کارشناس بانکی مهم‌ترین سیاه‌چاله‌‌‌های بانک ها را املاک تملیکی و شعب فیزیکی دانست که می تواند آنها را با ریسک‌‌‌های متعددی از جمله ریسک نقدینگی، مواجه کند.

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، وحید دالوند کارشناس برنامه‏‏‌ریزی بانک سپه در یادداشتی با عنوان "سیاه‌چاله‌‌‌های بانک‌‌‌ها در ایران" در دنیای اقتصاد، اعلام کرد: سیاه‌چاله‌‌‌های بانکی از لحاظ تعداد و ابعاد اثر‌‌‌گذاری بسیار متعدد و متنوع دارند.

یکی از مهم‌ترین سیاه‌چاله‌‌‌های بانکی را می‌توان در املاک تملیکی و شعب فیزیکی آنها مشاهده کرد. املاک تملیکی و شعب فیزیکی تمامی ویژگی‌‌‌های سیاه‌چاله‌‌‌ها را دارند. هزینه‌‌‌های بالای مالی و غیر‌مالی در هنگام تملیک این دارایی‌‌‌های فیزیکی و مشکلاتی که در این مسیر وجود دارد و هزینه‌‌‌های سنگین نگهداری این اموال که بر بانک‌‌‌ها تحمیل می‌شود موجب انجماد قسمت چشمگیری از دارایی‌‌‌های بانک می‌‌‌شوند.

بانک‌‌‌ها به عنوان بنگاه‌‌‌های اقتصادی باید از تمامی توان و ظرفیت در جهت کسب درآمد و سودآوری استفاده کنند و این دارایی‌‌‌های منجمد در عمل برای بانک به صورت مستقیم درآمدی ایجاد نمی‌‌‌کنند.

به‌رغم اینکه بحث‌‌‌های بسیاری در خصوص مولد‌‌‌سازی دارایی‌‌‌ها و فروش این املاک وجود دارد باید به نکاتی توجه داشت که عمق این سیاه‌چاله‌‌‌ها را بیشتر نشان می‌‌‌دهد. تعداد شعب فیزیکی بانک‌‌‌ها با در نظر گرفتن تمامی هزینه‌‌‌ها، موجب گسترش شبکه ارائه خدمات بانک‌‌‌هایی می‌شود که دارای شعب بیشتری هستند و قدرت رقابتی آنها را افزایش داده و خواه‌ نا‌خواه مزیت رقابتی موقعیتی برای بانک ایجاد کند.

ابراز این موضوع در تقابل با روند حرکت بانک‌‌‌ها به سمت بانکداری دیجیتال و مجازی نبوده و ضدیتی با حرکت به سمت این روند ندارد. وجود دارایی‌‌‌های فیزیکی به خودی خود عیب محسوب نمی‌شود بلکه نحوه استفاده از این دارایی فیزیکی و مشکلاتی که بانک‌‌‌ها در قانون برای استفاده از این دارایی‌‌‌ها دارند باعث مشکلات موجود و تحمیل هزینه‌‌‌ها و از دست رفتن برخی فرصت‌‌‌ها برای بانک‌‌‌ها شده است.

بانک‌‌‌ها در این خصوص درگیر مشکلاتی چندگانه از لحاظ قانونی و مالی شدند و با توجه به فشارها برای ذوب دارایی‌‌‌های منجمد و تزریق آن به چرخه اقتصادی، بانک‌‌‌ها باید ارزش آتی دارایی‌‌‌ها را در نظر گرفته و میزان ریسک دارایی‌‌‌ها را هم محاسبه کنند.

با در نظر گرفتن سود تسهیلات پرداختی بانک‌‌‌ها در مقابل تورم موجود و رشد قیمتی که در بازار مسکن وجود دارد، مدیران بانکی باید تصمیمات مهمی در این خصوص بگیرند که با فروش این املاک و نهایت تبدیل آن به دارایی‌‌‌های مالی و پرداخت تسهیلات، آیا می‌توان درآمد بیشتری با توجه به رشد قیمت مسکن و افزایش ارزشی که در قسمت مسکن وجود دارد کسب کرد؟ و حتی آیا با ریسک‌‌‌های موجود و نوسانات قیمتی، امکان حداقل حفظ ارزش آتی برای دارایی‌‌‌های تبدیل شده نسبت به زمانی که به صورت ملک در اختیار داشتند وجود دارد؟

با توجه به منفعتی که بانک‌‌‌ها از ارزش‌‌‌های آتی املاک در اختیار دارند در عمل همین املاک پشتوانه‌‌‌ای برای بانک‌‌‌ها و سپرده‌‌‌گذاران بانکی است و با فروش آنها و با توجه به ریسک بیشتری که تسهیلات پرداختی بانک‌‌‌ها نسبت به املاک بانک دارد، می‌تواند خلأ پشتوانه‌‌‌ای در بانک ها ایجاد کرده و عملا بانک‌‌‌ها، سرمایه‌گذاران و مشتریان بانک‌‌‌ها به عنوان صاحب اصلی این اموال و دارایی‌‌‌ها را با ریسک‌‌‌های متعددی از جمله ریسک نقدینگی، مواجه کنند.

برای برطرف کردن این سیاه‌چاله در بانک‌‌‌ها باید با تامل و تفکری بیشتر و با دیدی بلند‌‌‌مدت و استراتژیک، تمامی جنبه‌‌‌های مختلف این موضوع مورد بررسی قرار گیرد و سپس نسبت به نگهداری یا فروش این دارایی‌‌‌ها به عنوان سیاه‌چاله‌ای مهم در بانک‌‌‌ها تصمیم‌گیری شود.