سعید لیلاز در گفت‌وگو با اقتصادنیوز با اشاره به وجود رکود در بازار خودرو افزود: در خوش‌بینانه‌ترین حالت در سال 1394، خودروسازان به اندازه سال 1393 به تولید خودرو خواهند پرداخت که این موضوع نشان می‌دهد صنعت خودرو مانند سال‌های 1392 و 1393 کمکی به رشد اقتصادی نخواهد کرد، هر چند در کاهش آن هم نقشی نخواهد داشت.

این کارشناس اقتصاد خودرو افزود: به نظر می‌رسد یکی از دلایل اصلی این اتفاق، کاهش تقاضاست، هر چند از مسائل دیگری مانند خوش‌بینی مشتریان به آینده بازار خودرو و بالا بودن قیمت‌ها نیز به عنوان فاکتورهای تاثیرگذار بر رکود بازار و به تبع آن، کاهش تولید یاد می‌شود.

لیلاز گفت: از دو سال قبل پیش‌بینی کرده بودم که تقاضا به عنوان مشکل عمده صنعت خودرو در این سال‌ها خود را نشان خواهد داد. به نظرم اگر خودروسازان با همین وضع به تولید ادامه بدهند و برای تحریک تقاضا اقدامی انجام ندهند، امکان ندارد تیراژ سال گذشته خود را تکرار کنند.

او افزود: شاید برخی معتقد باشند دلیل رکود فعلی، اشباع بازار است، در حالی که به نظر من این طور نیست. در حال حاضر خودروسازان روزانه چندین هزار خودرو را روانه بازار می‌کنند و برای این تعداد خودرو هم مشتری وجود دارد، بنابراین نمی‌توان گفت بازار اشباع شده است. معتقدم چون قدرت اقتصادی مردم پایین آمده، آنها نمی‌توانند خودرو مورد نیازشان را تهیه کنند به همین خاطر تولید خودرو از حدی بالاتر نخواهد رفت، چون وقتی تقاضایی نباشد، خودروساز نیز تیراژش را افزایش نخواهد داد.

لیلاز با اشاره به طرح‌های خودروسازان برای فروش خودرو گفت: تا جایی که می‌دانم، خودروسازان طرح‌های زیادی را برای فروش در نظر گرفته‌اند به عنوان مثال همین طرح فروش خودرو با سود 28‌ درصدی را که ایران‌خودرو و سایپا با جزییات متفاوت، در نظر گرفته‌اند و طبق این طرح، دو خودروساز بزرگ کشور به خریداران خودروهای خود، تا 28 درصد سود می‌دهند که به نظرم طرح بدی نیست، چون خودروسازان بالاخره باید در این شرایط به دنبال بازارسازی باشند و الان هم با توجه به طرح مورد بحث، همین کار را انجام داده‌اند.

لیلاز تصریح کرد: خودروسازان با یکسری محاسبات به این نتیجه رسیده‌اند که سود 28‌درصدی به مشتریان بدهند. در واقع به این نگاه می‌کنند که هزینه کاهش تولید خودرو بیشتر است یا پرداخت سود به مشتریان؛ بنابراین الان که تصمیم گرفته‌اند سود 28‌درصدی به مردم بدهند، این بدان معناست که هزینه این کار، کمتر از هزینه پرداخت سود موردنظر است. به عبارت دیگر در این شرایط خودروسازان اگر سود 28‌درصدی به مشتریان‌شان بدهند، این کار به صرفه‌تر از آن است که تولیدشان را کم کرده یا متوقف کنند.

او گفت: در نظر گرفتن چنین روش‌هایی برای فروش، به معنای بازارسازی است. ما پی‌درپی مدیران خودروسازی را نقد می‌کنیم که چرا بازارسازی نمی‌کنند و آنها الان به این سمت رفته‌اند. مطمئن باشید اگر مثلاً مدیرعامل سایپا تصمیم گرفته 28 درصد سود به مشتریان بدهد، این کار بیشتر از تولید نکردن برایش می‌صرفد.

لیلاز گفت: قطعاً خودروسازان برای اجرای طرح مورد بحث، باید از بانک مرکزی مجوز لازم را بگیرند. قانون بانک مرکزی می‌گوید خودروسازان می‌توانند تا حدی که از سقف در نظر گرفته‌شده، بیشتر نشود، سود مشارکت به مشتریان بدهند.

این کارشناس اقتصاد خودرو افزود: پیام اصلی‌ چنین طرحی این است که قیمت تمام‌شده «پول» برای خودروسازان در چنین طرحی، کمتر از تهیه «پول» از جاهای دیگر مثلاً «سیستم بانکی» است. به عنوان مثال، اگر تامین پول از جانب مشتری، 28 درصد سود روی دست خودروسازان می‌گذارد، تهیه همین پول از بانک، 30 درصد یا بیشتر هزینه دارد