رکورد شکنی های شاخص می تواند معنای مطلوبی برای بازار در برداشته باشد، اما نباید به تنهایی به آن توجه کرد. چراکه ممکن است محدوده حرکتی این مؤلفه که صرفاً بر مبنای یکسری محاسبات تعیین می شود، گمراه کننده باشد. متأسفانه در بازار سهام اکثر فعالین بورس به نوعی شاخص زده بوده و حساسیت زیادی روی این نماگر دارند، حال آنکه نباید رشد شاخص کل را به عنوان مسئله اصلی بازار دانست.

مدیر سابق سرمایه گذاری های بانک گلدمن ساکز آمریکا با بیان این مطلب در گفتگو با خبرنگار بورس نیوز اظهار داشت: اگر چه رشد شاخص نشأت گرفته از تورم موجود شرکت ها و در نتیجه افزایش سود شرکت ها بوده و همچنان توان صعود دارد، اما هنوز علایم حبابی شدن از آن بروز نکرده است.

شاهین شایان آرانی افزود: در کنار این نماگر بایستی به شاخص های عملکردی نیز توجه ویژه ای داشت که یکی از آنها شاخص قیمت به درآمدی –P/E- است تا زمانی که این شاخص از محدوده 7 واحدی عبور نکند، شرایط بازار مناسب به نظر می رسد. اما چنانچه از این مرز عبور کند، علایم حباب قیمت ها را می توان در آن مشاهده کرد.

همچنین نسبت کل ارزش ریالی معاملات طی بازه یکساله به ارزش کل بازار در همین بازه زمانی یک شاخص قابل اتکا است که این شاخص روان بودن معاملات و نقدینگی بورس را گزارش می کند.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه با پیش بینی روند مثبت در بورس اظهار داشت: بازار سرمایه ایران هم اکنون فرصت های سرمایه گذاری اندکی را ایجاد کرده و در جذب سرمایه گذاری های خارجی نیز ضعیف بوده است. بطوریکه اگرچه صنایع متنوعی در بورس وجود دارد، اما تنوع شرکت ها و تعداد آنها در بازار نسبت به کل واحدهای اقتصادی فعال در کشور رقم اندکی است که برای پیشرفت بازار باید در راستای گسترش و توسعه این موارد تلاش زیادی اعمال کرد.

وی درخصوص تصمیمات اخیر دولت و نوسان سیاست های کلان اقتصادی اظهار داشت: در افزایش محدودیت و ممنوعیت صنایع برای صادرات برخی کالاها، رشد نرخ خوراک و افزایش بهره مالکانه معادن و نیز برنامه هایی برای تغییر نرخ ارز مرجع از جمله ابهاماتی است که بر ایجاد التهاب در اقتصاد کشور اثرگذار بوده و شدت نوسانات را بیش از پیش می سازد.

مدیر سابق سرمایه گذاری های بانک گلدمن ساکز آمریکا افزود: تمام این اقدامات بر افزایش قیمت های ناشی از تورم موجود در جامعه حکایت دارد و در این شرایط آنچه که بروز می کند، افزایش سردرگمی بازیگران اقتصادی و فعالان بازار سرمایه است. چراکه پیش بینی سرمایه گذاران به دلیل این ابهامات مرتب دست خوش تغییر شده و تصمیم گیری های آنها را با خطا همراه می سازد.

شایان آرانی همچنین ادامه داد: چنین شرایطی به طور قطع موجب ایجاد اختلال در روند تولید و فروش شرکت ها نیز می شود و واضح است که تغییر این مؤلفه ها به هیچ وجه مساعد نبوده و ریسک کسب و کار اقتصاد و بورس را بالا می برد که این امر موجبات ایجاد شبهه را در بازار فراهم می سازد.

مدیر عامل بنیاد برکت خاطر نشان کرد: سهامداران شرکت های بورسی نیز با توجه به حساسیتی که نسبت به چنین تصمیمات و سیاست هایی دارند، نمی توانند عکس العمل صحیحی از خود به نمایش گذارند. چراکه به وضوح مشخص نیست بازار چگونه اثرات مثبت و یا منفی این سیاست ها را می پذیرد.

اما به هر ترتیب دولت به دلیل تورم و مشکلات ارزی به وجود آمده در کشور، به صور مختلف می خواهد قیمت ها را متعادل تر سازد، اما اینکه هر لحظه و با یک سیاست جدید وارد صحنه می شود چندان صحیح به نظر نمی رسد.

هرچند نکته مهم این است که چنین مصوبات جدیدی هیچ اثر مثبتی در بر نداشته و تنها آثار منفی آن در بازار التهاب ایجاد می کند.

وی با اذعان به اینکه مشکلات فعلی موجود در اقتصاد ایران به تصمیمات دولت برای تغییر نرخ مرجع ارز ارتباطی ندارد، افزود: در سال 74 نیز بحران و تلاطم ارزی در کشور به وجود آمد که با مدیریت منطقی و برنامه ریزی های دقیق این بحران مرتفع شد. بطوریکه با تثبیت نرخ ارز این التهاب از بین رفت. از این رو می توان گفت تغییر بهای ارز در کلیت اقتصاد کشور اشکالی ندارد، اما پشت آن باید تحلیل کارشناسی شده و اقدام به موقع صورت گیرد تا تصمیمات گرفته شده قابلیت اتکا داشته باشد.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه در ادامه اظهار کرد: چناچه این تصمیم عملی شده و نرخ ها تا هر محدوده ای اصلاح شود، ممکن است قیمت تمام شده محصولات شرکت ها تغییر کند و سود آنها کاهش یابد، اما این مشکل با افزایش قیمت فروش نیز می تواند برطرف شود. چراکه اقتصاد تورمی اجازه کنترل بیش از حد قیمت ها را نمی دهد.

وی افزود: در چنین شرایطی مدیریت صحیح از اهمیت زیادی برخوردار است و بهتر به نظر می رسد که چند ماه سکوت و برنامه ریزی صورت گیرد و پس از آن شرایط لازم برای تغییر نرخ ها هماهنگ با اصول اقتصادی و با تحلیل کارشناسان و متخصصان غیر سیاسی مهیا شود. سپس قیمت ها باید با مدیریت بهینه و از طریق نظام عرضه و تقاضا تنظیم و کنترل شود.

شایان آرانی در خاتمه سخنان خود تحریم های بین المللی و تورم داخلی را دو عامل اعمال فشارهای التهابی دانست و عنوان کرد: ممکن است در کاهش فشارهای ناشی از تحریم ها نتوانیم دخالت کنیم، اما التهاب داخلی قابل کنترل است و این امر می تواند نقش بسیار مهمی در تثبیت بهای ارز و کاهش نوسانات آن ایفا کند.