اهمیت ایجاد ابزارهای مالی جدید در توسعه بازار سرمایه و چند متغیر دیگر
تحلیلگر بازارهای مالی با اعلام اینکه بازار سرمایه در حال مواجه با عرصه وسیعتر نقشآفرینیها خواهد بود ، خواهان ایجاد ابزارهای مالی جدید، کارسازی و تسهیل و تسریع در امور شد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، موسی احمدی با بیان مطلبی تحت عنوان "معضل انتخاب مدیران" به دنیای اقتصاد اعلام کرد: بازار سرمایه در حال حاضر تنها بخشی از نقدینگی جامعه را نمایندگی و مدیریت میکند. در این راستا نیاز به ابزارهای مالی جدید چه در حوزه جذب منابع مازاد اشخاص حقیقی و حقوقی و چه در زمینه سرمایهگذاری این منابع در زمینههای مختلف به خصوص در این برهه زمانی بسیار خودنمایی میکند. به عبارت دقیقتر یکی از نیازهای اساسی بازارهای سرمایهگذاری بهویژه بازار سرمایه، ورود ابزارهای جدید مالی به این بازار در جهت رشد و توسعه اقتصادی است.
بر اساس این گزارش به عنوان مثال در سالهای اخیر رشد زیستبوم نوآفرینی و کسب و کارهای فناورانه مشاهدهشد که زمزمه ورود آنها به بورس و بازار سهام نیز به گوش میرسد. این به آن معنا است که بازار سرمایه ایران همچون بازارهای دنیا میتواند حیطه گستردهتری را در بر بگیرد و بهخصوص در حوزه تامین مالی کسب و کارهای فناورانه و ایجاد اشتغال و توسعه کارآفرینی نیز میتواند نقش بزرگی را ایفا کند.
از سوی دیگر جهتگیریهای سالهای اخیر به سمت اقتصاد دیجیتال و همینطور تشکیل کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال در بالاترین سطح و تصویب مفاد قوانین جهش تولید دانشبنیان در حمایت از صندوقهای پژوهش و فناوری نیز از جمله مواردی است که بیانگر تغییر نگاه به سمت زیستبوم دانشبنیان و فناورانه است.
در این راستا باید تاکید کرد در صورت اجرای کارآمد این موارد میتوان زمینه رشد و توسعه قابلتوجه این کسب و کارها را فراهم آورد و این موارد نشاندهنده ایجاد فضایی جدید از سرمایهگذاری جسورانه بوده و نیاز به ابزارهای جدید، زیرساختهای قانونی لازم و حمایتها و موانعزدایی از این حوزه را بیش از پیش نمایان میسازد.
در این میان ظهور و بروز ابزارهای جدید همچون صندوقهای جسورانه، صندوقهای اختصاصی، صندوق پروژه، فراصندوق، تامین مالی جمعی و... از جمله این ابزارهای جدید هستند. البته در حال حاضر تعدادی از این ابزارها در بازار سرمایه معرفی شدهاند و آرام آرام جای خود را در میان ابزارهای مالی دیگر باز میکنند اما سرعت این موضوع کافی نیست و از مشکلاتی در توسعه سریع برخوردار هستند.
یکی از مشکلاتی که از سوی متولیان سرمایهگذاری جسورانه از جمله صندوقهای پژوهش و فناوری مطرح میشود این است که مطابق رویههای موجود در بازار سرمایه برای راهاندازی صندوقهای جسورانه بورسی که تقاضای زیادی از سوی این نهادها برای آن وجود دارد، لازم است حتما یکی از نهادهای مالی دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان مدیر صندوق تعیین شود.
این درحالی است که در صورتیکه نهادهای مالی مورد تایید سایر مراجع از جمله صندوقهای پژوهش و فناوری مورد تایید دبیرخانه کارگروه معاونت علمی ریاست جمهوری نیز به عنوان رکن مدیر صندوق پذیرفته شوند، میتوان شاهد بروز و ظهور تعدادی از صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه در بازار سرمایه بود. به عبارت دقیقتر در این صورت توسعه این بازار به طرز قابلتوجهی افزایش خواهد یافت.
یکی دیگر از ابزارهای مالی جدید، تامین مالی جمعی است. جذب منابع خرد اشخاص حقیقی و حقوقی از سوی ابزارهای تامین مالی جمعی برای پروژههای خاص نیز از جمله دیگر ابزارهای جدیدی بوده که در حال طی مسیر رشد و توسعه در بازار سرمایه است. در این راستا در صورتی که از تمامی شقوق آنها به تدریج در بازار استفاده شود، میتوان شاهد نقشآفرینی آن در بازار سرمایه بود.
مبحث دیگر احیای واحدهای اقتصادی راکد دارای قابلیت رشد است که میتواند از طریق تاسیس صندوقهای سرمایهگذاری اختصاصی محقق شود. در خصوص پروژهها نیز صندوق پروژه و شرکتهای سهامی عام پروژهمحور از جمله دیگر ابزارهای موجود است که در خصوص پروژه برند مپنا و همچنین نماد تجلی جرقه استفاده از این موضوع زده شده و در صورت هموارکردن مسیر آن میتوانیم شاهد توسعه این ابزار در بازار سرمایه باشیم.
از سوی دیگر لایحه مشارکت عمومی- خصوصی نیز در مورد واگذاری پروژههای بخش عمومی به بخش خصوصی حاوی بندهایی در خصوص استفاده از ابزارها، نهادها و ظرفیتهای بازارهای سرمایه از جمله شرکتهای تامین سرمایه، انواع اوراق و صکوک، موسسات رتبهبندی و سایر ابزارها است که با تصویب آن می توان شاهد ایجاد نیاز زیادی برای استفاده از این ابزارها بود.
با توجه به این موارد به نظر میرسد بازار سرمایه در حال مواجه شدن با عرصه وسیعتری از نقشآفرینیها خواهد بود و لازم است زیرساختهای این امر مهم برای آن فراهم شود. ایجاد ابزارهای مالی جدید یک موضوع است و کارسازی و فراگیری و تسهیل و تسریع در کاربرد آن در بازار سرمایه موضوع دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد.