EPSnews           

به نام خدا
اول مهر ۱۳۹۴
نامه به سردبیر:
با سلام

نرخ سود بانکی و رانت وام‌گیرنده بودن
یکی از فریادهای همیشگی وام‌گیرندگان بزرگ این بوده است که نرخ سود یا بهره بانکی در ایران چرا ۲۲ درصد است در حالیکه در فلان کشور دور و نزدیک مثلا ۲ درصد است. پس ببینید نظام بانکی چه ظلم و اجحافی به من تولیدکننده نوعی می‌کند. آیا چنین ادعایی صحت دارد؟

در گزارش جدید بانک جهانی مشخص می‌شود که بر پایه آمار سال ۲۰۱۴ نرخ سود واقعی وام بانکی در ایران منفی ۲.۴ درصد است به طوری که وام بانکی در ایران ارزان‌تر از همه کشورهای جهان به‌جز چهار کشور ونزوئلا، آرژانتین، ماکائو و نامیبیا شده است. بر اساس این گزارش هشت کشور در سال میلادی گذشته نرخ سود واقعی منفی داشته‌اند که ایران نیز در بین آنها قرار داشته است.

نرخ سود واقعی را می‌توان با کسر کردن نرخ تورم از نرخ سود اسمی بدست آورد. نرخ سود واقعی چه زمانی منفی می‌شود؟ این نرخ زمانی منفی می‌شود که نرخ تورم بیشتر از نرخ سود اسمی باشد. نرخ سود منفی به این معناست که قدرت خرید اصل پول در پایان یک سال وام دادن به جای افزایش کاهش یافته است. یعنی وام‌دهنده هنگامی که در پایان سال اصل و سود پول خود را دریافت می‌کند ارزش مجموع این دو کمتر از اصل پولش در ابتدای سال شده است. متاسفانه کسانی که امکان و قدرت وام گرفتن با نرخ سود واقعی منفی را دارند و به این شیوه رانتجویی و رانتخواری عادت کرده‌اند برای اینکه به دولت برای کاهش نرخ سود اسمی از این هم بیشتر فشار بیاورند نرخ سود اسمی را ملاک قرار می‌دهند نه نرخ سود واقعی که با نرخ تورم تعدیل شده است و در عمل باید مبنا قرار بگیرد.

آمار بانک جهانی نشان می‌دهد در همه سال‌های گذشته به دلیل نرخ تورم بسیار بالا در ایران، نرخ سود واقعی در ایران منفی بوده است.

چنین وضعیتی به مثابه سوار شدن وام‌گیرنده‌ها بر امواج تورمی قیمت‌ها است که بدون دردسر سود تضمین‌شده نصیبشان می‌شود و اشتها و تقاضای هر کسی را برای وام‌گرفتن از بانک‌ها بالا برده است در حالی که یک بی‌عدالتی آشکار به زیان پس‌اندازکننده و وام‌دهنده بوده است. با کاهش نرخ تورم به سطح یک رقمی انتظار می‌رود چنین پدیده‌ ناصوابی که در کمتر کشوری وجود دارد به‌تدریج رخت بربندد و حق به حق‌دار برسد.

ارادتمند شما
جعفر خیرخواهان