۲۰۰ فعال و تحلیلگر بازار سرمایه ضمن تحلیل و بررسی روند شاخص و عملکرد صنایع در مرداد، دو سناریو برای وضعیت معاملات پیش بینی کردند.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، نظرسنجی دنیای اقتصاد از ۲۰۰ فعال و تحلیلگر بازار سرمایه مبنی بر سنجش انتظارات بورسی‏ ها در مرداد نشان می ‏دهد تمایلات و اقبال به سمت سهام ریالی و کوچک بیشتر خواهد بود.

براساس نتایج این نظرسنجی، دو سناریو برای آینده بازار سهام مطرح است. اول سهم‌های غیردلاری رشد بیشتری را تجربه کنند اما به‌دلیل اینکه شاخص بورس، متاثر از سهام بزرگ دلاری است، افزایش کم‌دامنه‌ای را ثبت کند. در سناریوی دوم اخبار منفی مجددا حاکم شود و روند کلی بازار سهام را مجددا بر شیب نزولی هدایت کند.

حال با توجه به نظرسنجی انجام‌شده و تمایلات سرمایه‏ گذاران به سهام ریالی کوچک و متوسط به نظر می‌رسد احتمال تحقق سناریوی اول برای دومین ماه تابستان بیشتر است. یعنی شرکت‌های بورسی با ارزش بازار کمتر و کم اثرگذار بر شاخص کل، بیشتر مورد توجه قرار خواهند گرفت. در نتیجه محتمل است در ماه جاری شاخص کل هموزن در مقایسه با شاخص کل، رشد بیشتری را ثبت کند.

همچنین سهام ریالی کوچک با 65 درصد تمایلات توان بیشترین رشد و جبران عقب‌ماندگی‌های اخیر را داشته باشند. در مرحله‌های دوم و سوم نیز به ترتیب سهام ریالی بزرگ و سهام دلاری کوچک با 50 و 36 درصد، بیشترین آرا را اختصاص دادند. سهام دلاری بزرگ نیز به دلیل داشتن ریسک‌هایی همچون اثرپذیری از بازار جهانی، نرخ دلار، صادرات و واردات مواد اولیه در این برهه زمانی تمایلات سرمایه‌گذاری و در نهایت رشد محدود‌تری نسبت به سایر بازار دارند.

به دلایل اقتصادی، سیاسی و ریسک‌های فوق، انتظارات روند آتی شاخص کل بر این است تغییرات این نماگر اصلی متعادل و با رنج منفی خواهد بود و نوسانات مثبت محدودتری را تجربه خواهد کرد اما با توجه به اینکه تمایلات به سهام کوچک و متوسط ریالی ایجاد شده، پیش‌بینی روند مرداد شاخص هم‌ وزن نشان می دهد متعادل و با رنج مثبت پیش خواهد رفت و تغییرات منفی این دماسنج محدودتر خواهد بود.

به این ترتیب انتظار می‌رود بورس ماه متعادلی را در پیش داشته باشد و نمادهای شاخص‌ساز نیز با وجود اثر بالا بر بازار، سودهای میان‌مدت قابل‌توجهی عاید سرمایه‌گذاران نکنند و صرفا برای موج‌سواران جذاب به نظر برسند. علاوه بر این در مرداد ماه دست سفته‌بازان احتمالا نسبت به نوسان‌گیری و جابجایی پول درشت در میان چند نماد بزرگ و پرنوسان محدودتر شود و ریسک حضور این نوع از پول‌ها در سهام کوچک‌تر افزایش یابد. لذا تغییرات قیمت‌ بسیاری از نمادها نیز متعادل در نظر گرفته می‌شود.

دولت و بطور خاص بانک مرکزی سیاست تثبیتی برای کنترل قیمت‌ها در پیش گرفته‌اند. این سیاست تثبیت بیش از هر چیز بر کنترل قیمت دلار و ارز تاکید دارد.بانک مرکزی به جای مدیریت نرخ در قالب سیاست‌های کنترل تورم و کاهش آن و افزایش تولیدات و به تبع آن صادرات شرکت‌ها، سعی می‌کند نرخ دلار را در محدوده بسیار باریک و خاص 48 تا 50 هزار تومان در بازار آزاد کنترل کند.

البته نرخ ارز در بازار آزاد از نگاه بانک مرکزی کمی پایین‌تر از قیمت فعلی معامله‌ شده در بازار است. به این ترتیب بانک مرکزی در مورد سایر مسائل و بازارهایی که باید مدیریت کند نیز همین رویکرد را دارد که با کنترل و دست بردن در ساز و کار بازار آن را به صورت مقطعی کنترل یا شارژ کند.

در شرایط کنونی وضعیت اقتصادی که دارای نقدینگی و نرخ تورم بالایی است و با تحریم‌های بسیاری دست‌ و‌ پنجه نرم می‌کند در ظاهر بورسی‌ها نیز مشابه سایر بازارها طرفدار تورم و رشد نرخ ارز هستند که همگام با رشد متغیرهای اصلی اقتصاد و قیمت‌ها از آربیتراژ آن سود کسب کنند اما واقعیت چیز دیگری است.

سرمایه‌گذاران در بازارهای دیگر نیازی به جنگ و دعوا برای حفظ منافع ندارند. وقتی دلار گران می‌شود، دارندگان دلار، طلا، خودرو، ملک و غیره به صورت خودکار شاهد رشد قیمت دارایی هستند اما در بورس این‌چنین نیست. دولت و طرفداران نظارت آهنین چندان به مالکیت شرکتی اعتقادی ندارند. لذا در اولین گام، ارز ناشی از صادرات بسیاری از شرکت‌های دلاری و در مرحله دوم نرخ فروش محصولات در بازار داخلی را کاملا در اختیار دولت می‌دانند.

لذا زمانی که دلار گران می‌شود، صدایی از مالکان بازارهای دیگر بلند نمی‌شود اما سهامداران مجبور هستند به دلیل زیان‌سازی نمادهای صادرات‌محور یا نمادهایی که تحت تاثیر قیمت‌گذاری دستوری هستند، برای کنترل ارزش دارایی واکنش‌هایی نشان دهند. به طوری که ادامه‌ این سیاست تثبیت در گذر زمان منجر به تعطیلی بسیاری از صنایع یا کاهش سود آن‌ها ‌شود.

درست یا غلط، بسیاری از صنایع در شرایط ثبات توان رقابت با رقبای خارجی ندارند. از طرف دیگر سیاست‌ گران کردن نرخ انرژی برای صنایع باعث شده به مرور تولید خصوصا تولید صادراتی‌ها، افت کند. لذا در میان‌مدت این احتمال وجود دارد شاهد افت درآمد ارزی غیرنفتی خواهیم بود که با سیاست تثبیت در مغایرت است. برطرف کردن کسری بودجه از طریق گران کردن انرژی نسبت به نرخ جهانی و افزایش شدید مالیات و سایر هزینه‌ها در یک برهه یک تا 3ساله منجر به کاهش چند 10 درصدی درآمدهای غیرنفتی ارزی شود.

بانکی‌ها در واچ‌ لیست

بررسی عملکرد صنایع بازار سهام در مرداد ماه و رفتار شاخص‌های اصلی بازار نشان می دهد وضعیت نسبتا رکودی در معاملات به نسبت فصل بهار و تیر‌ ماه بیشتر به چشم می‌خورد. گروه‌های فلزات، سیمان، دارو، غذایی‌ها، کانی‌های غیرفلزی، خودرویی‌ها، برخی نرم‌افزاری‌ها، قطعه‌سازی غیر از زیر مجموعه "خودرو و خساپا"، کاشی، زغال سنگ، و برخی پتروشیمی‌های پایین‌دستی گزارش‌های مناسبی منتشر کردند.

در این بین شوینده و لاستیک عملکرد بسیار مطلوبی در بهار به ثبت رساندند. لاستیک و پلاستیک به دلیل ثبات نسبی در نرخ مواد اولیه و افزایش نرخ فروش در میان 5 صنعت برتر نظرسنجی پیش‌بینی عملکرد ماهانه مرداد قرار گرفت.

حال با توجه به سیاست تثبیتی و کنترلی درپیش‌ گرفته‌ شده، تداوم ثبات نرخ ارز می‌تواند صنعت لاستیک و پلاستیک و صنعت شوینده را با رونق روبرو کند. با سیاست گذاری‌های انجام‌ شده در بازار سرمایه طی ماه‌های خرداد و تیر و رفت‌ و‌ برگشت‌های اخبار نرخ گاز که همچنان ادامه‌دار است، نمادهایی که مورد توجه بسیاری از معامله‌گران حقیقی بودند بیش از آنکه به نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها ربط داشته باشند به دلیل آرام‌تر شدن فضای بازار گروه بانکی با محوریت نمادهای کوچک و متوسط این گروه بودند.

تصمیم جدید قانون‌گذار بورسی

سازمان بورس شرکت ها را ملزم کرده آثار ناشی از قیمت‌گذاری دستوری و عدم‌ نفع‌ ناشی از آن را در گزارش‌های تفسیری مدیریت برای هر دوره افشا کنند. هدف سازمان بورس از این اقدام ثبت و ضبط سوءاثر قیمت‌گذاری دستوری در مورد هر یک از شرکت‌های بورسی و در نهایت احتمالا جمع شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس است.

به این ترتیب می‌توان متوجه مداخله‌های دولتی و قیمت‌گذاری دستوری و اثرات آن بر شرکت‌های بورسی شد. به عقیده کارشناسان احتمالا اعداد و ارقام مربوط به این موضوع و مقایسه آن با درآمد، سود و ارزش شرکت‌ها نتایج جالبی خواهد داشت و از این رو بسیاری از سرمایه‌گذاران معاملات را دست به عصا پیش می‌برند.

همچنین حضور ثبات نسبی در نرخ‌های ارز و عدم انتشار اوراق توسط دولت از ابتدای سال تا کنون می‌تواند تمایلات را به سمت صنایع ریالی کوچک و بزرگ و برخی نمادهای دلاری کوچک سوق دهد تا سهامداران از تغییرات ناگهانی نرخ دلار و اثرپذیری سهام صادراتی در امان بمانند. از دلایل دیگر نیز می‌توان به مسائل سیاسی و اقتصادی بین‌المللی ایران اشاره کرد که به دلیل عدم انتشار اخبار منفی از سوی پول‌های بلوک‌شده در سایر کشورها، تحریم‌های کالایی، تحریم‌های نظامی و بویژه مسائل صادرات و واردات اشاره کرد که روآوری به صنایع غیر‌دلاری و متوسط ممکن است در مرداد افزایش یابد و بازار روند نسبتا متعادلی را با افت‌ و خیزهای زیادی در پیش داشته باشد.

بورس تابستانی در دو سناریو

به این ترتیب ترس و دلهره و به ویژه نااطمینانی از بورس در بازار فروکش کرده اما این به معنی رشد بازار سهام نیست. زیرا روند ارزش معاملات خرد بورس در مرحله رکود قرار دارد و برآیند خالص تغییر مالکیت بسیاری از نمادها و صنایع بورسی با خروج پول سرمایه‌گذاران خرد (حقیقی‌ها) همراه است که نشان از رکود معاملاتی قوی دارد.

می‌توان دو سناریو برای مرداد انتظار داشت. در سناریوی اول سهم‌های دارای همبستگی ضعیف‌تر به دلار رشد کنند اما شاخص افزایش چندانی نداشته باشد. شرط تحقق این سناریو، عدم‌وقوع اخبار منفی از جنس‌های مختلف همچون قانون‌گذاری، بازار جهانی، نرخ دلار و امثال آن است.

در سناریوی دوم این احتمال وجود دارد اخبار منفی مجددا در بازار جاری شود و همین باعث می‌شود روند کلی بازار منفی باشد. به نظر می‌رسد احتمال تحقق سناریوی اول برای مرداد‌ ماه بیشتر است. یعنی سهم‌هایی خواهیم داشت که رشد می‌کنند اما کلیت بازار نوسان شدیدی را تجربه نخواهد کرد.