حباب در این نماگر، معتقدند ارز دوباره می تواند به قیمت حدود هزار تومان برگردد، ادعای آنها مبنی بر حبابی بودن شاخص کل در شرایط فعلی قابل قبول است.

جعفری با اشاره به رشد بهای انواع کالا از جمله مسکن، طلا، سکه و طبیعی بودن روند مثبت شاخص بورس در پی روند قیمتی این قبیل کالاهای مصرفی و سرمایه ای گفت: افزون بر رشد بهای کالا، باید توجه داشت که سرمایه گذاران بازار سرمایه متحمل ریسک نیز می شوند، از این رو انتظار کسب بازدهی بیشتر در آن منطقی به نظر می رسد. در نتیجه به نظر می رسد بورس همچنان در مقایسه با بازارهای کالایی عقب تر است.

وی پیرامون اینکه شاخص باید به چه محدوده ای برسد تا تعادل لازم در آن برقرار شود، گفت: با قیمت های فعلی در بازار کالا و ارز، چنانچه شاخص کل طی یکسال آتی به محدوده 100 هزار واحدی نیز برسد، جای تعجب ندارد. چراکه طی یک سال مالی کامل با قیمت های فعلی ارز و شرایط کنونی اقتصاد، بیش از 40 هزار میلیارد تا 45 هزار میلیارد تومان سود می تواند در شرکت ها محقق شود که با در نظر گرفتن نسبت هفت واحدی P/E برای کل بورس، ارزش بازار سرمایه رقمی در حدود 300 هزار میلیارد تا 350 میلیارد تومان می شود که این رقم معادل با شاخص 100 هزار واحدی است، البته این محاسبه ها با فرض ثابت بودن نسبت P/E برآورد می شود. اما با احتمال رشد این رقم می توان به پتانسیل رشد شاخص کل امید داشت.

جعفری افزود: پیش از این نیز اعتقاد برخی فعالان بر حبابی بودن شاخص 26 هزار واحدی بود که در شرایط فعلی نیز با رشد دو برابری آن این بحث دوباره مطرح شده است و به نظر می رسد زمانی که با توجه به پتانسیل های فعلی در بورس این نماگر به رقم 100 هزار واحدی دست یابد، بازهم از سوی برخی افراد بحث حباب مطرح شود. اما نکته اصلی این است که حباب بایستی در محدوده ای بترکد و از بین برود.

این کارشناس بازار سرمایه با تأکید بر اینکه نسبت P/E عددی از قبل تعیین شده نیست، گفت: در اقتصادهای تورمی پول به جای سرمایه گذاری بلندمدت در بازار سرمایه و بخش های تولیدی به سمت بازارهای کالا می رود. اما زمانی که افق اقتصادی از رونق افتادن بازارهای کالایی و رقیب بازار سرمایه را حکایت می کند، فرض بر کاهش تورم است که در پی آن بازار سرمایه با افزایش نسبت P/E همراه می شود و این یعنی رشد دوباره شاخص کل؛ البته تصمیمات کلان مسئولان نیز در تعیین این نسبت نیز اثرگذار است.

جعفری در خاتمه سخنان خود اظهار داشت: تحقق شاخص 100 هزار واحدی و دستیابی به بازاری به ارزش بیش از 350 میلیارد تومان با توجه به درآمد کشور و پتانسیل های مورد در صنایع فعال برای بازار سرمایه ایران ارقامی چندان زیاد نبوده، هرچند که ممکن است در کوتاه مدت روند آن دستخوش فراز و نشیب هایی شود.