رئیس اتاق ایران و چین از دریافت رشوه ۵۰ میلیارد تومانی در برابر پرداخت یک سوم هزینه ۴ در هزار از شرکت ها خبر داد که در چند مورد اتفاق افتاده است.

 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، مجید رضا حریری در خصوص ساختار و قوانین حاکم بر اتاق بازرگانی ایران که منجر به ایجاد ابهاماتی برای نمایندگان مجلس شده با باشگاه خبرنگاران جوان به گفت و گو نشست که بدین شرح است:

اتاق بازرگانی چند عضو فعال دارد و این اعضا چگونه انتخاب می‌شوند؟

حریری: ۵۸ هزار نفر بنگاه فعال اقتصادی، عضو اتاق بازرگانی هستند که از این تعداد، هزار نفر در تشکل‌هایی مانند اتاق‌های مشترک، هیات نمایندگان و غیره فعالیت می‌کنند.

ساختار این مجموعه به گونه‌ای است که برای تشکیل هیات نمایندگان، انتخابات برگزار می‌کند به شکلی که مجری، ناظر و مرجع رسیدگی به شکایات در این حوزه و صادرکننده اعتبارنامه، اتاق بازرگانی است. چنین ساختاری در هر جای دنیا باشد به فساد کشیده می‌شود.

به چه علت اتاق بازرگانی محفل مهمی محسوب می‌شود؟

حریری: اتاق بازرگانی ۱۲۰ کرسی حاکمیتی دارد و در بعضی از محافل، دارای حق رأی است. به همین علت مکان مهمی محسوب می‌شود اما جایگاه آن برای ۸۰ درصد اعضای اتاق بازرگانی مشخص نیست و اعضای اتاق هم با بدنه آن غریبه هستند. تعدادی از اعضا فکر می‌کنند اتاق بازرگانی، قسمتی از وزارت صنعت است که برای تمدید کارت بازرگانی باید به سراغ آن بروند!

اگر اعضا از علت عضویت در اتاق بازرگانی آگاهی ندارند، دلیل این عضویت چیست؟

حریری: طبق قانون صادرات و واردات، اگر افراد بخواهند اقدام به تجارت کنند باید عضو اتاق بازرگانی شوند و شرایط حمل و نقل بین المللی و ترخیص کار گمرک به نحوی است که باید بصورت اجباری به عضویت اتاق بازرگانی در بیایند. اتاق بازرگانی باید تلاش کند خدماتی ارائه دهد که مردم جذب شوند و بپذیرند پرداخت حق حضویت سالانه در ازای بدست آوردن خدمات، فایده ای دارد.

اتاق بازرگانی باید چه خدماتی به تجار ارائه دهد؟

حریری: از دهه ۶۰ برای اتاق بازرگانی قانون وجود دارد و عضویت در آن مقدمه دریافت کارت بازرگانی است که بر اساس این اجبار، وظایف و درآمد‌هایی برای این نهاد اقتصادی تعریف شده است. اتاق بازرگانی باید به هر سه قوه مشورت دهد اما در عمل، فقط به دولت مشورت می‌دهد. برای نظارت به عملکرد اتاق بازرگانی، شورای عالی نظارت هم انتخاب شده که این شورا شامل سه وزیر، رئیس سازمان ملی استاندارد و سه عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی هستند.

اتاق بازرگانی ایران، خصوصی‌ترین نهاد حاکمیت و حاکمیتی‌ ترین نهاد بخش خصوصی است اما به دلیل اینکه در هیات دولت حضور دارد، کاملا خصوصی نیست و از طرف دیگر، عنوان دولتی را هم نمی‌توان بر آن گذاشت.

اتاق بازرگانی چه از راه‌هایی کسب درآمد می‌کند؟

حریری: یکی از راه‌های کسب درآمد اتاق بازرگانی، دریافت حق عضویت از اعضا است البته مقدار آن ناچیز و سالانه ۲۵۰ هزار تومان است. دیگر درآمد‌های اتاق بازرگانی هم مربوط به دریافت مبالغ در ازای ارائه خدماتی مانند صدور گواهی مبدأ می‌شود. میزان درآمد‌های اتاق بازرگانی که از راه عضویت و ارائه خدمات بدست می‌آید، کمتر از ۲ درصد و معادل یک میلیارد تومان می‌شود. اما بصورت رسمی، اتاق ایران و تهران سالانه ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه را صرف هزینه‌ها می‌کنند که  با اضافه کردن اتاق‌های شهرستانی این رقم به هزار میلیارد تومان در سال می‌رسد.

همچنین قانون نحوه تامین هزینه‌های اتاق بازرگانی در سال ۷۲ تصویب شده و طبق آن هر کس که کارت بازرگانی دارد باید سه در هزار مالیات را به عنوان سهم اتاق به حساب خزانه واریز کند و خزانه این مبلغ را  به حساب اتاق بازرگانی واریز می‌کند. اما افراد ذینفع در این ۳۰ سال خزانه را از نقش واسطه گری حذف کرده اند تا پول‌ها بصورت مستقیم به حساب اتاق بازرگانی واریز شود.

از سال ۹۱ و با آغاز برنامه پنجم توسعه، اتاق بازرگانی وارد انحرافات شدید شد و به جای سه در هزار، یک در هزار فروش بنگاه‌های عضو باید به حساب آن واریز می‌شد که مبلغ زیادی بود. اتاق بازرگانی با نظر به اینکه یک در هزار فروش مبلغ زیادی بود، ۷۰ درصد را بخشید که این بخشش هم قانون شکنی محسوب می‌شود. زیرا باید ماده واحده به مجلس برده می‌شد نه اینکه بصورت اختیاری ۷۰ درصد آن را ببخشند. 

بعد از ماجرای یک در هزار فروش در قانون احکام دائمی این طور مصوب شد که چهار در هزار سود باید به اتاق داده شود که با نگاه به سود ۱۰۰ شرکت برتر روی سایت کدال به این نتیجه خواهیم رسید که باز هم این مبلغ زیاد است.

یک بنگاه اقتصادی دارای کارت بازرگانی در پایان سال که بخواهد کارت را تمدید کند، مثلا باید ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه ۴ در هزار را به اتاق بازرگانی بدهد. اما نظارت‌ها بر اتاق بازرگانی آنقدر ضعیف است که اگر مسئول اتاق بازرگانی انسان ناسالمی باشد، می‌تواند با دریافت رشوه ۵۰ میلیارد تومانی به جای آن ۳۰۰ میلیارد تومان، ۱۰۰ میلیارد تومان از بنگاه اقتصادی دریافت کند یعنی ۱۵۰ میلیارد تومان هم برای آن بنگاه باقی می‌ماند! رخ دادن این اتفاق، شدیدا محتمل است و شواهدی وجود دارد که در چند مورد هم اتفاق افتاده است.

میزان درآمد اتاق بازرگانی چه مقدار است؟

حریری: اینکه اتاق بازرگانی چقدر درآمد دارد، مشخص نیست. حتی اتاق ایران نمی‌داند بطور مثال، اتاق اصفهان باید چقدر از فولاد مبارکه دریافت کند و چقدر گرفته است؟

چه کسی این اطلاعات را می‌داند؟

حریری: آن کسی که باید هزینه را بگیرد و آن کسی که باید آن را بپردازد، فقط اطلاع دارند و نقص، همین جا است!