کارشناس بازار سرمایه با اشاره به هفت‌ خوان رستم افزایش سرمایه شرکت‌های فعال در بازار سهام گفت: تغییرات در این رویه با الکترونیکی شدن تمامی فرایندها هم بر شرکت‌ها و هم بر کلیت بازار، اثر مثبت دارد.

 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، هابیل خاوری با انتشار مطلبی با عنوان " عبور از هفت‌خوان رستم" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: تشریفات اداری در هر رویدادی اگر دارای فرآیندی طولانی‌مدت باشد به نفع جامعه هدف نخواهد بود و هزینه‌های زیادی از جمله اتلاف زمان و انرژی نیروی انسانی را متوجه افراد و شرکت‌های حاضر در آن خواهد کرد.

فرآیند افزایش سرمایه شرکت‌های فعال در بازار نیز از تشریفات اداری کاملا قدیمی و فرسایشی پیروی می‌کند. افزایش سرمایه شرکت‌ها بنا به دلایل مختلف از جمله نیاز به منابع مالی برای طرح‌های توسعه‌ای یا تصحیح ساختار مالی شرکت‌ها صورت می‌گیرد و مقدار آن با توجه به نیاز و شرایط فعلی شرکت‌ها تعیین می‌شود.

افزایش سرمایه از محل های سود انباشته، تجدید ارزیابی دارایی‌ها، آورده نقدی و مطالبات، صرف سهام صورت می گیرد. افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی عام با درخواست شرکت آغاز می‌شود و پس از طی کردن هفت‌ خوان رستم با ثبت در اداره ثبت شرکت‌ها پایان می‌پذیرد.

یکی از روش‌های رایج برای افزایش سرمایه، تامین منابع از محل آورده نقدی و مطالبات به‌واسطه انتشار حق‌تقدم است. در این روش، شرکت‌ها با انتشار حق‌تقدم، همه یا بخشی از مبلغ افزایش سرمایه را از مالکان اوراق حق‌تقدم که مایل به دریافت سهام شرکت هستند، دریافت می‌کنند.

فرآیند 12 مرحله ای طولانی و فرسایشی افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی

مراحل فعلی افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی از محل آورده نقدی و مطالبات فرآیند 12 مرحله ای طولانی و فرسایشی شامل انتشار گزارش هیات‌مدیره در خصوص افزایش سرمایه و گزارش بازرس قانونی در سامانه کدال، ارسال مدارک و مستندات افزایش سرمایه به سازمان بورس، بررسی پرونده افزایش سرمایه از سوی سازمان بورس، صدور مجوز موافقت با افزایش سرمایه، برگزاری مجمع فوق‌العاده یا جلسه هیات‌مدیره، افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات، ارسال مدارک برای تایید آگهی پذیره‌نویسی توسط سازمان بورس، انتشار آگهی پذیره‌نویسی و شروع دوره پذیره‌نویسی، ارسال مدارک برای دریافت مجوز انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی برای حق‌ تقدم‌های استفاده‌ نشده در صورت عدم‌مشارکت کامل سهامداران، تایید اعلامیه پذیره‌نویسی توسط سازمان بورس و شروع دوره عرضه عمومی، تکمیل فرآیند افزایش سرمایه و ارسال مدارک برای ارائه به اداره ثبت شرکت‌ها، ثبت افزایش سرمایه دارد.

افزایش سرمایه با انتشار حق‌تقدم با دشواری‌های فراوانی برای مالکان حق‌تقدم همراه است. با توجه به تعداد بالای سهامداران شرکت‌ها، اعمال گواهی حق‌تقدم در رویه فعلی از سهامداران و سایر افراد درگیر در این فرآیند، زمان و انرژی زیادی می‌گیرد. از سوی دیگر در رویه کنونی، فاصله زمانی چندماهه‌ای بین اعمال حق‌تقدم و تبدیل به سهم وجود دارد و با توجه به فاصله زمانی زیادی که بین اعمال حق‌تقدم و دریافت سهم وجود دارد، سرمایه‌گذاری که قصد شرکت در افزایش سرمایه را دارد، علاوه بر ارزش زمانی پولی که برای شرکت در افزایش سرمایه از آن استفاده کرده با عدم‌اطمینان از قیمت سهم در آینده و شرایط حاکم بر کلیت بازار در زمان بازگشایی نیز مواجه است.

بطور کلی 6 مشکل این روش شامل صرف هزینه و زمان برای ارسال مدارک از طریق پست؛ ایمیل یا نمابر به شرکت توسط سهامداران، صرف هزینه و زمان برای تطبیق اطلاعات اظهارشده با واقعیت از سوی شرکت، نیاز به تایید بازرس قانونی و مراحل اداری خاص، صرف هزینه و زمان از سازمان بورس برای استعلام پرداخت کامل مبلغ پذیره‌نویسی، پیش‌بینی دشوار قیمت سهم در فاصله زمانی طولانی تبدیل حق‌تقدم به سهم، خطا‌های انسانی و مشکلات ناشی از آن در هر یک از مراحل می شود.

بخش عظیمی از سهامداران دارای دیدگاه کوتاه‌مدت هستند و هرچه فرایند افزایش سرمایه شرکت‌ها طولانی‌تر باشد، برای این قشر از بازار جذابیتی ندارد و از شرکت‌هایی که قصد افزایش سرمایه را ‌دارند، دوری می‌کنند. در فرایند افزایش سرمایه هم بازی‌های خاص مربوط به حق‌تقدم وجود دارد و هم بسته بودن طولانی‌مدت نماد که این مورد را می‌توان برای کلیت بازار و سهامداران آنها نوعی ریسک دانست. چرا که با عدم‌قطعیت در قیمت و شرایط بازار در روز بازگشایی مواجه‌اند. بنابراین کوتاه‌تر شدن فرایند افزایش سرمایه شرکت‌ها و تغییرات در این رویه در جهت الکترونیکی شدن تمامی فرایندها با توجه به بستر‌هایی که در اختیار سازمان بورس است، می‌تواند هم بر شرکت‌ها و هم بر کلیت بازار، تاثیر مثبت و بسزایی بگذارد.

قانون برنامه ششم توسعه با تاکید بر اجرای الکترونیکی فرآیند‌های کاغذی، امکان بهره‌مندی از توانایی‌های نرم‌افزاری را برای بهبود سازوکار افزایش سرمایه فراهم آورده است. بنابراین بهبود مستمر فرآیند‌ها با توجه به قابلیت‌های روز جامعه و بهبود فرآیند‌های قدیمی، همواره یکی از بهترین راهکار‌ها برای جلب رضایت ذی‌نفعان بوده است.