دو کارشناس با اعلام دلایل پیشروی شاخص هم وزن نسبت به شاخص کل و اقبال سهام کوچک، رفتار سهامداران را در مقایسه با سال ۹۹ بررسی کردند.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، دو کارشناس بازار سرمایه با اعلام دلیل پیشروی بیشتر شاخص هم وزن نسبت به شاخص کل و اقبال به سهام کوچک در گفت و گو با دنیای اقتصاد، رفتار سهامداران را در مقایسه با سال ۹۹ بررسی کردند.

پیشروی بیشتر شاخص هم وزن نسبت به شاخص کل

فردین آقابزرگی: بررسی روند نماگرها نشان می‌دهد دو نماگر بورسی در سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۲ متاثر از عملیات دولتی دائما در نوسان بودند. در نیمه نخست سال ۹۹ شاخص کل عمدتا در حال رشد بود. اکنون نیز با توجه به تغییر استراتژی سیاست گذار، شاخص هم‌وزن روند افزایشی گرفته است.

در روزهای اخیر بازارگردانان تحت تاثیر فشارهای مختلف سیاست گذار به عرضه برخی سهام از جمله فولاد و مس قرار گرفتند. به نظر می‌رسد استراتژی دستکاری و مدیریت شاخص در سال جاری نیز با قدرت دنبال می‌شود. در سال ۹۹ سیاست گذار با توجه به وعده‌های بورسی‌ که داده بود، برنامه واضحی برای سهام شاخص‌ساز قابل‌ارائه داشت.

این در حالی است که در وضعیت کنونی، سیاست گذاری‌ها به سمتی جریان دارد که رضایت سهامداران در جهت خرید سهام کوچک عملیاتی و تامین شود. رخدادهای نامطلوب سال ۹۹ که بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران و نارضایتی افراد را به دنبال داشت در سال جاری نباید مجددا رخ دهد. وضعیت دوماهه تالار شیشه‌ای به هیچ عنوان با وضعیت بورس ۹۹ قابل‌ مقایسه نیست.

کافی است نگاهی به تفاوت قیمت ارز مبادله‌ای و نرخ آزاد انداخت. تفاوت‌های دو نرخ دلار در دو بازه فوق، دو مختصات متفاوت از این بازار را به تصویر می‌کشد. با این حال به نظر می‌رسد بازار از ظرفیت بالایی در راستای جهش‌های پی‌در‌پی برخوردار است. اما نباید اراده سیاست گذار در تغییر مسیر نماگرها را اتفاقی ساده پنداشت.

ردپای سیاست گذار در سهام بزرگ و شاخص‌ساز وضعیت را به جایی رسانده که سهامداران به‌درستی می‌دانند سهام بزرگ با ریسک بیشتری مواجه است. تجربه نیز نشان می‌دهد سیاست گذار به دلیل نقش کمرنگ سهام کوچک در وضعیت شاخص کل، علاقه چندانی به دستکاری گروه‌های مذکور ندارد.

علاوه بر این موضوع، تمرکز بر سهام کوچک همیشه جواب داده و توانسته رضایت سهامداران را جلب کند. در چنین مواقعی سرمایه‌گذاران حرفه‌ای از فرصت پیش‌آمده استفاده کرده و سهام کوچک را خریداری می‌کنند. مقام ناظر نیز توجهی به این مسائل ندارد و می‌پندارد سهام کوچک نقش مهمی بر شاخص ندارند.

روند متفاوت نماگرها نسبت به سال ۹۹

مهدی دلبری: میزان معاملات و ارزش سهام در سال ۹۹ به دلیل شیوع ویروس کرونا و دورکاری سرمایه‌گذاران به‌شدت تحت‌تاثیر قرار گرفت. یکی از تفاوت‌ های بارز بورس در دو بازه زمانی مذکور را باید به همین موضوع نسبت داد. با فروکش کردن این متغیر اثرگذار، عملا ترکیب بازیگران در بازار سهام تغییر یافت. اما در شرایط کنونی با وضعیت تورمی اتفاقات دیگری رخ خواهد داد.

در حالی که نگهداری ریال به یکی از منسوخ‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری در ایران مبدل شده، صاحبان پول به سمت بازار کالایی هدایت می‌شوند. از این‌رو بهبود وضعیت شاخص هم‌وزن نسبت به شاخص کل قابل‌پیش‌بینی بود. این روند به‌مرور در دو سال گذشته اتفاق افتاده است. نوسان منفی حاشیه سود بنگاه‌های بزرگ بورسی نیز بر این ادعا تاکید ویژه‌ای دارد.

بررسی حاشیه سود گروه‌های پتروشیمی و فلزات نیز حاکی از آن است به دلیل دخالت دولت در قیمت‌گذاری با کاهش حاشیه سود مواجه شدند. بنابراین سهامداران به سمت صنایعی اقبال نشان می‌دهند که با کمترین میزان دخالت دولتی همراه باشند. با توجه به شرایط تحریمی برخی از سهام بویژه سهام پتروشیمی و فلزات، متاثر از این قضیه قرار گرفتند و با مشکلات ارزی نیز دست‌ و‌ پنجه نرم می‌کنند. علاوه بر این موضوع، رفتار سهامداران حاکی از آن است تغییرات بسیاری نسبت به سال ۹۹ پیدا کردند.

به همین دلیل بطور دائم وضعیت نمادهای گوناگون را رصد کرده و چراغ سبز به سهام شاخص‌ساز نشان نمی‌دهند. در سال ۹۹ سهامداران متنوع انتخاب نمی‌کردند و معمولا به سمت تک‌سهم اقبال نشان می‌دادند اما اکنون سبد سهامی سهامداران با توجه به وضعیت اقتصادی و سیاسی از تنوع بیشتری برخوردار است.

کاهش قدرت خرید در میان افراد نیز از آن دسته عواملی است که گروه‌های مختلف را به سمت بازار سهام و حتی سهام غیرارزنده هدایت می‌کند. بررسی جریان پول به سمت بازار نیز از یک نکته مهم پرده بر‌می‌دارد که پول در بین سهام مختلف درحال جابجایی است. از این‌رو نمی‌توان به تداوم روند شاخص هم‌وزن در طولانی‌مدت امید بست.