شرایط منفی امروز به شکلی رقم خورد که گویی تازه ابتدای ریزش است. انتظار می رفت امروز حمایتهای بیشتری از بازار صورت بگیرد که متاسفانه رخ نداد. امروز حقوقی ها نیز همگام با حقیقی ها فروشنده بودند. بخش بزرگی از این رفتار ناشی از فشار ابطال صندوق ها می تواند باشد. فارغ از نیاز به نقدینگی جهت ایفای تعهدات صندوقها، به هر حال تحمل فشارها از جانب حقیقی ها و حقوقی ها هم حدی دارد. حال وقتی نقد شونده ترین دارائی یعنی سهام، پیش روی سرمایه گذار قرار دارد؛ هیجانات بازار و رفتار دومینوار و القایی صف فروش، سبب تحریک و سرایت این شرایط به بدنه بازار می شود. درست است که بودجه پیشنهادی 1401 اخبار منفی زیادی داشت اما اخبار مثبت نیز کم نداشت. بازار بی توجه به این اتفاقات مثبت فقط منفی ها را برجسته می کند. با توجه به افزایش نرخ ارز محاسباتیِ بودجه، افزایش نرخ تسعیر بانکها کم اتفاقی برای بانکها نیست. حذف ارز 4200 تومانی یا تغییر مبنای محاسبه نرخ فروش صنایع صادراتی از مبنای ارز نیما به ارز آزاد همه اینها شرایطی را برای بازار رقم می زند که می تواند در میان مدت به نفع بازار باشد. از طرفی این بودجه پیشنهادی است و هنوز نهایی نشده است. قطعاً لابی ها به کار گرفته خواهد شد و مثلاً ممکن است نرخ گاز سوخت فولادی ها از 100% به 50% نرخ خوراک پتروشیمی ها برسد. مگر سال قبل 50% نرخ خوراک لحاظ نشده بود که با همین لابی ها به 30% رسید! نباید این بودجه را نهایی در نظر گرفت. دولت به این بازار نیاز دارد. قطعاً بودجه پیشنهادی تعدیل خواهد شد. اینک اعتراضات نسبت به شرایط بازار به بالاترین حد خود رسیده است. این اعتراضات قطعاً به گوش مسئولین خواهد رسید. اینک بورسی که آینه تمام نمای اقتصاد است در حال شکستن حمایتها و سقوط آزاد است. قطعاً اینها دیده می شود. سرمایه گذار حق دارد بی اعتماد شود. وقتی خودروساز دو بار افزایش نرخ را رسماً اعلام می کند اما سیاستگذار تحت فشار لغو افزایشِ قیمتها قرار می گیرد؛ نمی توان انتظار تاثیر منفی این اتفاقات بر بازار را نداشت. بازار نیز نسبت به اتفاقات مثبت بی تفاوت خواهد شد. در این بین برخی نظریاتی همچون بستن بازار یا اِعمال دامنه نوسان برای شاخص را مطرح می کنند. فارغ از درست یا غلط بودن این پیشنهادات، واضح است که شاخص کل به هیج وجه نمایانگر شرایط پرتفوی افراد نیست و پرتفوی سهامداران در ریزش ها افت بیشتری را نشان می دهد. این نوع محدودیتها در گذشته نیز تجریه شده است و اِعمال دامنه نوسان نامتقاران یکی از همین تجربه های تلخ است. بهتر است بجای اینگونه اقدامات و حتی اقداماتی نظیر تزریق پول از همین الان لابی ها دست به کار شده و بندهای ابهام برانگیز بودجه را برطرف یا تعدیل کنند. اینک صنایع ما تنها 30% گاز کشور را مصرف می کنند اما باید جور کسری بودجه را بکشند. صنایعی که بیش از 40 میلیارد ارز صادراتی به کشور وارد کرده اند و کشور را از تنگناهای تحریمی نجات داده اند. چه بسا اگر همین صادرات نصفه و نیمه نیز نبود الان نرخ دلار آزاد این قیمتها نبود و رسماً شرایط ونزوئلایی را تجربه می کردیم. همین بافرهای صادراتی از پتروشیمی ها گرفته تا معدنی ها و فلزی ها و حتی پالایشگاه ها نقش بزرگی در توسعه اقتصادی، رشد اقتصادی و اشتغال کشور دارند. اینها را گفتیم تا بگوییم که فروش بدون تحلیل سهام تنها به دلیلی که قرار است یک اتفاقی که هنوز رخ نداده است رخ بدهد می تواند لطمات جبران ناپذیری به روح و روان ما وارد کند. بهتر است اگر تا بحال سهم نفروخته ایم اندکی تحمل کنیم و لااقل اگر قصد فروش داریم خشک و تر را با هم نسوزانیم. به هر حال اگر فردا شاهد حمایت از بازار نباشیم بازار پتانسیل کاهش تا محدوده 1280000 واحد را نیز دارد و این اصلاح می تواند تا 1100000 نیز ادامه پیدا کند.

هدف حافظ