یکی از مسائلی که مخالفان کاهش نرخ ارزعنوان می‌کردند، تقویت صادرات به وسیله تثبیت نرخ ارز در حدود ۳هزار تومان است. اما دلار ۳۰۰۰ هزار تومانی تا چه حد می تواند برای کشور مناسب باشد؟

  رییس کل بانک مرکزی، روند نزولی نرخ ارز در بازار را تاب نیاورد، به کاهش نرخ دلار در بازار آزاد واکنش نشان داده و گفت که کاهش قیمت دلار بیشتر از این منطقی نیست و نرخ فعلی دلار (حدود 2900 تومان) قیمت کف بازار است. در عین حال سیف پیش‌بینی کرد که قیمت دلار در روزهای آینده از این بیشتر پایین نرفته و در همین محدوده باقی بماند.
 اظهار نظر رییس کل بانک مرکزی بلافاصله واکنش بازار را در پی داشت به نحوی که نرخ ارز و سکه که چند روزی روند نزولی را در پیش گرفته بود با افزایش جزئی همراه شد.
این اظهارات در حالی مطرح می شود که در چند سال اخیر افزایش نرخ ارز باعث تشدید شرایط رکود تورمی در کشور شد. چرا که با افزایش قیمت ارز رشد اقتصادی کشور منفی شد و بیکاری به شدت افزایش یافت. در واقع افزایش نرخ ارز باعث به وجود آمدن تورم در کشور شد. به نظر می رسد با کاهش نرخ ارز، تولید در کشور رونق خواهد گرفت و می‌توانیم از این شرایط رکود تورمی خارج شویم.
همین مسئله سبب شد تا برخی کارشناسان به نقد اظهارات سیف بپردازند، احمد میرمطهری در گفت وگو با خبر افزود: باتوجه به اینکه هنوز تحولات اقتصادی که در چندماه اخیر در کشور به وجود آمده هنوز در قدوقواره ای قوام نگرفته است که مبنای چنین اظهار نظرهایی باشد که قیمت ارز در حال حاضر در این نرخ مناسب است یا خیر بنابراین این اظهار نظر و یا هر اظهار نظری که در این زمینه صورت می گیرد به نظر می رسد زود هنگام است و آنچه گفته شده با وظیفه این بانک یعنی حفظ ارزش پول ملی هماهنگی ندارد.
وی در مورد وضعیت ارزی کشور گفت: با توجه به تغییراتی که در چند ماه اخیر در بازار ارز مشاهده می کنیم و این بازار در حال حاضر روند رو به کاهشی به خود گرفته است و در توضیح اینکه علت چیست؟، باید گفت بخشی از حباب هایی که در قیمت ارز وجود دارد ناشی از تعاملات سیاسی داخلی و خارجی است .
دبیر کل اسبق بورس معتقد است: همواره به محض اینکه نشانه هایی از بهبود شرایط اقتصادی دیده می شود که منجر به آزادشدن درآمدهای ارزی ایران وبرداشتن تحریم های بانک مرکزی شود قیمت ارز کاهش پیدا خواهد کرد و این نشان دهنده این است که اقتصاد ایران به طور بالقوه با توجه به اقدامات زیر بنایی که از گذشته درآن صورت گرفته ولی هنوز به بهره برداری کامل نرسیده است می تواند ارزش ریال در کشور را بالاتراز اینکه امروز شاهد آن هستیم افزایش دهد.
میرمطهری اظهارداشت: بنابراین تا زمانی که هنوز تحریم هابه طور کامل لغونشده و یا اینکه بخش های مختلف اقتصادی که در سال‌های گذشته نیمه فعال شده اند آغازی به فعالیت نکرده باشند اظهار نظر در مورد وضعیت نرخ ارز یک قضاوت زود هنگام است. وی اظهار امیدواری کرد:باید به این نکته توجه داشت که با افزایش توان تولید نفت در داخل کشور که وزیر نفت نوید این امر را داده است و بسیار هم خبر خوشی است نشان می دهد که وضعیت صادرات نفتی و غیره نفتی ایران بهتر خواهد شد که این امر در آینده منجر به افزایش ارزش پول ملی خواهد شد.
دبیرکل اسبق بورس با اشاره به اینکه اثر رفع تحریم بیشتر در قیمت ارز و اقتصاد ملی نمایانگر می‌شود، گفت: این کار مقدمه‌ای است برای گشایش در اقتصاد ملی، بنابراین بیشتر باید از منظر اقتصاد به این گشایش نگاه شود.دبیر کل اسبق بورس در خصوص وضعیت رو به رشد بازار سهام نیز تاکید کرد: با افزایش میزان شاخص بورس، باید تمام بخش‌ها عکس‌العمل مشابهی از خود نشان دهد و اینکه مسائل در تعامل با خارج و گشایش‌های سیاسی به وجود می‌آید، باید تأثیر مشابهی در همه بخشها دیده شود.
پیش از این کارشناسان اقتصادی نزدیک به دولت از نوسانات اخیر ارز تحلیل های مختلفی ارائه داده بودند ؛ بیشتر آنها کاهش قیمت ارز و سکه را ناپایدار توصیف کرده و بر تاثیر منفی کاهش قیمت ارز بر برنامه های دولت اشاره کردند.
یکی از این تحلیلها این بود که اگر دولت ارز را با قیمتهایی بیش از نرخ ارز مبادله ای بفروشد، می تواند بخشی از کسری های مربوط به کاهش میزان صادرات و یا کاهش قیمت نفت را تامین کند، بنابراین دولت منطقا نه تنها علاقه ای به کاهش قیمت دلار ندارد، بلکه باید حامی افزایش قیمت آن باشد. عرضه‌کننده اصلی یعنی دولت می‌داند که با دلار ارزان نمی‌توان اقتصاد را اداره کرد، نمی‌توان بودجه را متعادل کرد و طبعا دولت و بانک مرکزی الان نگران کاهش قیمت دلار است. با دلار دوهزارو900تومانی تقاضای واردکنندگان بالا می‌رود. حتی اگر مناسبات بین‌المللی ایران بهبود جدی یابد، تقاضا برای ارز جهت واردات مواد اولیه، قطعات و ماشین‌آلات افزایش خواهد یافت. حفظ قیمت تعادلی دلار در سطح پایین بسیار بعید به نظر می‌رسد.
در عین حال یکی از مسائلی که مخالفان کاهش نرخ ارزعنوان می‌کردند، تقویت صادرات به وسیله تثبیت نرخ ارز در حدود 3هزار تومان است. اما دلار 3000 هزار تومانی تا چه حد می تواند برای کشور مناسب باشد؟ مهدی تقوی به شدت با این تلقی مخالفت می‌کند و می‌گوید: «زمانی این گفته درست بود که ما از محل تثبیت نرخ ارز به عنوان مثال 100 میلیارد دلار تراز تجاری مثبت ناشی از صادرات کسب می‌کردیم. اما در این شرایط که ما اهداف صادراتی پیش‌بینی شده در بودجه را نمی‌توانیم به دست بیاوریم، چگونه معتقدیم به دلیل حمایت از صادرات باید قیمت ارز را بالا نگاه داریم.
چرا که ما فقط نفت و گاز می‌فروشیم و تمام کالاهای اساسی که با زندگی روزمره سرو کار دارد را وارد می‌کنیم. به نظر من در این شرایط قیمت ارز باید به حدود 2هزار تومان کاهش پیدا کند تا اوضاع زندگی مردم بهتر شود. مگر نه اینکه در زمانی که دلار 1200 تومان بود هم ما تولید مناسبی در کشور داشتیم و همین که ارز افزایش قیمت پیدا کرد، دچار مشکل شدیم.
به نظر می رسد که باید اجازه داد تا بازار نرخ واقعی را تعیین کند و رئیس کل بانک مرکزی نباید با چنین اظهاراتی برای آن کف و سقف تعیین کند. آنچه اهمیت دارد این است که معیشت مردم بهبود پیدا کند و باید از این مسئله حمایت کرد. اما یک نکته مهم که به نظر می‌رسد باید در دستور کار سیف و همکاران دیگرش در دولت قرار گیرد، تثبیت نرخ ارز است. در واقع بسیار اهمیت دارد که نرخ ارز تثبیت شود تا بتوان بر اساس آن برنامه‌ریزی کرد./پارس