رییس سازمان بورس با اشاره به دلایل سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه به جای بازارهای رقیب از ضرورت تعیین فیلترهایی برای افراد تازه وارد و پیگیری تقویت مجازات متخلفین از نوع بازدارنده خبر داد.

 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمدعلی دهقان دهنوی با اشاره به عملکرد دولت در هدایت سرمایه های مردم به بازار سرمایه به ایرنا اعلام کرد: سازمان بورس نقشی برای دولت قائل است که آن را باید در اقتصاد ایفا کند. دولت سیاستگذار کلان و تنظیم گر اصلی اقتصاد است به همین دلیل باید در کشورهایی مانند ایران که با اقتصاد دولتی همراه هستند در فرآیند تولید کالا و خدمات حضور داشته باشد. نقش سیاستگذاری و تنظیم گری دولت کاملا پذیرفته شده در همه دنیا و مورد مطالبه فعالان بازار است.

وظیفه دولت دعوت مردم به بازار سرمایه است که ساز و کار آن باعث تامین مالی برای تولید می شود پس با ورود منابع مردم به سمت بازار سرمایه، بنگاه های اقتصادی و شرکت هایی که در بورس حضور دارند می توانند تامین مالی قوی تری از این بازار داشته باشند و از این طریق نقدینگی را به منظور سرمایه گذاری به سمت فعالیت ها انتقال می دهند تا سبب افزایش تولید و اشتغال شود.

لزوم سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه به جای بازار ارز، طلا و مسکن

اگر مردم پس اندازها را وارد بازار سرمایه نکنند پس باید آن را به سمت کدام بازار سوق دهند؟ پس اندازها در وهله نخست وارد بانک ها می شود و از این مسیر به نیازهای مردم تخصیص پیدا می کند. اما اگر مردم به هر دلیلی برای حفظ ارزش سرمایه و کشف منافع بیشتر تصمیم گرفتند تا سرمایه را تبدیل به دارایی کنند اگر این اقدام را از طریق بازار ارز انجام دهند به معنی این است که به دولت خارجی وام بدون بهره اعطا کرده اند. حتی اگر این اتفاق در بازار طلا رخ دهد ممکن است ارزش دارایی آنها حفظ شود یا ریسک کمتری را متحمل شوند اما با سرمایه گذاران در این بازار هیچ نفعی را به اقتصاد نمی رسانند.

در صورتی که مردم پس اندازها را وارد بازار مسکن کنند، ممکن است فعالیت آنها تا حدی به نفع تولید مسکن باشد اما از یک جایی به بعد که در این بازار تقاضای سفته بازانه رخ دهد زمینه افزایش قیمت مسکن فراهم می شود و بعد از مدتی این موضوع در سبد کالای خانوار مردم به شکل افزایش اجاره نشان داده خواهد داد.

بازار سرمایه محلی است که دولت باید مردم را برای سرمایه گذاری به این بازار هدایت کند. در کنار این دعوت باید بطور حتم به مردم تاکید شود این بازار با ریسک های خاص خود همراه است و ورود باید به دو شکل انجام پذیرد. افرادی که از دانش و تخصص کافی برای سرمایه گذاری در این بازار برخوردارند با الفبای سرمایه گذاری آشنا و قادر به مدیریت ریسک های ایجادشده هستند، می توانند بصورت مستقیم اقدام به سرمایه گذاری در بورس کنند. در غیر این صورت فرد به هیچ عنوان نباید مستقیم وارد این بازار شود. بلکه بهتر است از طریق ساز و کار صندوق های سرمایه گذاری که تحت مدیریت افراد حرفه ای قرار دارند اقدام به سرمایه گذاری کند و از مزایای بازار سهام منتفع شود.

پیشنهاداتی برای حمایت از تازه‌واردان بورسی

برخی از پیشنهاداتی که برای محدود کردن معاملات مطرح می شد ممکن است نتیجه عکس بدهد به عنوان مثال، دامنه نوسان ممکن است تا حدودی از سرعت حرکت بازار جلوگیری کند اما هیجان بیشتری را بر معاملات ایجاد خواهد کرد و منجر به عطش تقاضای موجود می شود. فرض دیگر برای کاهش ضرر و زیان سهامداران در بازار اعمال برخی از محدودیت ها برای سهامداران تازه وارد بود که در برخی از بازارهای دنیا اعمال می شود اما کارهایی که در سازمان بورس انجام شد اعمال برخی از محدودیت ها بود.

ایجاد محدودیت برای سهامداران جهت جلوگیری از ورود به هر سهمی در بازار می تواند زمینه ساز ایجاد مشکلاتی باشد. باید زمینه ای را فراهم کرد تا اطمینان خاطر داشت سهامداران با فروش کل دارایی ها وارد این بازار نشده اند. باید از این به بعد برای افرادی تازه وارد فیلترهایی تعیین کرد. اکنون در تلاش برای ایجاد برخی از موانع هستیم اما دیگر نمی توان برای افرادی که در گذشته وارد بازار شده اند محدودیتی را اعمال یا حق معامله را از آنها سلب کرد، تلاش بر تشویق آنها به سرمایه گذاری غیرمستقیم از طریق شرکت های سبدگردان یا صندوق سرمایه گذاری است.

میزان خروج نقدینگی از بازار سهام

همه اعداد اعلام شده از سوی برخی مسئولان در زمینه خروج سرمایه در زمان ریزش شاخص بورس اشتباه است. زیرا به هیچ عنوان نمی توان عدد دقیقی در این باره اعلام کرد. اعلام اینکه چه میزان سرمایه از بازار خارج شده به هیچ عنوان درست نیست. چیزی که به عنوان خروج پول از آن صحبت می شود میزان خرید و فروش بین اشخاص حقیقی و حقوقی است.

در ماه های ابتدایی سال ٩٩ که ورود مردم به بازار سهام گسترش پیدا کرد، بیشترین میزان تقاضا از سوی سهامداران حقیقی بود و اتفاقا سازمان بورس در آن زمان سهامداران حقوقی را تشویق به فروش بیشتر سهام کرد. در مقابل فروش سهام دولت، ٣٢ هزار میلیارد تومان انتقال مالکیت از حقوقی به حقیقی و حقوقی صورت گرفت.

جریان معاملات در پنج ماه نخست سال ٩٩ بیشتر بصورت انتقال مالکیت از سمت حقوقی به حقیقی بود و در هفت ماه باقیمانده سال ۹۹ با توجه به اینکه حقوقی ها تشویق و الزام به خرید در بازار شدند، انتقال سهام بیشتر از سمت حقیقی به حقوقی صورت گرفت اما نمی توان هیچ محاسبه دقیقی را انجام داد که سهامداران خرد در چند ماه پایانی سال ٩٩ چه میزان سهام فروخته اند. زیرا این موضوع قابل ارزیابی نیست که سهامداران نقدینگی های در اختیار را در این بازار دوباره سهام خریدند یا وارد صندوق سرمایه گذاری کردند.

مجازات متخلفان در بازار سرمایه باید از نوع بازدارنده باشد

در مقطعی که شاخص بورس در حال ریزش بود اشخاص مختلف تلاش برای حمایت از بازار سرمایه داشتند. تقسیم بازار سرمایه به سهامداران حقیقی یا حقوقی و قرار دادن آنها در مقابل یکدیگر نوعی خیانت محسوب می شود. حقوقی ها از مالکیت بیشتری در بازار برخوردارند اما  فعالیت حقیقی ها ٨٠ درصد فعالیت بازار سرمایه را شامل می شود. در معاملات همیشه ممکن است تخلفاتی صورت بگیرد اما سازمان بورس همه تخلفات را به موقع شناسایی و با آنها برخورد قانونی می کند. در این میان سازمان بورس باید سیستم نظارت بر معاملات بازار را به روز کند و نظارت بهتری را نسبت به این بازار داشته باشد.

تقویت مجازات های بازار سرمایه دنبال می شود و جنس مجازات باید از نوع بازدارنده باشد. در صورت برخورد قاطع با تخلفات کشف شده در بازار، انگیزه دیگر متخلفان برای انجام اقدامات نامتعارف کاهش پیدا می کند.