تحلیلی از فرصتها و تهدیدهای جنگ اوکراین و روسیه بر اقتصاد ایران
کارشناس اقتصادی اثر اعمال تحریمهای روسیه و فرصتها و تهدیدهای جنگ اوکراین برای ایران را مورد تحلیل و بررسی قرار داد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، حمید حسینی درخصوص تحریمهای روسیه و فرصتها و تهدیدهای جنگ اوکراین برای ایران به تسنیم اعلام کرد: روسیه علاوه بر تولید نفت، نقش پررنگی در تولید گاز دارد. صادرات گاز این کشور حدود 200 میلیارد متر مکعب است.
میزان صادرات گاز پارس جنوبی در ایران بالغ بر 25 میلیون متر مکعب است. روسیه بیش از کل تولید پارس جنوبی ما در بازار جهانی گاز صادر میکند. اگر بخواهند این کشور را در این حوزه تحریم کنند قیمتهای جهانی گاز به شدت افزایش پیدا میکند که این موضوع کمکی به درآمدهای ارزی ایران است.
مهمترین فرصتهای اقتصادی که ایران میتواند در تحریم روسیه کسب کند، افزایش قیمت نفت و گاز و امکان بازگشت سریعتر به بازار جهانی نفت است. با توجه به اینکه روسیه 10.7 تا 10.8 میلیون بشکه نفت تولید میکند، بیش از 10 درصد تولید بازار جهانی نفت را دارد و نصف تولید را را صادر می کند. با توجه به تحریم روسیه احتمال دارد این کشور مجبور شود بخشی از فروش فرآوردههای نفتی را از کانال ایران انجام دهد که این موضوع یک فرصت برای اقتصاد ایران است. ضمن اینکه تامین نیازها هم از بازار جهانی به مشکل میخورد و تنها مسیری که باز می ماند، مسیر دریای خزر است که از این نظر هم میتواند به نفع ایران باشد.
تنها مشکل این است که اگر توافقی در بحث برجام حاصل نشود، اکنون که فروش نفت افزایش پیدا کرده، احتمال دارد در رقابت با روسها به مشکل بر خورد. قطعا روسها سعی میکنند کل گاز و نفت را روانه بازار چین کنند که میتواند از این نظر برای ایران مسئلهساز شود. وقتی روسیه نتواند گاز اروپا را تامین بکند بخشی از گاز قطر که یک میلیون متر مکعب است، راهی اروپا میشود و دیگر رقابت ایران با قطر در بازارهای منطقهای مثل عراق و پاکستان بوجود نمیآید. حتی امکان ارسال گاز ایران به کشورهای همسایه مثل امارات و کویت نیز ممکن است فراهم شود.
ممکن است روسیه بخواهد از ظرفیت ایران و روابط با دنیا برای صادرات استفاده کند بعد هم به دلیل تحریمها بسیاری از قطعات مورد نیاز را از ایران یا از طریق ایران از اروپا و آمریکا تامین کند. با این تحریمهای وحشتناکی که علیه روسیه اعمال شده، بعید است روسیه بتواند از بنادر و فرودگاهها استفاده مطلوب به عمل آورد.
از دیگر فرصتهای ایجاد شده این است که اوکراین رقیب ایران در بازارهای منطقه است. با توجه به اینکه بسیاری از زیرساختهای اوکراین از بین رفته، فرصتی برای ایران در عراق و کشورهای همسایه مخصوصا در بازار فولاد، مواد غذایی، پروتئینی، نوشیدنیها، آبمیوهها و شویندهها بوجود میآید . ضمن اینکه روسیه در حوزههای نفتی مشترک ایران با عراق با شرکتهای لوک اویل، گازپروم و ... حضور دارد. در کنسرسیومی که روسیه حضور دارد، کشورهای غربی جنوب شرقی آسیا هستند که با توجه به تحریم روسیه ممکن است به کار ادامه ندهند شرکت هایی مثل پتروناس. لذا ممکن است تولید عراق به عنوان رقیب ایران در بازار جهانی نفت، دچار مشکل و با اخلال مواجه بشود.
مشکلی که برای ایران ایجاد میشود در بحث کالاهای اساسی و در این زمینه 80 درصد وابسته است. یکی از راههای تامین کالاهای اساسی از طریق روسیه، اوکراین، آرژانتین، برزیل و هند است. اینها کشورهای عمده تولید کننده هستند. با توجه به اینکه ظرفیت اوکراین در این زمینه بسیار بالا بوده و توان تامین غذای 600 میلیون نفر را دارد و روسیه هم بزرگترین تولید کننده غلات است این موضوع میتواند باعث افزایش قیمت و کمبود کالا در ایران شود و اینها همه میتواند در بازار ایران اثر منفی داشته باشد.