سرمایه اجتماعی بازار قربانی شد؟

با روند صعودی مثبتی که از آبان‌ماه سال گذشته در بازار آغاز شد؛ آرام آرام و با گام‌های بسیار کوچک شاهد بازگشت اعتماد اجتماعی به بازار سهام بودیم. به طوری که در مقطعی که شاخص کل موفق به عبور از سقف تاریخی خود شده بود،صحبت راجع به بورس نقل هر محفلی شده بود و شاهد بازگشت روزانه تعداد زیادی از سهامداران حقیقی تازه به بازار بودیم که آخرین بار بیش از دو سا قبل به پرتفو خود سر زده بودند.

بارها در صحبت‌های کارشناسان بازار سرمایه و یا حتی خود مسئولان بورسی و مرتبط با بورس از لزوم بازگشت اعتماد عمومی پس از اتفاقات مردادماه ۹۹ به عنوان مهم‌ترین سرمایه بازار یاد شده است. در عمل اما هیچ نشانی از صحبت‌ها یافت نمی‌شود. گویا برخی تبعات آسیب به اعتماد مردم نسبت به بورس را به طور کل از یاد برده‌اند.

در حالی که روز‌های آغاز روند اصلاحی در ۱۷ اردیبهشت‌‌ماه واکنش‌ها بر طبیعی بودن تمام شرایط دلالت می‌کرد، حال فاش شدن تاریخ نامه‌ای که در فضای مجازی در حال دست به دست شدن است نشان داد غیر از مردم و سهامداران حقیقی، خیلی‌ها از اصل موضوع باخبر بودند.

چرخش یک نامه در فضای مجازی که امضای محمد مخبر، معاون اول رئیس جمهوری را پای خود داشت، بازار سهام را دگرگون کرد. این نامه به تاریخ هفدهم اردیبهشت‌ماه امسال خبر از افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها از پنج به هفت هزار تومان می‌داد. نکته جالب توجه اینکه تاریخ این نامه با آغاز ریزش بازار مطابقت دارد.

بر همین اساس سایه سنگین بی‌اعتمادی دوباره بورس تهران را فرا گرفت. سهامداران عنوان می‌کنند، در آن روز کسانی که از رانت اطلاعاتی برخوردار بوده‌اند، سهام پتروشیمی را خالی کرده‌اند و به این ترتیب بازار سهام را به سمت ریزش سوق داده‌اند.

در همین حال بازار سهام با خبر افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، ریسک دیگری را شناسایی کرد و اطمینان یافت که دولت فشار بر شرکت‌های بورسی را افزایش داده است؛ فشاری که در نهایت به کاهش حاشیه سود این شرکت‌ها و ضربه به منافع سهامداران می‌انجامد.