*چالش های صنعت فولاد و ۵ راهکار برای ساماندهی بازار
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد با بررسی چالش های این صنعت، ۵ راهکار برای ساماندهی بازار از طریق ابزار بورس ارائه کرد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، رضا شهرستانی با انتشار مطلبی درباره ساماندهی بازار فولاد در دنیای اقتصاد اعلام کرد: طی ماههای اخیر وزارت صنعت و کمیسیون صنایع مجلس سعی در اصلاح بازار فولاد داشتند. موضوعی که شائبه بازگشت رانت و امضای طلایی را تقویت کرده و به جز افزایش تنش، بهبودی در بازار ایجاد نکرده است.
به جای این رویه پیشنهاد میشود سیاستگذار نگرشی متفاوت اتخاذ کند و مسائل دیگری را در دستور کار قرار دهد که میتوانند تحولی جدی در بازار ایجاد کنند.
۱- بازطراحی بازار تنها به مدد یک قانون کلی ممکن است که جهتگیریهای عمومی بازیگران را تعیین میکند. مثلا اینکه فروش فولاد توسط شرکتها باید تنها از دو مجرای بورس و صادرات انجام شود. نظارت وزارت صنعت در این زمینه میتواند ضامن اجرای قانون، برچیده شدن رانت و ظهور شفافیت باشد تا همزمان بازارهای داخلی و خارجی پوشش داده شود و اهداف سیاستگذار محقق شود.
روند قیمتگذاری هم باید با لحاظ همین قانون کلی مدیریت شود.به طوری که برای صادرات آزادی کامل وجود داشته باشد یا اینکه در بازار داخلی به بازار رجوع شود. طبیعتا با کاهش هزینههای صادراتی اعم از بارگیری و ...، قیمت بین ۵ تا ۱۰ درصد کمتر از بهای فولاد در بازار جهانی خواهد بود و خریدار داخلی هم نفع خواهد برد.
۲- از آنجا که صنعت فولاد تاثیر بسیاری بر بازار سهام دارد و ۱۷ درصد از کل بورس مستقیما ناشی از ارزش افزوده این حوزه است، خط قرمز سیاستگذار باید پرهیز از مداخله باشد تا هم به افول گسترده شاخص بورس و ضرر سهامداران منجر نشده و هم نظام انگیزش بازار فولاد به هم نریزد.
تنظیمگری شیوه مشخصی دارد. هر تلاشی برای کاهش قیمت به صورت دستوری موجب زیان کل بازار سهام و جمع کثیری از فعالان این صنعت می شود. مخالفت با آییننامههای اخیر فولادی از سوی سهامداران و صنعتگران با همین گزاره قابل تفسیر است.
۳- مصرف فولاد در بازار ایران ابعاد مشخصی دارد. مجموع تولید فولاد سالانه ۳۱ میلیون تن است که ۲۰ میلیون تن شمش و ۱۱ میلیون تن شامل تختال، ورق گرم و سرد، اسلب، ورقهای روغنی، پوششدار و رنگی است.
درباره ۱۱ میلیون تن مابقی نیز لازم است از مصرف حدود ۹ میلیون تنی تختال در داخل مطلع باشیم. دو میلیون تن از این میزان را نیز باید طبق برنامه ای مدون صادر کنیم. شناخت بهتر بازار از هر دو سوی عرضه و تقاضا در ارقام مختلف کمک میکند سیاستگذار در مسیر طراحی و تنظیمگری بازار دچار خطا نشود.
در این راستا از مجموع ۲۰ میلیون تن شمش تولید شده، ۱۰میلیون تن صادر میشود که باید برای تحقق این هدف برنامهریزی لازم صورت گیرد. مابقی شمش پس از تبدیل به میلگرد به میزان ۵. ۷ میلیون تن به بازار داخلی تزریق میشود. حداکثر ظرفیت برای صادرات مقاطع طویل شمش حدود ۵. ۲ میلیون تن است.
۴- ایران در افق چشمانداز ۱۴۰۴ بهعنوان یکی از ۶ بازیگر بزرگ بازار جهانی به توانایی تولید ۵۵ میلیون تن فولاد دست پیدا خواهد کرد. جدا از پیششرطهای تزریق سرمایه و تامین زیرساختها، این هدف به ایجاد توازن در کل زنجیره بستگی دارد. لذا سیاستگذار باید اجازه دهد تعادل در بازار از برهمکنش عرضه و تقاضا ایجاد شود تا بازار به صورت هوشمند، کمبودها را درک کرده و از طریق انگیزه دادن به سرمایهگذاران و تولیدکنندگان خلأ را برطرف سازد.
۵- شیوه مدیریت معاونت صنایع معدنی وزارت صنعت تاثیر بسیاری بر جهتگیریهای کلان صنعت به ویژه در بخش فولاد دارد.موضع معاونت پیشین مبنی بر توجه بیشتر به بخشهایی از زنجیره نظیر نوردکاران یا صنایع سنگ معدن با تحمیل قیمتگذاری دستوری به زنجیره فولاد نه تنها راه حل رقابتپذیر ساختن صنعت نیست که تعادل را نیز در بازار به هم میریزد.
اتخاذ تدابیری بهتر از آییننامه ساماندهی که با ابزار مداخله دستوری سعی در بهینه ساختن بازار میکند، راه جایگزین برای پرهیز از تکرار مشکلات اخیر است.