بازار مسکن ایران با کاهش تولید، تورم بالای مصالح و افزایش قیمت زمین روبه‌روست و این ترکیب مانع از کاهش قیمت‌ها شده است.

خشایار باقرپور، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران، با استناد به آمارهای رسمی می‌گوید: «تولید مسکن در ایران هم‌اکنون تقریبا نصف نیاز واقعی است و تورم مصالح ساختمانی طی یک سال گذشته ۵۰ درصد بوده، درحالی‌که تورم عمومی ۴۵ درصد گزارش شده است. این وضعیت باعث شده است بازار مسکن نه تنها کاهش قیمت نداشته باشد، بلکه رکود فعلی بر تولید نیز اثرگذار باشد.»

وی تاکید می‌کند: مدل‌های تامین مالی مردم‌پایه و توسعه طرح‌های مسکن اقتصادی کوچک‌متراژ، مسیرهای کلیدی برای بهبود وضعیت بازار و افزایش دسترسی خانوارها به مسکن هستند. بدون اقدام فوری در این حوزه، رکود و فشار تورمی بر تولید و خانوارها ادامه خواهد یافت.

خشایار باقرپور در میزگرد تخصصی چشم‌انداز بازار مسکن اعلام کرد که پس از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، سرمایه‌های خرد به سمت ارز و طلا هدایت شده و این انتقال سرمایه‌ها علاوه بر تشدید رکود بازار مسکن، بر تولید مسکن نیز تاثیر گذاشته است. وی افزود که صنعت ساختمان در ایران نسبت به تحریم‌ها مصونیت نسبی دارد و تنها بخشی از تولید در حوزه ماشین‌آلات و برخی تاسیسات تحت‌تاثیر محدود قرار گرفته است. باقرپور با اشاره به رکود دوساله بازار مسکن خاطرنشان کرد که میزان رکود در این مدت دوبرابر شده و بر اساس این شرایط، کاهش ۳۰ درصدی قیمت مسکن صحت ندارد. مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران توضیح داد که تولید مسکن هم‌اکنون در سطحی قرار دارد که پاسخگوی نیاز واقعی کشور نیست و فشار بر قیمت‌ها همچنان پابرجاست. وی به افزایش قیمت زمین در توسعه افقی شهرها به دلیل اهمال وزارت نیرو و تورم مصالح ساختمانی اشاره کرد که در یک سال گذشته ۵۰ درصد بوده و از تورم عمومی ۴۵درصد فراتر رفته است.

باقرپور همچنین به جاماندگی بازار مسکن نسبت به بازارهای طلا و ارز اشاره و تاکید کرد که این عقب‌ماندگی باعث می‌شود کاهش قیمت مسکن در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نباشد. وی در ادامه با بیان اینکه نمی‌توان زمان مشخصی برای رشد یا کاهش قیمت مسکن اعلام کرد، توصیه کرد افرادی که قصد ورود به بازار را دارند، اکنون بهترین فرصت را دارند. باقرپور درباره راهکارهای اجرایی گفت که ساخت مسکن کوچک و اقتصادی، تامین مالی مردم‌پایه و توسعه طرح مسکن تدریجی برای مستاجران مسیرهایی هستند که می‌توانند به بهبود وضعیت مسکن کمک کنند.

وی افزود که بانک‌ها در حمایت از نهضت ملی مسکن عملکرد ضعیفی داشته‌اند و جذب سرمایه‌های خرد مردم می‌تواند نجات‌بخش بازار باشد.

مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران به اصلاح قانون پیش‌فروش ساختمان نیز اشاره کرد و گفت که قانون فعلی با شرایط کنونی سازگار نیست و نیازمند شفاف‌سازی تمایز بین سرمایه‌گذاری قانونی تعاونی‌ها و پیش‌فروش غیرقانونی است. وی بر لزوم شفاف‌سازی وضعیت زمین‌های مازاد تاکید کرد و افزود که وزارت راه و شهرسازی باید درباره وضعیت زمین تامین‌شده به میزان ۲.۵‌میلیون واحد مازاد بر مصرف نهضت ملی مسکن توضیح دهد.

باقرپور با انتقاد از هزینه‌های سنگین نظارت بر ساخت‌وساز و لزوم پیوست امنیت برای پروژه‌ها گفت که این اقدامات باید در دستور کار مسوولان قرار گیرد تا تهدیدهای احتمالی کنترل شود. وی درباره مسکن استیجاری و کارگری خاطرنشان کرد که با قیمت فعلی زمین، مصالح و هزینه استهلاک، ساخت این نوع مسکن توجیه اقتصادی ندارد و نیازمند تخصیص زمین رایگان و استفاده از ظرفیت شهرک‌های صنعتی است.

وی تاکید کرد که بازار مسکن نیازمند جریان و گردش مالی فوری است و در صورت عدم تامین نقدینگی، رکود در بخش تولید و صنایع وابسته تشدید شده و بیکاری گسترده ایجاد می‌شود. باقرپور درباره پروژه‌های پایلوت مسکن اقتصادی یادآور شد که ثبت‌نام‌های متعددی انجام شده و منابع مالی مناسبی جذب شده است. وی افزود که طرح کرج با وجود شرایط اقتصادی سخت اجرا شده و این مدل باید رسمیت قانونی پیدا کند تا به‌عنوان محصول رسمی در سیاست‌های مسکن کشور پذیرفته شود.

به گفته او، امروز زمان آزمون و خطا نیست و تولید انبوه مسکن در استطاعت و اقتصادی باید با هر ظرفیت و از هر بخش (چه تعاونی‌ها و چه انبوه‌سازان) به سرعت آغاز شود.