به نقل از صدای بورس، آمارهای رسمی بورس انرژی ایران نشان می‌دهد که معاملات برق در این بازار، به‌ویژه در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر، در سال جاری با نرخی چشمگیر همراه بوده است؛ به‌طوری که تنها در پنج ماه نخست سال ۱۴۰۴، ارزش معاملات برق به حدود ۲۹۶ هزار میلیارد ریال و حجم آن به بیش از ۳۵ میلیون مگاوات‌ساعت رسیده است.

این ارقام در مقایسه با مجموع معاملات از آغاز فعالیت بازار برق سبز در سال ۱۳۹۱ تا امروز، که به ۵۴۸ هزار میلیارد ریال و ۲۵۲ میلیون مگاوات‌ساعت رسیده، سهم قابل‌توجهی را نمایان می‌سازد. بررسی نظرات فعالان صنعتی و مصرف‌کنندگان بزرگ برق نیز نشان می‌دهد که خرید برق سبز نه‌تنها در کاهش هزینه‌ها تأثیرگذار بوده، بلکه به‌عنوان ابزاری برای کاهش خطر قطع برق در دوره‌های اوج مصرف مورد استفاده قرار گرفته است. بسیاری از خریداران تجربه‌های مثبت خود را در خصوص کیفیت و استمرار تأمین برق خریداری‌شده از این مسیر در ماه‌های اخیر ابراز کرده‌اند.

آمار معاملات برق سبز و آزاد در بورس انرژی از سال ۱۳۹۱ با هدف ایجاد شفافیت، رقابت‌پذیری و تنوع‌بخشی به منابع تأمین انرژی آغاز به کار کرد و به تدریج با اضافه‌شدن «تابلوی سبز» برای عرضه برق حاصل از نیروگاه‌های تجدیدپذیر، جایگاه ویژه‌ای در میان مصرف‌کنندگان صنعتی پیدا نموده است. داده‌های معاملاتی نشان می‌دهد که از ابتدای فعالیت این بازار تا ۲۰ مرداد ۱۴۰۴، در مجموع حدود ۲۵۲ میلیون مگاوات‌ساعت برق با ارزشی بالغ بر ۵۴۸ هزار میلیارد ریال دادوستد شده است. در پنج ماه نخست امسال، یعنی از ابتدای فروردین تا بیستم مرداد، حدود ۳۵ میلیون مگاوات‌ساعت برق معامله شده که ارزش آن به ۲۹۶ هزار میلیارد ریال رسیده است. این سهم بالا از معاملات، بیانگر رشد حضور صنایع در خرید برق سبز و آزاد برای تأمین پایدار انرژی موردنیاز خود است. افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در این معاملات، علاوه بر کاهش فشار بر شبکه در ساعات اوج مصرف، صنایع را به سمت سرمایه‌گذاری مستقیم یا غیرمستقیم در پروژه‌های نیروگاهی ترغیب کرده است.

محمد سجاد عرفانی، کارشناس بورس انرژی، در خصوص نقش خرید برق سبز و برق آزاد از بورس انرژی ایران در کاهش ریسک قطعی برق و بهینه‌سازی هزینه‌های انرژی صنایع اظهار داشت که خرید برق سبز به مصرف‌کننده این امکان را می‌دهد که میزان مصرف برق خود را به گونه‌ای مدیریت کند که تحت برنامه‌های مدیریت مصرف شبکه قرار نگیرد. برق سبز خریداری شده به‌عنوان یک منبع مستقل شناخته می‌شود و این ویژگی احتمال قطع برق را برای صنایع مصرف‌کننده کاهش می‌دهد.

مزیت‌های مالی خرید برق سبز نیز شامل حذف هزینه‌های مربوط به سوخت نیروگاهی و مابه‌التفاوت اجرای مقررات و ماده ۱۶ قانون جهش تولید است که به‌صورت مستقیم در کاهش هزینه‌های عملیاتی صنایع تأثیر دارد و می‌تواند به عنوان انگیزه‌ای برای خرید بیشتر برق سبز عمل کند. در مورد خرید برق آزاد، این نوع برق نیز به مصرف‌کننده اجازه می‌دهد تا از برنامه مدیریت مصرف شبکه معاف شود، اما هزینه‌های سوخت مابه‌التفاوت برق آزاد به میزان ۹۸۱۲ ریال به ازای هر کیلووات ساعت همچنان از مصرف‌کننده دریافت می‌شود.

بهرام شکوری، رئیس انجمن مس و رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران، وضعیت خرید برق از بورس انرژی را برای بخش معدن مثبت ارزیابی کرده و اذعان داشت که تا کنون هیچ گله‌ای از طرف معدن‌کاران مطرح نشده است. شرایط معاملات برق برای صنایع معدنی به‌طور عادی و بدون اختلال پیش می‌رود و این تجربه موفق، نشان‌دهنده قابلیت اطمینان بورس انرژی در تأمین برق مورد نیاز این صنایع است.

براساس این گزارش، بورس انرژی ایران با فراهم کردن بستری شفاف و قانونی برای خرید و فروش برق، به‌ویژه برق سبز، توانسته نقش مهمی در تضمین تأمین پایدار انرژی برای صنایع کشور ایفا کند. ارزش معاملات قابل توجه و حجم بالای خرید و فروش نشان‌دهنده استقبال فعالان اقتصادی از این بازار است. با توجه به چالش‌های برق در کشور، بورس انرژی به عنوان یک راهکار عملی و اثربخش در مدیریت مصرف و ارتقای امنیت انرژی مطرح می‌شود و می‌تواند نقش کلیدی در آینده توسعه پایدار صنعت برق و حفاظت از محیط زیست ایفا کند.