مدیرعامل شرکت فرابورسی ، چالش اصلی سودآوری شرکت های پخش را عدم بازپرداخت بدهی‌های دولت و نرخ تنزیل اوراق قابل عرضه ، معرفی کرد.

 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، عقیل آرین‌نژاد مدیرعامل پخش البرز با انتشار مطلبی تحت عنوان "دست‌اندازهای سرمایه‌گذاری در پخش دارو" به دنیای اقتصاد اعلام کرد: حاشیه سود صنعت پخش را باید مهم‌ترین چالش تلقی کرد. چالشی که در پی رشد شدید هزینه‌ها و تورم در اجزای متشکله هزینه‌های پخش از اجاره انبار گرفته تا ناوگان توزیع ایجاد شده و همه ارکان این صنعت را در بر می‌گیرد. این موضوع مانع اصلی در مسیر توسعه سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش است. سود این فعالیت در اندازه‌ای است که حتی هزینه حمل برخی کالاها را نیز پوشش نمی‌دهد.

در حوزه توزیع دارو، عدم بازپرداخت بدهی‌های دولت به شرکت‌های پخش مزید بر همه علت‌ها بوده و این درحالی است که نرخ تنزیل اوراقی که دولت در ازای بدهی به شرکت‌های پخش می‌پردازد، ۲۷ تا ۲۸ درصد قیمت این اوراق را شامل می‌شود که توجیه این نحوه بازپرداخت را از بین می‌برد و باعث می‌شود سودآوری پخش دارو حتی بیش از کالاها کاهش یابد. نگاهی به سودهای مندرج در کدال هم نشان می‌دهد به‌رغم سرمایه‌گذاری‌های زیاد برای این صنعت، سودی عاید این فعالیت‌ها نمی‌شود.

در این میان دولت طی سال‌های اخیر به دنبال توسعه شفافیت در حوزه توزیع رفته و برای این منظور سامانه‌هایی را برای رصد توزیع کالا و دارو از شرکت‌های تولیدی تا مصرف‌کننده راه‌اندازی کرده که این اقدامات نتایج مبارکی را به همراه داشت. هرچند در حوزه توزیع دارو این موضوع هزینه‌هایی را برای شرکت‌های پخش به همراه دارد اما انتظار می‌رود دولت با سیاست‌های درست منافع این شرکت‌ها را نیز در نظر داشته باشد.

به عنوان مثال راه‌اندازی سامانه تی‌تک در حوزه دارو با همه منافعی که در مسیر شفافیت به همراه دارد، باعث شده بخش زیادی از داروها دارای برنامه مشخص باشند که بار هزینه‌ای برای شرکت‌های توزیع دارد و از طرفی شرکت‌های مذکور ناچار به توزیع دارو حتی به داروخانه‌های بدهکار هستند که این امر در برخی موارد توجیه اقتصادی توزیع را از بین می‌برد و هزینه‌های پخش را افزایش می‌دهد.

با این حال واقعیت آن است که ثبت کالا در سامانه‌ها به طور کلی اقدام مناسبی است که شفافیت در تولید و توزیع را به دنبال دارد و به نفع شرکت‌های پخش شفاف است. با این حال مطالبه این دسته شرکت‌ها، انعطاف دولت و فراهم‌سازی زمینه همکاری است.

شرکت‌های پخش دارو در شرایط کرونا و در وضعیت تحریمی، داروهای مورد نیاز وزارت بهداشت را به آسانی در اختیار مصرف‌کنندگان قرار دادند و همچنان این اطمینان وجود دارد که در برنامه‌های وزارت بهداشت عملیات توزیع را با توجه به نظارت‌های دقیق به درستی انجام می‌دهند.

البته در بسیاری از صنایع تولیدی، وزارت صنعت هنوز نتوانسته شرکت‌های تولیدکننده برخی کالاها مانند ماسک یا الکل یا تولیدکننده‌های تجهیزات پزشکی را قانع کند که تولیدات را تنها از طریق شرکت‌های پخش توزیع کنند و این موضوع باعث عدم شفافیت و فساد در این صنایع می‌شود و بر این اساس انتظار می‌رود دولت برنامه‌ریزی‌های لازم برای شفافیت در این حوزه را در دستور کار قرار دهد.

علاوه بر این در حوزه پخش دارو به رایزنی شرکت‌های پخش با دولت و اتخاذ تصمیمات درست برای سودآوری در صنعت پخش نیاز ضروری وجود دارد. در این رابطه برگزاری جلسات با مسوولان سازمان غذا و دارو و تبیین جایگاه قانونی صنعت پخش دارو می‌تواند نقش این شرکت‌ها را در فرایندهایی مانند قیمت‌ گذاری پررنگ کند.

درحال حاضر شرکت‌های پخش در فرآیند قیمت‌گذاری عملا هیچ نقشی ندارند و شرکت‌های تولیدکننده،پیشنهاداتی اعلام می‌کنند و در چانه‌زنی برای قیمت مشارکت دارند. بر این اساس تبیین جایگاه پخش برای تعیین مارجین‌های درست نیاز است.

به عنوان نمونه شرکت‌های تامین‌کننده رمدیسیور با حاشیه سود بالای ۵۰ درصدی این دارو را در اختیار شرکت‌های پخش قرار داده‌اند. این در حالی است که مارجین در نظر گرفته شده برای این محصول برای توزیع‌کننده تنها ۶درصد است و دولت نیز در قبال خرید این دارو از شرکت‌های پخش اوراقی را در اختیار شرکت‌ها قرار داده که هنوز به وجه نقد تبدیل نشدند. این نشان می‌دهد مسوولان از جایگاه پخش دارو بی‌اطلاعند و در فرآیند قیمت‌گذاری جایگاهی برای آن در نظر نگرفتند.

دراین میان واسطه‌های غیرشفاف نیز مشکلاتی را در مسیر فعالیت شرکت‌های پخش ایجاد می‌کنند. عدم پرداخت مالیات توسط این شرکت‌ها، عدم شفافیت در فروش، فروش در قیمت‌های بالاتر از قیمت اصلی، نبود حسابرسی دقیق در فعالیت این افراد و... همگی باعث رقابت ناسالم بین شرکت‌های پخش قانونی و واسطه‌های غیرشفاف شده که البته امید است با سامانه‌هایی که عملیات توزیع را از شرکت‌های تولیدی رصد می‌کنند، بتوان جلوی فعالیت این واسطه‌ها را گرفت یا آنها را به ورود به حوزه شفافیت وادار کرد.