رفتار بحث‌برانگیز سیاستگذار

اکثر فعالان بورسی معتقدند اصلاح پرقدرت بورس در یک هفته گذشته بیشتر متاثر از عوامل داخلی بوده است تا تحولات بین‌المللی.فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، در همین رابطه به «دنیای اقتصاد» گفت: تدابیر متولیان بازار سهام در خصوص کاهش ضریب تضمین و کاهش ترکیب دارایی سهام صندوق‌های با درآمد ثابت از سوی رئیس سازمان بورس یک معنا دارد: افزایش عرضه. این رخداد بیانگر صریح‌ترین دستور فروش است. به‌رغم این مواضع، سیاستگذار بورسی اعلام می‌کند نقشی در سیاستگذاری‌های مرتبط با عرضه‌های گسترده نداشته است. در وضعیتی که بازار به واسطه برخی سیاستگذاری‌ها با سرکوب تقاضا مواجه می‌شود خواه‌ناخواه سیگنال فروش به سهامدار مخابره می‌شود. به گفته این کارشناس، پس‌لرزه‌های وضعیت نامتعادل بازار خودرو در کنار برکناری وزیر صمت از این وزارتخانه یکی از عوامل کلیدی است که مشخصا بورس را هدف قرار داده است.

او در همین رابطه اظهار کرد: یک سناریوی محتمل در این رابطه آن است که با ورود نقدینگی به بورس، بازار خودرو وارد فاز رکودی خواهد شد. از این منظر خروج پول از بورس به سمت بازار خودرو تا حدود زیادی می‌تواند خودرو را از فاز رکودی و کاهش قیمت خارج کند. بررسی‌های قیمتی نیز نشان می‌دهد از هفته اول اردیبهشت و همزمان با جهش نماگرهای بورسی، بازار خودرو از رونق معاملاتی خارج شده است؛ به طوری که برخی خودرو‌ها طی این مدت کاهش قیمت را ثبت کرده‌اند. در دو سال گذشته برخی از سیاستگذاری‌های اقتصادی منجر به خروج گسترده پول از بورس به سمت بازارهای موازی شده است. همان‌طور که ملاحظه کردیم نخستین «جرقه‌های مقایسه‌ای» بین بورس ۹۹ و ۱۴۰۲در فضای مجازی از سوی برخی از مسوولان شکل گرفت که به‌مرور منجر به خروج طیف وسیعی از سهامداران حقیقی شد.

او با بیان اینکه ریزش‌های اخیر بورس از مدار اصلاحی خارج شده و امکان تداوم آن محتمل است، تاکید کرد: برخی سناریوها ریزش شاخص در سطح ۲میلیون واحد را پیش‌بینی می‌کنند. رسالت بورس‌های جهانی معمولا تامین مالی تولید و صنعت بوده است، اما رفتار سیاستگذار داخلی خلاف این امر را به اثبات می‌رساند. اغلب سیاستگذاری‌ها در سال‌های گذشته در جهتی انجام شده است که اقبال فعالان اقتصادی نسبت به این بازار کم‌رنگ بوده است. ایجاد هراس برای عدم‌ورود نقدینگی به بورس از آن دسته عواملی است که ضربات مهلکی به بازار مذکور وارد ساخته است. دخالت سیاستگذار در ساز‌و‌کار بازار باعث شده حتی عرضه‌های اولیه که باید کاملا غیردولتی باشند در دوره‌های مختلف در قالب شرکت‌های دولتی وارد بازار می‌شوند؛ به همین دلیل دولت به انحای مختلف در بورس دخالت کرده و بازار را از روند تعادلی خارج می‌کند.

او درمورد برخی اظهارات مطرح‌شده پیرامون شناسایی سود و رابطه این مهم با ریزش‌های اخیر بیان کرد: فعالان بورسی به‌درستی فرق شناسایی سود و عرضه‌های پی‌در‌پی را می‌دانند. برخی معتقدند بازار در حال شناسایی سود است. این سناریو در حالی است که شناسایی سود معنای دیگری دارد و از جنس دیگری است. با این اوصاف به نظر می‌رسد ترمز افزایش قیمت سهام و افزایش ارتفاع نماگرهای بورسی کشیده شده است. حتی اگر شاخص کل بورس سطح ۳میلیون واحد را نیز لمس می‌کرد، باز هم با وضعیت تورمی کنونی فاصله داشت؛ به طوری که می‌توان گفت تنها از ۹۹ تا ۱۴۰۱ را می‌توانست جبران کند. اما در شرایط کنونی بورس به‌سختی می‌تواند مجددا مامن نقدینگی و جاماندگی قیمتی مدت یاد‌شده شود.