در سال های اخیر با معرفی ابزارهای جدید تامین مالی مانند انواع صکوک، بازار اوراق بدهی از انحصار شرکتها و سازمانهای دولتی و انتشار آن از طریق بازار پول خارج شد و علاوه بر این متنوع تر شد. هم اکنون علاوه بر انتشار انواع اوراق توسط ارگانها و نهادهای دولتی، شرکتهای تامین سرمایه نیز برای سرمایه پذیران، انواع مختلف این اوراق را منتشر کرده اند. در حال حاضر 31 مورد از انواع این اوراق در بورس یا فرابورس دادوستد می شود که از این میان 13 مورد اوراق اجاره، 15 مورد آن نیز اوراق مشارکت و بقیه گواهی سپرده و اوراق مرابحه هستند.

ارزش اسمی اوراق اجاره منتشر شده تا کنون 11114 میلیارد ریال و ارزش اسمی اوراق مشارکت منتشره شده نیز 15100 میلیارد ریال است. بر اساس آمار و اطلاعات موجود بیش از 26925 میلیارد ریال ارزش اسمی اوراقی است که در بازار سرمایه دادوستد می شود. از نظر تعدادی تامین سرمایه امین با انتشار  9 اوراق و تامین سرمایه نوین با انتشار 7 عنوان اوراق پرکارترین تامین سرمایه ها در صنعت بودند. از منظر ارزش اسمی نیز ارزش اوراق منتشره توسط تامین سرمایه امین 9350 میلیارد ریال و ارزش اوراق منتشره توسط تامین سرمایه نوین نیز بیش از 3350 میلیارد ریال است.

جدول شماره یک معاملات اوراق مشارکت توسط شرکت­های تامین سرمایه در سال های 91 و 92 را نشان می دهد. بر این اساس طی سال 1392 تا پایان آذر 1392، مجموع ارزش دادوستد تامین سرمایه امین بیش از 2843 میلیارد تومان تحت عنوان بازارگردان یا پذیره نویس بوده است. بر اساس آمار پایان 16 بهمن نیز ارزش دادوستد این تامین سرمایه چیزی بیش از 3188 میلیارد تومان بوده است. سال 1391 نیز ارزش معاملات تامین سرمایه امین در صنعت اوراق بدهی حدود 1700 میلیارد تومان بوده است. مقایسه آمار فوق نشان می دهد که فعالیت تامین سرمایه امین در این بازار بیش از 80 درصد رشد داشته است.

همچنین تامین سرمایه امید با پذیره نویسی اوراق اجاره چادرملو، اجاره سرمایه گذاری امید و اوراق مشارکت گل گهر مجموعا 1234 میلیارد تومان ارزش دادوستد با عنوان بازارگردان و پذیره نویس داشته است. ارزش دادوستد تامین سرمایه نوین نیز در سال 1392، حدود 940 میلیارد تومان بوده است. در این جدول اطلاعات معاملات هر یک از اوراق منتشر شده توسط تامین سرمایه ها به تفکیک سال 1391 و 1392 و همچنین گزارش های فصلی 92 آمده است.

 
 

در جدول شماره 2 نیز گزارش گردش هر یک از اوراق بدهی منتشر شده آمده است. بر این اساس در 9 ماهه سال 1392 به ترتیب اوراق اجاره چادرملو، اجاره امید و مشارکت گل گهر به ترتیب 108، 564 و 398 درصد گردش داشته است. در بین اوراقی که توسط تامین سرمایه امین بازارگردانی می شود، اوراق مشارکت نفت، اوراق اجاره مپنا و اوراق مشارکت توسعه بعثت به ترتیب از گردش 476، 399 و 369 درصدی برخوردار بودند.

 

جدول سه نیز سهم هر یک از تامین سرمایه ها را از صنعت در معاملات انواع اوراق بدهی نشان می دهد. بر این اساس با توجه به ارزش معاملات 6867 میلیارد تومانی همه اوراق در سال 1392، سهم 36 درصدی این بازار به شرکت تامین سرمایه امین تعلق دارد. 11 درصد معاملات صورت گرفته به شرکت تامین سرمایه نوین تعلق دارد و تامین سرمایه امید نیز 14 درصد از معاملات این اوراق را به خود اختصاص داده است. در سال 1391 نیز بازار دادوستد انواع اوراق بدهی ثبت و پذیرفته شده در بازار سرمایه به تامین سرمایه های امین، نوین و امید با به ترتیب 33، 13 و 12 درصد اختصاص داشته است.

 
 
         برای مشاهده فایل اکسل، پیوست را مشاهده فرمایید.
         * علی ملک محمدی، مدیرعامل پردازش اطلاعات مالی اندیشه پارس