EPSnews           

شرکت صنعتی دریایی ایران یا همان صدرای معروف که زمانی یکی از مهم‌ترین و مطرح‌ترین شرکت‌های حاضر در بورس بود بعد از 11 سال حضور از بورس اخراج و به بازار پایه فرابورس منتقل شد.

این اتفاق ناگهانی و دور از انتظار به دلیل مشکلات عدیده و مرتفع نشدن مسائل آن در سال‌های اخیر آن هم با وجود تغییر مالکیت و حضور قرارگاه خاتم در ترکیب سهامداری رخ داد به طوری که با وجود مصوبه اردیبهشت89 کارگروه ویژه حمایت از صنایع مبنی بر حل مشکلات از طریق اقداماتی چون تخصیص 500 میلیارد تومان تسهیلات، بدهی‌ها و جرایم بانکی صدرا سال به سال افزایش یافت تا اینکه بعد از حدود 9 ماه توقف نماد در بورس، نگرانی‌های بیش از 27 هزار سهامدار در 8 آبان سال جاری قطعی شد. به این ترتیب این شرکت از بورس اخراج و به بازار پایه فرابورس منتقل شد.

تبعید به فرابورس

در نهایت پس از کش و قوس‌های فراوان و در حالی که اعتراض مدیرعامل صدرا به اخراج این شرکت از بورس به نتیجه دلخواه صدرا نرسید، قرار شد این نماد پرحاشیه 1500 میلیارد ریالی بورس تهران، در معاملات روز چهارشنبه (فردا) در بازار پایه فرابورس بازگشایی شود.

این گزارش حاکی است با توجه به احراز شرایط درج شرکت صنعتی دریایی ایران، با سرمایه 1500 میلیارد ریال و تعداد یک میلیارد و 500 میلیون سهم، در بازار پایه فرابورس ایران و در راستای اجرای ماده 3 «دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در بازار پایه فرابورس ایران»، نماد معاملاتی سهام این شرکت، در بازار عادی بازگشایی می‌شود.

براساس این گزارش، نماد شرکت صدرا بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت در روز عرضه اولیه به روش گشایش نماد، بازگشایی و قیمت پایانی معاملات بر اساس میانگین موزون قیمت‌های معامله شده در همان روز تعیین می‌شود. این در حالی است که از روز پس از گشایش، دامنه نوسان قیمت به میزان 5 درصد قیمت پایانی روز معاملاتی قبل تعیین خواهد شد.

زیان‌ده شدن صدرا سبب شد سازمان بورس برای پایان بخشیدن به حاشیه‌های صدرا در بازار سهام که گاهی اوقات کل معاملات بورس را تحت‌الشعاع قرار می‌داد، تصمیم به اخراج این نماد بگیرد؛ کارت قرمزی که البته با واکنش مدیران این تجهیزاتی و اعتراض آنها مواجه شد.

اعتراض بی‌نتیجه بود

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار درباره دلیل به نتیجه نرسیدن اعتراض صدرا به «اعتماد» گفت: طبق آخرین بررسی‌ها، اعتراض شرکت صدرا برای عدم حذف نماد از بورس به نتیجه نرسیده و رد شده است. با توجه به اعتراض مدیران صدرا درباره حذف این نماد از فهرست شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران، هیات‌مدیره سازمان طبق دستورالعمل‌های موجود این امر را مورد تجدیدنظر قرار داد که بر اساس اعلام شفاهی و طبق مصوبه هیات‌مدیره سازمان، حضور دوباره صدرا در فهرست بورس تهران منتفی است و نماد در بازار پایه بازگشایی می‌شود.

هدف؛ حمایت از سهامداران خرد بود

مدیرعامل شرکت بورس نیز اخراج صدرا از بورس را با هدف حمایت از حقوق سهامداران خرد دانست و گفت: این شرکت اگر در بورس بماند به دلیل بسته بودن نمادش امکان معامله نخواهد داشت، به همین دلیل با حضور در بازار پایه فرابورس شرایط برای معامله سهام آن فراهم می‌شود.

قالیباف‌اصل با تاکید بر حمایت از حقوق سهامداران خرد اظهار داشت: تا زمانی که صدرا در بورس باشد به دلیل عدم امکان ارائه اطلاعات، قابلیت بازگشایی نماد را ندارد اما با ورود به بازار پایه فرابورس، سهامداران می‌توانند با فروش سهام‌شان پول خود را آزاد کنند.

تعهد حمایت در قیمت اسمی

مدیرعامل صدرا نیز در واکنش به درج صدرا در بازار پایه فرابورس گفت: سهامدار عمده به سازمان بورس تعهد حمایت از سهم در قیمت 100 تومان را داده است. مهدی اعتصام ادامه داد: با وجود توافقات به عمل آمده هیات پذیرش بر اساس ضوابطی که در بورس است و

با اشاره به عدم امکان سودآوری در کوتاه‌مدت، هزینه‌های مالی و بدهی سنگین و طبق بند 2 ماده 141 اقدام به لغو پذیرش صدرا کرده است.

بازار از حواشی صدرا خسته شد

در این خصوص یک تحلیلگر بازار سرمایه با تاکید بر اینکه به نظر می‌رسد اتخاذ چنین تصمیمی به دلیل دور کردن بازار از حواشی صدرا است، افزود: شرکت‌ها اگر به روال عادی زیان خود را اعلام کنند و امیدی هم به احیای آنها نباشد، بازار پایه فرابورس مکان مناسبی برای ادامه معاملات آنها خواهد بود، اما وضعیت و شرایط صدرا استثنایی بوده است. محسن نظری تصریح کرد: شرکت صدرا پس از توقف چند ماهه به یک‌باره زیان سنگینی را اعلام کرده و وضعیتش با تغییر شدیدی مواجه شده است. به عبارت دیگر کیفیت شفاف‌سازی در صدرا بسیار پایین بوده است.

وی با بیان اینکه اگر وضعیت صدرا به همین منوال پیش برود، امیدی به احیا شدن شرکت نیست، به سهامداران آن توصیه کرد: صدرایی‌ها با خروج از این سهم و بهره بردن از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در سایر سطوح بازار توانایی جبران بخشی از زیان خود را دارند؛ بنابراین در شرایط کنونی سهامداران باید در صدرا واقع بین بوده و تمامی جوانب را بسنجند.

سقوط ازسکوهای اوج به حاشیه

صدرا در سال 81 به میزان 25 میلیارد تومان سود داشت و در سال 82 این سود را به سطح 65 میلیارد تومان رسانده و پس از آن هم برای سال 83 پیش‌بینی شناسایی 90 میلیارد تومان سود را به بازار گزارش کرده بود و البته این در شرایطی بود که در آستانه عقد قرارداد فازهای 15 و 16 پارس جنوبی هم قرار داشت. صدرا در تاریخ 7 آذرماه سال 80 با قیمت 1521 ریال وارد بورس اوراق بهادار تهران شد و با انجام افزایش سرمایه طی 4 مرحله، سرمایه شرکت از 10 میلیارد تومان در سال 81 تا 150 میلیارد تومان در سال 85 افزایش یافت. در روند معاملات صدرا بالاترین قیمتی که این سهم در معاملات خود شاهد بود، مربوط به تاریخ 29 مردادماه سال 82 با قیمت 47785 ریال است و پایین‌ترین قیمت معامله شده صدرا در تاریخ 19 شهریورماه سال 87 به مبلغ 441 ریال به ثبت رسیده است. بالاترین P/E صدرا در تاریخ 20 اردیبهشت سال 89 معادل 262 مرتبه بود. اما یکی دیگر از حاشیه‌های صدرا مربوط به توقف‌های مکرر این نماد بوده است؛ توقف نماد صدرا از دی‌ماه سال 80 تا مردادماه سال 81، بسته شدن این نماد از آبان 85 تا دی ماه 85 در کنار توقف نماد از فروردین 86 تا خردادماه سال 86 و در نهایت توقف نماد این تجهیزاتی از مهر 86 تا آذرماه 86 مهم‌ترین دوره‌های توقف معاملات صدرا در بورس تهران به شمار می‌رود. حال هرچند عوامل مختلفی در چرایی دگرگونی صدرا پس از واگذاری قابل بحث است، اما همین بس که فازهای 15 و 16 پارس جنوبی را به صدرا نمی‌دهند و پس از آن هم شرکت در بیشتر مناقصه‌ها یا دعوت نشده یا حتی در صورت برنده شدن، امکان فعالیت پیدا نکرد. اما سال 88 و ورود قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا به ترکیب سهامداران صدرا را باید نقطه عطف دیگری در تاریخ شرکت صنعتی دریایی ایران (صدرا) دانست. زمانی که تمامی مشکلات گمرکی حل شده و حتی جزیره صدرا تبدیل به منطقه ویژه اقتصادی شد تا آینده روشنی دوباره برای صدرا متصور شود ولی در نهایت این روند نیز نتوانست تغییری در افزایش بدهی‌های سنگین و زیان انباشته صدرا ایجاد کند، تا جایی که نماد صدرا سرانجام در 20 اسفند 90 متوقف شد و پس از آن در تاریخ 16 تیرماه اعلام زیان 1426 ریالی برای هر سهم این شرکت برای سهامداران آن قابل تصور نبود و اینجا بود که پرونده این تجهیزاتی پرحاشیه در بورس تهران بسته شد.

مهدیه انوشه