کارشناس بازار سرمایه با اشاره به ۵ عامل اصلی در تامین مالی و طولانی شدن فرآیند اجرای افزایش سرمایه‌ شرکت ها، سه راهکار اعلام کرد .

 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، میثم طهماسب‌زاده بایی با انتشار مطلبی با عنوان "چالش‌های نظام تامین مالی در بازار سرمایه" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: تامین مالی در نظام اقتصادی ایران از طریق بازار پول و بازار سرمایه در حال انجام است و کماکان نقش بازار سرمایه به‌رغم اینکه توسعه فراوانی که از بعد ابزار‌‌‌ها و شیوه‌‌‌های تامین مالی در آن صورت پذیرفته نسبت به بازار پول محدود بوده و شرکت‌ها بخش عمده‌‌‌ای از منابع موردنیاز را از طریق بانک ها انجام می‌دهند.

در این خصوص دلایل مختلفی می‌توان برشمرد که مهم‌ترین آن گسترش شبکه توزیع بانک ها، دسترسی آسان‌‌‌تر و آشنایی بیشتر عامه مردم با آنها، پیچیدگی‌‌‌ های موجود و تشریفات زیاد اداری در فرآیند انتشار اوراق تامین مالی که منجر به افزایش هزینه تامین مالی برای شرکت‌ها و زمان‌ برکردن تامین مالی می‌شود که صرفه تامین مالی را در بازار سرمایه برای شرکت‌ها کاهش می‌دهد.

خوشبختانه با تلاش‌های صورت گرفته ابزارهای تامین مالی در بازار سرمایه گسترش یافته اما برای استفاده به نحو درست از ابزارها باید تشریفات اداری موجود را کاهش داد. در اوراق بدهی با توجه به مسائل فقهی ابزارهای مختلفی در این خصوص تعریف شده اما آشنایی فعالان بازار سرمایه و مدیران شرکت‌ها و حتی شرکت‌های مشاور در زمینه فرآیندهای انتشار آن بسیار محدود است و اوراق‌‌‌ مذکور پیچیدگی‌‌‌‌‌‌های خاص دارند که بعضا منجر به طولانی شدن زمان تامین مالی و افزایش هزینه‌های انتشار آن می‌‌‌‌‌‌شود.

بازار ثانویه پویا مستلزم بازار اولیه توسعه‌ یافته‌ است. سود حقیقی در بازار ثانویه باید در نتیجه افزایش سودآوری در شرکت‌ها به دلیل افزایش تولید در اثر طرح‌‌‌های توسعه‌ای ایجاد شود نه صرفا تورم که آثار زیان‌باری برای اقتصاد دارد. تامین مالی از طریق اوراق سرمایه‌ای در ایران از طریق سود انباشته و مطالبات و آورده نقدی صورت می‌گیرد. در افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی، ۸۰ تا ۸۵ درصد مبلغ افزایش سرمایه از محل مطالبات سهامداران صورت می‌گیرد و متاسفانه به علت قوانین موجود این فرآیند بسیار زمان‌بر است. به طوری که از زمان مجمع فوق‌‌‌العاده که افزایش سرمایه تصویب می‌شود تا زمان ثبت آن بیش از ۶ ماه زمان می‌برد.

مشکلاتی طولانی شدن فرآیند اجرای افزایش سرمایه‌ها:

۱- فرآیندهای قانونی: بر اساس ماده ۱۶۶ قانون اصلاحی قسمتی از قانون تجارت مهلت استفاده از حق‌تقدم ۶۰ روز است که بر اساس دستورالعمل زمان‌بندی افزایش سرمایه این مهلت یک بار و به مدت ۳۰ روز قابل تمدید است، همچنین بر اساس تبصره یک ماده ۲۳ قانون بازار اوراق بهادار، مدت عرضه عمومی ۳۰ روز است که با احراز ادله موجه حداکثر به مدت ۳۰ روز دیگر قابل تمدید است.

۲- فرآیندهای تایید طرح اعلامیه پذیره‌نویسی و ثبت افزایش سرمایه در مرجع ثبت شرکت‌ها متاسفانه زمانی طولانی می برد. به طوری که حتی برخی از شرکت‌ها که اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته نیز می‌کنند فرآیند ثبت افزایش سرمایه آنها بیش از چند ماه زمان می‌برد.

۳- فرآیند جمع‌آوری اطلاعات و مشخص کردن میزان مشارکت سهامداران و سرمایه‌گذاران در افزایش سرمایه به دلیل الکترونیکی نبودن شیوه مشارکت که در بسیاری از موارد منجر به شکایت از طرف سهامداران و سرمایه‌گذاران به دلیل اشتباهات صورت گرفته می‌شود.

۴- مشکلات ارسال حق‌تقدم برای سهامداران و هزینه بالای آن مخصوصا در شرکت‌هایی که تعداد زیادی سهام‌داران خرد دارند.

راهکارهای پیشنهادی:

۱- الکترونیکی کردن نحوه ارسال حق‌تقدم به سهامداران و نحوه مشارکت سهامداران در افزایش سرمایه.

۲- اصلاح قوانین جهت کاهش زمان استفاده از حق‌تقدم و زمان عرضه عمومی حق‌تقدم‌های استفاده نشده.

۳- با توجه به اینکه در فرآیند انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی عمومی برای شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان بورس، تمام موارد قانونی در این سازمان مورد بررسی قرار می‌گیرد، مقرر شود در شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی عمومی صرفا با تایید سازمان امکان پذیر شود.

تامین مالی به قیمت بازار و بدون استفاده از متعهد پذیره‌نویس یکی از شیوه‌های تامین مالی است که می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر نیازهای فوری تامین مالی شرکت‌ها در زمان اقبال به بازار سرمایه داشته باشد.