مدیرعامل بورس تهران ضمن اشاره عوامل موثر بر نوسانات سال گذشته، برنامه ها و پیش بینی روند سال ۱۴۰۱ از ارائه پیشنهاد افزودن فصلی یک درصد به دامنه نوسان تا سقف ١٠ درصد خبر داد.

 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، محمود گودرزی درباره عوامل اثرگذار بر نوسانات سال گذشته بورس و نیز برنامه ها و پیش بینی روند در سال ۱۴۰۱، پیشنهاد افزودن فصلی یک درصد به دامنه نوسان تا سقف ١٠ درصد به گفت و گو با ایرنا پرداخت که بدین شرح است:

چه عواملی زمینه ساز ایجاد نوسانات در معاملات بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ بود؟

گودرزی: در دو ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰، ابهامات سیاسی انتخابات ریاست جمهوری و کاهش ۲۰ درصدی نرخ ارز سبب روند ملایم و کاهنده بازار شد. اجرایی شدن مصوبات سران قوا در راستای حمایت از بازار سرمایه، تقویت صندوق تثبیت بازار سرمایه، برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و ارایه دیدگاه‌های مثبت رییس جمهور جدید نسبت به بازار سرمایه، کاهش نرخ سود بین بانکی و رشد نرخ ارز باعث شدند تا بازار سهام از سومین ماه سال ، روندی صعودی را آغاز کند و این مسیر را تا شهریور ادامه دهد.

پس از آن با افزایش سه درصدی نرخ سود بین بانکی و ابهامات بودجه به ویژه در مورد نرخ خوراک و حقوق مالکانه، ادامه روند صعودی بازار متوقف و روندی نزولی به آن تحمیل شد. در مجموع شاخص کل بورس در پایان یازدهمین ماه به جایگاه نخستین روزهای سال گذشته بازگشت.

با توجه به روند نزولی که بازار در سال ۱۴۰۰ تجربه کرد، سال جدید می تواند سال سرمایه گذاری در بورس باشد؟

گودرزی: تعیین مسیر معاملات تحت تأثیر عوامل زیادی قرار دارد. متغیرهایی مانند قیمت جهانی فلزات اساسی، قیمت نفت و فرآورده‌های پالایشی و محصولات پتروشیمی، سیاست‌های بانک مرکزی در تعیین نرخ سود بانکی، سیاست‌های مالی دولت، ساز و کار تعیین قیمت کالاهای اساسی، نرخ تورم، نرخ ارز و البته متغیرهای سیاسی و روابط بین الملل همگی بر روند بورس اثرگذار هستند.

بورس تهران که پذیرای شرکت‌هایی از ۴۰ صنعت متفاوت است متاثر از تعداد بالایی از متغیرهای اقتصادی و سیاسی است و تغییرات روند یک متغیر می‌تواند اثر متفاوتی بر صنایع مختلف داشته باشد. همچنین این امکان وجود دارد که متغیرها همسو با یکدیگر حرکت نکرده و اثرات یکدیگر را خنثی ‌کنند.

در هر حال با توجه به آنکه روند آینده متغیرهای اثرگذار بر بورس هرگز با قطعیت قابل پیش‌بینی نیستند، درباره روند آینده بورس به ویژه آینده کوتاه مدت آن نیز نمی‌توان با قطعیت اظهار نظر کرد. اما در مجموع با توجه به روند کلی بورس تهران در سالیان گذشته و افت قابل ملاحظه‌ از مرداد ۹۹ تا پایان سال و تداوم روند در سال ۱۴۰۰، می‌توان پیش‌بینی کرد سال ۱۴۰۱ سال بهتری برای بورس تهران باشد.

می توان در سال ۱۴۰۱ امیدوار به تغییر مسیر بورس و ورود دوباره نقدینگی ها به بازار سرمایه بود؟

گودرزی: با توجه به ۲۲ میلیون کد معاملاتی فعال و نزدیک به ۵۰ میلیون کد در جامعه در صورتی که بازار سرمایه روند رو به رشد را با اعتماد سازی اقتصادی و سیاسی به صورتی پایدار از سر گیرد، شاهد حضور دوباره سرمایه‌گذاران خواهیم بود.

چه توصیه ای به سرمایه گذاران برای سرمایه‌گذاری در بورس یا ورود نقدینگی به دیگر بازارها دارید؟

گودرزی: بازار سهام پیچیده و تحت تأثیر متغیرهای گوناگون و متعدد است. سرمایه‌گذاری در بازار سهام فعالیتی است که نیاز به تخصص، صرف وقت و انرژی دارد. افرادی که شاغل به فعالیت‌های دیگر اقتصادی هستند از تخصص و زمان لازم برای سرمایه‌گذاری حرفه‌ای در این بازار برخوردار نیستند و برای حضور در آن باید بر تجربه و تخصص نهادهای مالی واسط تکیه کنند.

بنابراین توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای برای ورود به بازار سهام از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا شرکت‌های سبدگردانی اقدام کنند. تعداد قابل توجهی صندوق‌ سرمایه‌گذاری، شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری و سبدگردان فعال هستند و می‌توانند خدمات حرفه‌ای را در اختیار سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای قرار دهند.

برنامه های بورس تهران برای کاهش نوسانات بازار در سال ١٤٠١ چیست؟

گودرزی: نوسان، جزئی از روند بازار سهام است و جلوگیری از نوسان به ماهیت که معامله دارایی‌های مالی در فضایی نقدشونده است، آسیب می‌ رساند. آنچه در بازار سهام غیرقابل‌قبول است و مسئولان همواره مصمم به متوقف کردن آن هستند، نوسان ناشی از انتشار اطلاعات نادرست، انجام معاملات متقلبانه و فریب‌کارانه است.

اصولاً وجود دامنه نوسان نیز با هدف آگاهی سرمایه‌گذاران از تغییرات قیمتی و دادن فرصت به سرمایه‌گذاران برای اخذ تصمیمات مقتضی است. بورس تهران برای افزایش توان نظارتی و افزایش شفافیت بازار اقدام به ارتقای مستمر ساز و کارهای مکانیزه نظارت بر بازار کرده و سازمان بورس با همکاری بورس تهران روش و ساز و کار افشای اطلاعات توسط ناشران را نیز بهینه و مبتنی بر فناوری‌های نوین کرده است.

از سوی دیگر تکیه بر ساز و کار بازارگردانی اثر مناسبی بر نقدشوندگی و جلوگیری از نوسانات هیجانی بازار داشته و همچنان در دستور کار بورس تهران قرار خواهد داشت. تفکیک بازار براساس شرایط بنیادی شرکت‌ها از جمله پیشنهادهای بورس تهران برای بهبود ریزساختارها می تواند کمک شایانی به بهبود فرآیندهای معاملاتی کند که البته این موارد برای بررسی به سازمان بورس ارسال شده است. 

نظر شما نسبت به حذف دامنه نوسان یا افزایش آن در بازار چیست؟

گودرزی: دامنه نوسان در همه بورس‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و آیسکو نیز استفاده از آن را برای جلوگیری از نوسانات شدید قیمتی به همه بورس‌ها توصیه کرده است. در صورت نبود دامنه نوسان یا افزایش قابل توجه آن به احتمال زیاد شاهد تشدید نوسانات هیجانی بازار خواهیم بود و این امر به زیان سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای است و توان دستکاری و سوءاستفاده از روند هیجانی بازار توسط متخلفین را نیز افزایش خواهد داد.

در صورتی که کلیت بازار علاقه مند به افزایش دامنه نوسان باشد و تبعات آن را نیز بپذیرد، گزینه مناسب تفکیک بازار براساس شرایط بنیادی شرکت‌ها و افزایش معقول دامنه نوسان برای شرکت‌هایی است که از شرایط بنیادی و بازاری مناسب برخوردار هستند. در این خصوص بورس تهران پیشنهاد کرده بصورت فصلی یک درصد تا سقف ١٠ درصد به دامنه نوسان اضافه شود که این موضوع در هیات مدیره سازمان بورس در دست بررسی است. 

اقدامات دولت سیزدهم درباره حذف قیمت گذاری دستوری در کالاهایی مانند سیمان و فولاد و تسریع در واگذاری سهام سرخابی ها را چگونه ارزیابی می کنید؟

گودرزی: حذف قیمت‌گذاری دستوری و توجه بیشتر به بازار سرمایه خبر خوشی برای فعالان خواهد بود. سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه نیازمند پیش‌بینی متغیرهای اقتصادی است و پیش‌بینی متغیرها زمانی امکان‌پذیر است که روند آنها در بازار و تحت تأثیر سایر متغیرهای اقتصادی شکل بگیرد. تصمیمات سیاست‌ گذاران اقتصادی را به سختی می‌توان پیش‌بینی کرد البته می‌توان از آنها آگاه شد. اما پیش‌بینی متغیرهای اقتصادی و سرمایه‌گذاری براساس این برآوردها تخصص فعالان بازار سرمایه است.

در صورتی که ساز و کار تعیین‌ قیمت‌ها به بازار سپرده شود، متخصصین بازار سرمایه امکان بیشتری برای بهره‌گیری از توان تخصصی خواهند داشت. در غیر این صورت مجبور خواهند بود در فضایی پر ابهام منتظر اخذ تصمیمات سیاست‌گذاران اقتصادی باشند. بنابراین طبیعی است که بازار سرمایه از حذف قیمت‌ گذاری دستوری استقبال کند.

حذف قیمت گذاری دستوری برخی کالاها از جمله سیمان و در ادامه عرضه زنجیره تولید فولاد از جمله مواد معدنی در بورس کالا چه اثراتی برای بازار، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان داشته و دارد؟

گودرزی: سپردن ساز و کار قیمت‌گذاری به عرضه و تقاضا و حذف قیمت‌گذاری دستوری به ویژه برای کالاهای اساسی که قیمت بازاری بیشتری نسبت به قیمت دستوری دارند می‌تواند به سودآوری بیشتر شرکت‌ها و وضعیت بهتر آنها در بازار منتهی شود.

حذف نظام سهمیه‌بندی چه اثراتی بر روی سهام شرکت ها خواهد داشت؟

گودرزی: اصولاً ساز و کار سهمیه‌بندی و تخصیص دستوری مواد اولیه منجر به کاهش دستوری قیمت مواد اولیه می‌شود و سود شرکت‌های تولیدکننده این مواد را کاهش می‌دهد و با ایجاد بازار غیررسمی به افزایش واسطه‌گری و انتقال سود از تولیدکننده به واسطه منتهی می‌شود. در صورت تعیین قیمت مواد اولیه توسط ساز و کار عرضه و تقاضا به ویژه از طریق بازار شفافی همچون بورس کالا، سودآوری شرکت‌های تولیدکننده مواد اولیه افزایش می‌یابد و شرایط آنها در بورس تهران نیز بهتر می‌شود.