اکوایران: بازار سهام با توجه به تغییرات اخیر نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌های کشور با چالش‌های سنگینی مواجه شده است. در حالی که شفافیت اندک بورس و فرابورس باعث شده تا تحلیل‌گران، بازار سهام کشورمان را در سطح کارایی اطلاعاتی ضعیف ارزیابی کنند؛ تأخیر بیش از 50 روز در اطلاع‌رسانی تغییرات نرخ خوراک موجب شده تا کارایی اطلاعاتی بازار سهام بیش از پیش افت کند.

به گزارش اکوایران؛ کمترین سطح کارایی اطلاعاتی در یک بازار سهامی متشکل، کارایی ضعیف نامیده می‌شود. در شکل ضعیف فرضیه کارایی بازارها، قیمت‌ها منعکس‌کننده کلیه اطلاعات گذشته اوراق بهادار هستند؛ بنابراین کلیه داده‌های مربوط به معاملات قبلی در قیمت‌ها منعکس شده و سرمایه‌گذاران قادر نخواهند بود با استفاده از این داده‌ها قیمت‌های آینده را پیش‌بینی کنند.

در سال‌های اخیر برخی از تحلیل‌گران معتقد بودند که بورس تهران و فرابورس ایران با توجه به عدم انعکاس تمام وقایع گذشته در قیمت حال حاضر سهام به دلیل وجود اطلاعات پنهانی، از کارایی ضعیف اطلاعاتی نیز بهره‌مند نبوده است.

در روز‌های اخیر، چالش‌های زیادی را در زمینه زنجیره پتروپالایشی کشور ایجاد شده که ناشی از تغییرات نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها بوده‌است. تغییری که موجب شده تا تولید متانول در کشور، توجیه اقتصادی نداشته باشد و موجب توقف تولید متانول در پتروشیمی کاوه شده است.

مسئله مورد بررسی ما در اینجا تغییرات نرخ گاز خوراک نیست؛ بلکه نحوه اطلاع‌رسانی از این تغییرات است. بورس تهران در روز 17 اردیبهشت ماه امسال با خروج 4 همت پول حقیقی از بازار سهام، شاهد ورود شاخص کل به یک روند اصلاحی بود. روندی که در نهایت با 350 هزار واحد افت تراز شاخص کل تثبیت شد اما رکود شدید معاملاتی موجب ایستایی شاخص کل شده است. مسئله‌ای که در این روز‌ها بین فعالان بازار سهام مورد توجه قرار گرفته؛ تاریخ مصوبه هیئت وزیر ان با امضا محمد مخبر است که در روز‌های اخیر منتشر شده. این مصوبه دقیقا در روز ریزش بازار به ثبت رسیده. حتی در هفته‌های اخیر مصوبه‌های مشابه‌ای در صنعت خودرو منتشر شد که به انتقاد‌هایی درخصوص انتشار پس از موعد آن مطرح شد.

همزمانی مصوبه نرخ گاز خوراک با ریزش شاخص کل بورس باعث شده تا اعتماد فعالان بازار سهام بیش از پیش از بین برود. برخی سهامداران معتقدند که وجود اطلاعات پنهانی موجب شد تا در روز‌های که سهامداران از رشد شاخص‌های آماری بازار سهام سود می‌بردند؛ افرادی که از این مصوبه خبر دار بودند 51 روز زودتر دست به فروش بزنند و سهامداران قربانی نوسان آن‌ها شدند.

این واقعه را حتی در خوشبینانه‌ترین حالت (همزمانی مصوبه و ریزش بازار) نیز نمی‌توان توجیه کرد؛ زیرا در هر حال، شفافیت بازاری که از تاری دید شدید تحلیل‌گران رنج می‌برد؛ بیش از پیش زیر سوال رفته است.

نکته قابل توجه در این شرایط، این است که امکان وجود مصوبه‌های دیگری که همچنان بر روی آن‌ها نوسان‌گیری می‌شود و به صورت رسمی منتشر نشده بالا رفته و یا به زبان دیگر؛ فعالان بازار سهام اعتماد خود را نسبت به کارایی اطلاعاتی بازار از دست داده‌اند. احتمال شروع یک روند صعودی در معاملات آتی سهامی پس از نوسان‌گیری نهانی اخیر وجود دارد اما در هر حال سهامداران خرد همچنان یک پله نسبت به مطلعین عقب‌تر هستند. پله‌ای که با وجود دامنه نوسان ممکن است مدتی برای سهامداران خرد آب بخورد.