سال‌های تحریم‌ بسیاری از خطوط کشتیرانی بزرگ از آب‌های ایران دور شده بودند و بسیاری از عملیات‌های حمل و نقل دریایی به واسطه کشتی‌های کوچک در آب‌های ایران انجام می‌شده است. اما بازگشت کشتی های بزرگ به بنادر ایران نشانه چیست؟

به گزارش اقتصادنیوز، کشتیرانی ایران در حالی از حصار تحریم‌ها خارج شده که خبرها از آمدن کشتی‌های بزرگ به بنادر کشور حکایت دارد. به تازگی کشتی MSC سوئیس، بندر شانگها‌ی چین را به مقصد ایران ترک کرده و پس از شش سال در بندر شهید رجایی پهلو گرفته است. بازگشت دومین کشتیرانی برتر دنیا به ایران پس از سال‌ها تداعی کننده تصویر دوران طلایی حمل و نقل دریایی پیش از تحریم‌هاست. همان سال‌هایی که کشتیرانی ایران سهم بالایی از بازارهای بین‌المللی از آن خود کرده بود و توانسته بود خط کانتینری کشورهای جنوب مدیترانه را در قرق خود درآورد. زمانی که کشتیرانی ایران هنوز زیر سایه‌ سنگین محدودیت‌های روابط تجاری مورد هجوم شدیدترین و بی‌سابقه‌ترین تحریم‌ها قرار نگرفته بود و همچنان برنامه‌های توسعه‌ای ناوگان‌های دریایی جریان داشت.

کارشناسان معتقدند از آنجایی که درحال حاضر 90 درصد کالاهاي کشور با کمک حمل و نقل دريايي جابه جا مي شود و طبق سند چشم انداز 20 ساله ايران باید تا پايان سال 1400 بايد به بخشي از اهداف مشخص شده دست پيدا کند، با تغییر الگوی تجاری کشور در سال‌های اخیر و حذف کشورهای اروپایی مانند آلمان از لیست تجارت خارجی، چین جایگزین این کشورها در بازار ایران شده و دوره پساتحریم می‌توان با افزایش مبادلات تجاری با اروپا و احیای قراردادهای جدید نفتی و کارخانجات صنعتی، فرصتی ویژه در اختیار کشتیرانی ایران قرار گیرد.

 تجربه نشان داده یکی از بخش‌های اقتصادی ایران که تاثیر بسیاری از اعمال تحریم‌ها پذیرفته، حمل و نقل دریایی است که به‌واسطه پشتیبانی حداکثری از تجارت خارجی شامل صادرات و واردات بر سایر بخش‌ها نیز تاثیر گذار بوده است.

به همین دلیل در سال های تحریم محدودیت ها باعث شده خطوط کشتیرانی بزرگ خارجی به جای ورود به بنادر ایران به بنادر کشورهای دیگر حاشیه خلیج فارس بروند و کالاهای متعلق به ایران را در این بنادر تخلیه کنند که این موضوع هزینه‌های زیادی به ایران تحمیل کرده است. اما از سال گذشته و با لغو برخی تحریم‌ها علیه ایران، خطوط کشتیرانی بسیاری برای بازگشت به بنادر ایران اعلام آمادگی کرده‌اند که بر اساس اعلام مقامات رسمی تاکنون چندین خط معتبر کشتیرانی فعالیت خود را در ایران از سر گرفته‌اند و این خطوط از کشورهای سنگاپور، کره، ایتالیا، تایلند و خطوط مشترک آسیایی هستند.

گرچه مذاکره ها همچنان ادامه دارد و شرکت‌های بزرگ دیگری هم برای احیای همکاری تمایل نشان داده‌اند اما قرار است پس از بازگشت کشتیرانی MSC هر هفته کشتی‌های این شرکت در بندر شهید رجایی پهلو بگیرند. این در حالی است که پس از تحریم‌ها بسیاری از خطوط کشتیرانی بزرگ از آب‌های ایران دور شده بودند و بسیاری از عملیات‌های حمل و نقل دریایی به واسطه کشتی‌های کوچک در آب‌های ایران انجام می‌شده است. اما بازگشت کشتی های بزرگ به بنادر ایران نشانه چیست؟

با توجه به اهميت دريا و نقش آن در اقتصاد و زندگي امروز و در نظر گرفتن مزيت‏هاي جغرافيايي ايران در حوزه دريايي که بسیار است و دارا بودن حدود 3 هزار كيلومتر خطوط ساحلي، دسترسي به دريا در شمال و جنوب كشوردسترسي به آب‏هاي آزاد (اقيانوس هند)، قرارگيري كشور بر سر مسير كريدورهای ترانزيتی شمالی- جنوب از جمله مزيت‌هاي مهم جغرافيايي كشور در حوزه دريایی بشمار می رود، از نظر اقتصادی، صنايع دريايی جايگاه ويژه‌ای در اقتصاد كشور دارد. این در حالی است که کارشناسان معتقدند صنايع دريايی ايران در طول ايام وگذشت زمان همواره با موانع و تنگناهايی دست و پنجه نرم کرده و اگر چه سرمايه گذاری های نسبی انجام شده اما طرح‌ها و برنامه‌های اجرايی با وجود تلاش‌ها وحرکت‌های نسبی ناکامی ختم شده است.

آنها بر این باور هستند خلا سياست‌گذاری هماهنگ و نبود استراتژی گلوگاه‌های چند لايه ای در مسير توسعه صنعت دريایی به وجود آورده است. اما آیا می توان بازگشت دومین کشتیرانی برتر دنیا به ایران را آغاز همکاری با بزرگان کشتیرانی دنیا و افزایش مراودات تجاری با نقطه نقطه جهان دانست و به انتظار بازگشت کشتی های بزرگ ماند؟