طی سه ماه اخیر که بورس بر مدار صعودی پا گذاشته و حرکت رو به جلوی خود را با شتاب و سرعت بیشتری پیگیری می کند، از لحاظ سیستماتیک اتفاق جدیدی بروز نکرده که بتوان آثار آن را بر بورس اثرگذار دانست.

اما طی این مدت از لحاظ گزارش های عملکردی، شرکت های فعال در بازار سهام بگونه ای اطلاعات مالی خود را در بازار منتشر کردند که سرمایه گذاران و فعالان بورسی به روند معاملات با اطمینان بیشتری به سمت بورس جذب شده اند.

جاویدی، مدیر سرمایه گذاری بیمه اتکای ایرانیان با بیان این مطلب در گفتگو با خبرنگار بورس نیوز پدیدار شدن گزارش عملکردی شش ماهه شرکت ها و اعمال آثار رشد بهای ارز در افزایش سودآوری آنها را در صعود روند معاملات مهمترین عامل دانست و تصریح کرد: رشد شتابان بازار سهام مدیون اعمال آثار افزایش بهای ارز در نرخ فروش محصولات برخی شرکت ها طی عملکرد سه ماهه دوم سال جاری است، حال آنکه از منظر سیتماتیک اتفاق جدیدی در بازار بروز نکرده و همین امر موجب شده روند مثبت در تمام صنایع همه گیر نبوده و برخی سهام در مقابل گروه های پیشتاز بورس رشد قابل توجهی را شاهد نباشند.

وی از احتمال بروز تحرکات جدید در بازار هم از بعد سیستماتیک و هم از بعد بین المللی سخن گفت و اظهار داشت: طی دوره برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا طی یک ماه آینده و پس از آن انتخابات ریاست جمهوری ایران مسایل و نظراتی به میان می آید که فعالین بورس برمبنای نتایج مورد انتظار آنها وضعیت را ارزیابی کرده و سریع تر به تصمیم گیری های اقتصادی دست می زنند.

وی افزود: البته به نظر می رسد دورنمای فعلی بورس با شرایط کنونی مثبت بوده و آینده روشنی در انتظار سرمایه گذاران باشد. اما تمام کارشناسان بر این امر اتفاق نظر دارند که رشدهای تند و به عبارتی صعودهای هیجانی چندان مطلوب نیست، بلکه باید افزایش تدریجی در معاملات ایجاد شود.

به اعتقاد وی رشد جهشی روزهای گذشته بورس، عملکرد هیجانی سرمایه گذاران بوده که فشار تقاضای خرید سهام را از بابت کاهش میزان نوسان نرخ ارز و سکه طلا و روند نزولی حاکم بر آنها رقم زده است.

این کارشناس بازار سرمایه در بیان دلایل بروز احساس عدم رضایت در سرمایه گذاران برای کسب سود طی سال جاری با وجود آنکه بورس به مدار مثبت بازگشته، گفت: اواخر سال 90 تا پایان اردیبهشت ماه سال جاری بورس در مدار صعودی گام برمی داشت و رونق معاملات مطلوب به نظر می رسید. در این شرایط بسیاری از سرمایه گذاران به ویژه حقوقی ها اقدام به خریداری سهام در قیمت هایی کردند که با ورود به سومین ماه از سال جاری با افت مواجه شد. اما پس از بازگشت دوباره امیدها به بورس و رشد شاخص ها طی سه ماه اخیر، تنها افت ماه های ابتدایی سال پوشش داده شده و در نتیجه برآیند بازده اکثر سرمایه گذاران همچنان کمتر از حد انتظار آنها بوده است.

مدیر سرمایه گذاری بیمه اتکایی ایرانیان با تأکید بر اینکه توجه به سهام با دید بلند مدت و پتانسیل بنیادی آن به ویژه از سوی حقوقی ها، اوضاع را در کسب بازدهی مورد انتظار بهبود می بخشد، اظهار داشت: نگرش کوتاه مدت و میان مدت نگرشی است که توسط بسیاری از سرمایه گذاران حقیقی اتخاذ می شود. اما دیدگاه سرمایه گذاران حقوقی باید نسبت به حقیقی ها بلند مدت تر باشد. چه بسا که در ابتدای سال 92 با بهبود عوامل سیتماتیک، انتظار می رود رشد بهتری در بورس حاصل شود.

وی در خصوص دلایل بالا بودن حجم عرضه سهام توسط بسیاری از حقوقی ها طی روزهای گذشته خاطر نشان کرد: در مواقعی از معاملات بورس که بازار با رونق همراه می شود، بسیاری تمایل دارند سود شناسایی کنند و اتفاقی که می افتد بالا رفتن فشار عرضه ها در معاملات است.

همچنین تقاضای سفته بازی و کسب سود و بازدهی کوتاه مدت، سهامداران اعم از حقیقی و حقوقی را وادار به عرضه سهم می کند که در نتیجه آن حجم عرضه در بازار با افزایش چشمگیری مواجه می شود.

وی افزود: در کنار این دو عامل، برخی از شرکت های بزرگ حقوقی در برخی ماه های سال با کمبود نقدینگی مواجه هستند که به منظور تأمین منابع مالی لازم در نقش عرضه کننده ایفای نقش می کنند. البته نباید از یاد برد که در همین بازه حضور حقیقی ها به دلیل افزایش اعتماد آنها به بازار بیشتر شده و عرضه سهام توسط حقوقی ها برای رونق تحرک معاملات بورس لازم است.

وی در رابطه با هیجان موجود در بازار سرمایه ایران خاطر نشان کرد: بورس سایر کشورها با توجه به ثبات اقتصادی حاکم بر آنها با هیجانات بالایی مواجه نیست. حال آنکه در کشورهایی همچون ایران که اقتصادی متزلزل دارند، به خاطر وضعیت کلی نمی توان پیش بینی دقیقی از آینده بازار سهام ارایه کرد.

افزون بر اینکه بورس ایران کارایی بورس های برتر دنیا را نداشته و چنین هیجاناتی برای آن طبیعی به نظر می رسد.

مدیر سرمایه گذاری بیمه اتکای ایرانیان اعمال اثر ریسک های سیستماتیک تحمیل شده به بازار سرمایه ایران را از دیگر موارد بیان کننده بروز رفتارهای هیجانی عنوان کرد و گفت: نرخ بازدهی در بورس کشورهای توسعه یافته برمبنای نرخ تورم و میزان سود بانکی مشخص می شود، اما در بورس اوراق بهادار تهران پیش بینی روند معاملات به سایر مسایل غیر اقتصادی نیز بر می گردد که این مسایل وزن زیادی در معاملات دارند.

وی در پیش بینی روند بورس تا پایان سال جاری به عوامل تعیین کننده بین المللی و داخلی اشاره کرد و تأکید داشت: وضعیت سخت حاکم بر کشور ناشی از اعمال تحریم های مالی و کالایی و معضل کمبود ارز در کشور بر روند معاملات اثرگذار است. روابط دیپلماتیک و بین المللی نیز در تعیین روند آتی بازار نقش مهمی ایفا می کند.

با این حال اعلام گزارش های عملکرد 9 ماهه شرکت ها به دلیل اعمال اثرات رشد بهای ارز، بسیاری از بنگاه های اقتصادی را با جهش سودآوری رو به رو خواهد کرد. از این رو پیش بینی می شود روند رو به رشد همزمان با افزایش حجم معاملات کماکان ادامه یابد.

البته به این شرط که ریسک های سیستماتیک در همین محدوده ثابت مانده و بیش از حد افزایش نیابد.

کنترل نرخ ارز و سکه و برگشت مجدد بخشی از نقدینگی ها به بورس نیز عاملی مضاعف برای بازار سهام خواهد بود تا بتواند مدار صعودی را پیگیری کند.

وی صنایع پتروشیمی، معدنی و فلزی را به عنوان صنایع پیشتاز بورس نام برد و افزود: وارداتی ها نیز به دلیل افزایش هزینه تأمین مواد اولیه و قطعات و نیز برای جا به جایی ارز با مشکلات بیشتری مواجه خواهند بود و رشد قیمت سهام آنها چندان محتمل نیست. اما سایر سهم ها در شرایطی که در جذب نقدینگی موفق باشند تا حدودی رشد قیمت را تجربه خواهند کرد.

جاویدی در خاتمه سخنان خود تأکید داشت: بایستی نگرش بنیادی و رفتارهای غیر هیجانی در جامعه سرمایه گذاران پیاده سازی شده و فرهنگ و بینش بازار سرمایه قرار گیرد تا بازار سهام روندی منطقی تر اتخاذ کند.