تشکیل کنسرسیوم خصوصی برای خرید سهام ضربدری سایپا و ایران خودرو ؟
کنسرسیوم بزرگ بخش خصوصی با حضور شرکت های ماموت، گلرنگ، میهن و زر برای خرید بلوک سهام ایران خودرو و سایپا اعلام آمادگی کرد .
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس به نقل از عصر خودرو، محمد مخبر معاون رئیس جمهور در آخرین روز کاری سال گذشته و جلسه با خودروسازان از شکل گیری کنسرسیوم بخش خصوصی برای خرید سهام ضربدری ایران خودرو یا سایپا و یا شاید هر دو خبر داد که از قرار معلوم با حضور شرکت های ماموت، گروه گلرنگ، گروه میهن و گروه زر با عنوان "زمگم" انجام خواهد شد.
براساس این گزارش، هنوز هیچ از این شرکت ها درباره صحت و سقم این احتمال و ادعا ، واکنش نشان نداده اند اما از قرار معلوم ، ماموت پیش قراول این کنسرسیوم خواهد بود و گلرنگ، میهن و زرماکارون را در کنار خواهد داشت. فروش سالانه این شرکت ها در سال بیش از چند میلیارد دلار و اشتغال فعلی آن بیش از 80 هزار نفر است.
وجه مشترک این کنسرسیوم آن است که سه عضو دیگر این کنسرسیوم مشتریان گروه ماموت در سالیان گذشته بودند و مالک میهن بطور مشخص از نزدیکترین شرکای تجاری خانواده فردوس است. به جز زرماکارون که تاریخچه ای به جهت علاقه مندی حضور در صنعت خودرو در دسترس نیست، گروه گلرنگ شیفته این صنعت است و مالک میهن، سایپای خمین را خرید و بعدها به گروه آرین واگذار کرد. گروه گلرنگ هم تلاش های بسیاری برای حضور در این صنعت داشته که جدی ترین آن نمایندگی واردات هوندا ژاپن دردهه 90 بود.
دو گروه میهن و زرماکارون در سقف ممکن توسعه بازار ایران هستند و توسعه بیش از پیش فقط در بازارهای صادراتی ممکن است که بدون استراتژی های سیاسی حاکمیتی و گشایش های بین المللی نامحدود ممکن نیست. سرمایه گذاری تولید و عرضه بیشتر محصولات در بازارهای جهانی نیازمند حضور سیاسی قدرتمند در کنش های بین المللی است وگرنه این گروه های بزرگ صنعتی مجبورند برای توسعه فقط به فکر حضور در صنایع دیگر باشند که عمدتا صنایع پتروشیمی را انتخاب می کنند که محصولات آنها مشتریان بین المللی دارد و درگیر مسائل برندی در حوزه تجارت بین المللی نیست. خودروسازی به دلیل ماهیت قدرتمند اجتماعی همواره مورد علاقه سرمایه داران بین المللی است و در بسیاری از کشورها این مسئله معمول است که صاحبان سرمایه در حرف مختلف گوشه چشمی به این صنعت دارند.
حضور کنسرسیوم زمگم (زر، میهن ،گلرنگ ،ماموت) در خصوصی سازی صنعت خودرو با چالش های بسیاری همراه خواهد بود. طی ماه های گذشته تحرکات زیادی توسط یکی از اعضای این کنسرسیوم برای برقراری ارتباط حسنه با یکی از شرکای بزرگ اروپایی صورت پذیرفت. این نشست ها که همواره زیر ذره بین رسانه ها است، نوید دهنده چرخش شرکای سنتی جاده مخصوص نشینان است که از روند همکاری با شرکای دولتی اصلا راضی نیستند.
اما مهمترین چالش، تجربه سخت همکاری تیمی است که سابقه فعالیت کنسرسیومی توسط بخش خصوصی در ایران نمونه چندانی ندارد. اگر این کنسرسیوم با خرید سهام تودلی در یکی از دو شرکت، صاحب کرسی های مدیریتی شود که این شانس فقط در گروه سایپا وجود دارد، چالش تامین قطعات، اساسی ترین معضل مالکین جدید خواهد بود به ویژه آنکه اگر در رقابت با کنسرسیوم قطعه سازان برنده این بازی شوند.
این کنسرسیوم بزرگ بخش خصوصی که قطعا با اجازه حاکمیتی وارد بازی صنعت خودرو ایران شده، بدون شک منشا شکل گیری کنسرسیوم های دیگری چه در حوزه صنعت خودرو و چه در روند خصوصی سازی سایر بنگاه های دولتی ایران خواهد شد. اینکه چرا گلرنگ و یا هر کدام از دیگر اعضای این کنسرسیوم به تنهایی وارد این بازی نمی شوند قطعا پاسخ این است که جامعه آمادگی ذهنی چنین اتفاقی را ندارد و حاکمیت نیز چنین تصمیمی تا امروز نداشته و شاید دقیقا در این باره برعکس عمل کرده است.
موارد متعددی از این ادعا را در صحنه سیاسی اجتماعی حال حاضر کشور تجربه کرده ایم. نکته مهم دیگر در خصوص حضور کنسرسیوم زمگم تحریک فعالان صنعت قطعه سازی است که چرا باید ماحصل سی سال تلاش و سرمایه گذاری آنان و تحمل فشارهای مختلف به دست صاحبان صنایع دیگر قرار بگیرد.
این مسئله شانس آشتی رقبای سنتی جاده مخصوص نشینان یا شراکت معروف برادران حجتی به جز ایرج که در وصف نبرد کروز و بقیه رقبا گفته می شود را بالا خواهد برد. شکل گیری این کنسرسیوم تابوی توسعه بخش خصوصی و حضور مشارکتی آنان در توسعه خصوصی سازی عقب افتاده ارکان مختلف صنعتی، مالی و اقتصادی را از بین خواهد برد و در اولین سال قرن جدید می توان شاهد شکل گیری چندین کنسرسیوم قدرتمند بخش خصوصی از صنایع مختلف برای کمک به حاکمیت در اصلاح امور صنعتی و اقتصادی بود.