بازارهاي موازي خوب نفس نمي‌كشند
محبوبه مغانی: به نظر می‌رسد این روزها تاثیر پذیری بازار  سرمایه نسبت به اخبار مثبت ناشی از روابط ایران با جامعه بین‌المللی کمتر شده و شاید بتوان ادعا کرد که به گونه‌ای تاثير این اخبار  در بازار سرمایه  به اصطلاح «پیش خور» شده و تنها تاثیر ناچیزی بر شاخص بورس اوراق بهادار تهران دارند.

در واقع به نظر می‌رسد که در میان افت بازارهای سرمایه‌گذاری در عرصه اقتصادی کشور، بازار سرمایه نیز با کند کردن آهنگ رشد خود، به بازدهی‌های اندک به فعالانش بسنده کرده است. 
اگرچه در عرصه بین المللی نیز هفته گذشته ايالات متحده آمريكا شاهد انتشار آمار مطلوب مخارج مصرف‌كننده بود اما با اين حال، عملكرد بخش صنايع توليدي اين كشور و آمارهاي فروش خانه‌ها، مایوس کننده بود که این مساله در کنار گزارش بازار کار و اشتغال، كاهش شاخص خرده‌فروشي و در نهایت افزايش هزينه زندگي شواهد بيشتري را از آسيب‌هاي اقتصادي ناشي از مشاجرات بودجه‌اي واشنگتن در اختيار فدرال رزرو قرار داد تا به اين واسطه اين نهاد وضع‌كننده سیاست‌های پولی در آمريكا با انتشار بيانيه‌اي،  ضمن اشاره به ضعف رشد اقتصادي و بحران مالي در اين كشور،  تصميم خود را مبني بر ادامه اجراي سياست‌هاي محرك پولي 85 ميليارد دلاري اعلام كند و در ادامه آن  نسبت به روند بي‌ثبات و شكننده بازار مسكن و اشتغال در اين كشور هشدار دهد؛ تصمیمی که در نهایت منجر به تقویت دلار شد تا پس از کند شدن رشد یورو، يكي از اعضاي شوراي بانك مركزي اروپا اعلام كند که بانك مركزي این منطقه ابزاري براي مقابله با تقويت يورو ندارد؛ اگرچه در این بین این نهاد نسبت به کاهش نرخ رشد کشورهای عضو هشدار داد. 
با این حال تصميم فدرال رزرو در كنار كاهش تقاضا براي طلا در آسيا و منفي شدن حاشيه سود این فلز زرد در مركز مبادلات شانگهاي در ابتداي هفته كاري گذشته، سبب شد تا از بازدهی هر اونس طلا در بازارهاي جهاني طی هفته گذشته تا به دیروز 8/2 درصد کاسته شود. 
لازم به یادآوری است که  كاهش تعداد بيكاران آمريكا طي ماه اكتبر نيز مي‌تواند موجب كاهش بيشتر قيمت اين فلز گرانبها شود.
از سوي  دیگر در بازار جهانی نفت نیز می‌توان به انتشار گزارش‌هاي مربوط به كاهش درآمد شركت بريتيش پتروليوم در پي هزينه‌هاي ناشي از فاجعه نشت نفت در خليج مكزيك در سال 2010 ميلادي و قطع درآمد از پالايشگاه‌هاي کارسون و تگزاس اشاره کرد که به عنوان يكي از اخبار تاثيرگذار در بازار جهاني طلای سیاه محسوب می‌شود.
اگرچه كاهش توليد و صادرات نفت در ليبي و عربستان و چالش‌هاي عراق براي صادرات نفت از جمله عواملي بود كه افزايش قيمت نفت را در پي داشت و سبب تقویت قیمت نفت برنت دریای شمال در برابر نفت آمریکا شد، اما از سوی دیگر بنا بر اعلام سازمان اطلاعات انرژي آمريكا، ذخاير نفت در اين كشور در هفته گذشته چهار ميليون و صد هزار بشكه افزايش يافته است كه اين امر نیز دیگر عامل کاهنده بهاي نفت در بازار نيويورك بود. 
به نظر می‌رسد از اين پس فعاليت پالايشگاهي در آمريكا به ويژه در خليج مكزيك از سر گرفته خواهد شد. 
سازمان اطلاعات انرژي آمريكا همچنین به افزایش تولید نفت ایران به میزان 100 هزار بشکه طي ماه‌هاي سپتامبر و اكتبر سال جاري ميلادي اشاره کرده است كه اميدواري‌هايي از تحقق وعده‌هاي وزير نفت در رابطه با افزايش سطح توليد نفت كشور ايجاد كرده است. 
درخواست رييس‌جمهور آمريكا از نمايندگان ارشد سنا براي به تعويق افتادن اعمال تحريم‌هاي جديد اقتصادي و تجاري عليه ايران، انجام مذاكرات كارشناسي ايران و 1+5 و تعيين فواصل زماني نزديك براي مذاكرات ايران و آژانس و مذاكرات كارشناسي آن در كنار رد توقف غني‌سازي 20 درصدي از سوي معاون وزير خارجه كشورمان از اخبار مهم تاثیر‌گذار بر فضای داخلی کشور از بعد سياستخارجي بود. 
اين در حالي است كه نتيجه مذاكرات جان‌كري با سناتورها در لغو تحریم‌های بانکی علیه ایران منوط به حصول نتایج مثبت‌تر در مذاکرات هسته‌ای شد.  
از سوي ديگر، تلاش براي كاهش 6 درصدي ميانگين نرخ تورم، مذاكرات براي بازگرداندن پول‌هاي بلوكه شده نفت‌، اجراي گام دوم هدفمند كردن يارانه‌ها، تصويب اخذ عوارض آلايندگي از شركت‌هاي پالايشگاهي و پتروشيمي از جمله مصوبات دولت بود كه بازارهاي سرمايه‌گذاري در كشور را تحت تاثير خود قرار داد.
صادرات و واردات بيش از 45 ميليارد دلاري ايران در 7 ماهه نخست امسال، اعلام آمادگي يك شركت چيني براي تامين مالي طرح‌های هفت‌گانه فولادي، اعلام تورم سالانه 2/36 درصدي شهري در مهرماه امسال نيز از جمله مباحث مطروحه در عرصه اقتصادی  طي هفته گذشته بود. اما در هفته گذشته هر دلار آمریکا در مرکز مبادلات ارزی از چهارم تا یازدهم آبان ماه جاری، از 24 هزار و 821 ریال به 24 هزار و 957 ریال افزایش و هر یورو از 34 هزار و 265 ریال به 33 هزار و 654 ریال کاهش یافت. 
در بازار آزاد نیز نرخ برابری هر دلار آمریکا در بازه زمانی مزبور بدون تغییر ماند. در مورد یورو این نرخ برابری از کاهش 32/1 درصدی برخوردار بود. 
سکه و هر گرم طلای 18 عیار نیز به ترتیب از کاهش 5/1 و 4/2 درصدی برخوردار شد.
اما در بازار مسکن؛ طبق گزارش دفتر برنامه‌ريزي و اقتصاد مسكن وزارت راه و شهرسازي، قيمت زمين مسكوني در تهران بعد از رشد 80 درصدي در بهار 92، در تابستان افزايش 70 درصدي را نسبت به فصل مشابه سال قبل تجربه كرد. همچنين متوسط قيمت واحد مسكوني در شهر تهران در 4 ماه بعد از انتخابات رياست‌جمهوري در فاصله 22 خرداد تا 22 مهرماه سال جاري- در مجموع11 درصد كاهش پيدا كرده است كه با محاسبه نوسان قيمت واقعي- احتساب نرخ تورم ماهانه يك تا دو درصد در اين ماه‌ها، تغییرات قيمت مسكن منفی 15 درصد برآورد مي‌شود.
براساس اعلام دفتر اقتصاد مسكن وزارت راه و شهرسازي، متوسط قيمت آپارتمان در تهران در نيمه مهرماه امسال به مترمربعي 3 ميليون و 840 هزار تومان رسيد. همچنين روند ماهانه قيمت زمين نيز از منفي شدن تغییرات قیمت در برخي ماه‌ها حكايت دارد.
اين در حالي است كه مركز آمار ايران پيشتر متوسط قيمت زمين مسكوني در تهران طي فصل بهار را مترمربعي 5 ميليون و 800 هزار تومان اعلام كرده و از افزايش 160 درصدي قيمت آن نسبت به بهار سال قبل خبر داده بود.  
اما در بازار سرمايه؛ نماد پتروشيمي خراسان پس از تعديل مثبت 31 درصدي و پالايش نفت شيراز پس از توقف 115 روزه با رشد 13 درصدي  و پتروشيمی خارک پس از تعديل 30 درصدی با رشد 8 درصدي بازگشایی شد.  در این میان توجه بازار سرمایه به نمادهاي ساختماني با توجه به فصل مجامع اين گروه و پايين بودن P/E اغلب شركت‌هاي حاضر در اين صنعت و قوت گرفتن شايعات افزايش نرخ خوراك پتروشيمي‌ها از جمله عوامل تاثيرگذار بر فعاليت بازار سرمایه از چهارم تا يازدهم آبان‌ماه بود تا به اين واسطه فعالان بازار سرمايه در 6 روز كاري بورس اوراق بهادار تهران در بازه مزبور تنها شاهد بازدهي 65/0 درصدي اين بازار باشند؛ اگرچه فعاليت بورس تهران در اولين روز كاري خود در هفته جاري با افت 07/0 درصدی همراه شد.
صنعت روغن و جذابیت‌های آن
صنعت روغن به عنوان  يكي از صنايع مورد توجه بازار سرمايه، هرچند که از  نمايندگان معدودی در این بازار برخوردار است (دو شركت مارگارین و صنعتي بهشهر در حال حاضر  توليدكننده مشهورترين برندهاي روغني يعني لادن و بهار هستند)،  اما آنچه كه سبب توجه فعالان بازار سرمايه به اين شركت‌ها شده است شاید عدم رشد قیمت محصولات آنها در مقایسه با  ساير كالاها باشد؛ مساله‌ای که سبب شد تا روغني‌ها به دنبال افزايش نرخ 12 تا 15 درصدي باشند.
اين در حالي است كه شرکت‌های شوینده پس از دریافت بيش از 3 بار افزايش نرخ در محصولات خود، این بار ناچار شده اند که فكري براي تعديل قيمت‌هاي خود كنند. از اين رو صنعت روغن در بورس تهران به دو دليل عمده مورد توجه است که می‌توان به پتانسيل رشد نرخ و افزايش سودآوري و برندهاي ارزشمند اين شركت‌ها اشاره کرد.