کم تحرکی 19 میلیون نفر ایرانی از عوامل بیماری های غیر واگیر از جمله فشار خون که به مرگ خاموش معروف بوده و 10 میلیون نفر به آن مبتلا هستند.
 

به گزارش پایگاه خبری بورس پرس،گفته می شود فشار‌خون بالا ، علت اصلی بروز بیماری‌های قلب و عروق و از اولین دلایل مرگ و میر ایرانی‌ها بوده که نیمی از افراد ، از ابتلا به این بیماری خطرناک بی خبرند.

به نظر می رسد با توجه به جمعیت بیش از 9 میلیونی سهامداران و همچنین شاغلین رده های مختلف شامل 5 تا 7 هزار نفر مدیر و اعضا هیات مدیره شرکت های بورسی و فرابورسی، 5 هزار نفر کارگزار، کارمند و کارشناس در 107 کارگزاری، عمده فعالان بازار سرمایه در میان افراد کم تحرک قرار داشته باشند. بنابراین این افراد نیز در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا هستند و یا شاید به این بیماری مبتلا بوده اما در بی خبری به سر می برند.

در این میان علی اکبر سیاری معاون وزیر بهداشت از ابتلای 10 میلیون نفر به فشار خون بالا خبر داد و اعلام کرد کم تحرکی از عوامل بیماریهای غیر واگیر در کشور است و هر فردی که کمتر از 150 دقیقه در هفته ورزش و تحرک داشته باشد، کم تحرک محسوب می شود و برآورد وزارت بهداشت نشان می دهد 19 میلیون نفر در ایران کم تحرک هستند.

افرادی که حداقل یکی از عوامل خطر اضافه وزن، چربی بالا، کم تحرکی، مصرف سیگار یا الکل یا سابقه فامیلی دیابت داشته باشند، در معرض  بیماری دیابت قرار دارند. علامت خطر دیابت، قند خون ناشتای بالا 126 بعد از دوبار آزمایش یا قند خون بالای 200 در یک بار آزمایش بوده و تکرر ادرار، پرنوشی، احساس خستگی و ضعف و کاهش وزن ناخواسته را از علایم این بیماری است.

اسید چرب ترانس نیز خطرناکترین نوع چربی است که با هیدروژنه و جامد کردن روغن های مایع وارداتی ایجاد می شود. این نوع چربی باعث ایجاد کلسترول بد (LDL) و رسوب آن در رگها می شود و مهمترین عامل بیماریهای قلبی و سکته است.

علل ایجاد فشار خون بالا

نتایج یک تحقیق بین‌المللی با همکاری گروهی از محقّقان و دانشمندان ایرانی درباره، تأثیر تغذیه در مرگ ناشی از بیماری های قلبی-متابولیک (بیماری های قلبی و عروقی و دیابت و سکته های مغزی) در ۲۰ کشور خاورمیانه و شمال آفریقا نشان می‌دهد که فشار خون مهم ترین عامل مرگ در اثر این بیماری ها در تمام این کشورهاست.

فشار خون بالا معمولاً علامتی ایجاد نمی کند و به همین دلیل به آن فشار خون بالا، «قاتل خاموش» هم  می گویند. تنها در برخی موارد فشار خون با علائمی مانند سردرد در ناحیه پشت سر، سرگیجه، تاری دید، تپش قلب، خستگی زودرس، تنگی نفس شبانه و یا هنگام فعّالیت، درد قفسه سینه و ادرار کردن بیش از یک بار در طول شب همراه است. امّا فراموش نکنید فشار خون بالا معمولاً علامتی ایجاد نمی کند.

علّت های اولیه ایجاد کننده فشار خون بالا

ارث یکی از علّت های اولیه ایجاد کننده فشار خون بالا در افراد است. ابتلای یکی از اعضای خانواده به فشار خون بالا، احتمال ابتلای سایر افراد خانواده را بالا می برد. همچنین با افزایش سن، احتمال این بیماری تشدید می باید. فشارخون در افراد چاق، ۲ تا ۶ برابر بیش از افرادی است که اضافه وزن ندارند. همچنین فعّالیت بدنی کم، مصرف الکل و مصرف زیاد نمک افراد را برای ابتلا به فشار خون بالا مستعدتر می کنند.

خطر بروز سکته قلبی و مغزی در افراد مبتلا به این بیماری بسیار زیاد است و دلیل اصلی بیماری های قلبی عروقی هم، فشار خون بالاست. پس، فشار خون بالا در صورتی که کنترل نشود به رگ های مغز، قلب، کلیه و چشم آسیب جدّی می رساند. پس بهتر است فشار خون خود را کنترل کنید. امّا:

انجام فعّالیت بدنی علاوه بر کاهش فشار خون بالا باعث تقویت ماهیچه ها، استخوان، بهبود سوخت و ساز ، کنترل وزن و کاهش بیماری های مزمن می شود. فعّالیت بدنی می بایست متناسب با توانایی جسمی فرد انتخاب شود و اگر قبلاً فعّالیت بدنی نداشتید یک باره شروع نکنید، به آرامی و به تدریج مدّت و شدّت آن را افزایش دهید و اگر سن شما بالای ۴۰ سال است، پیرامون چگونگی فعّالیت بدنی حتماً با پزشک مشورت کنید.

افراد ۱۸ سال به بالا هم با شدّت متوسط به مدّت ۳۰ دقیقه، ۵ روز در هفته و یا ۱۵۰ دقیقه در یک هفته می توانند بسنده کنند. فعّالیت بدنی با شدّت متوسط به فعّالیتی می گویند که «باعث گرم شدن بدن، عرق کردن و افزایش ضربان قلب گردد امّا در حین ورزش قادر به صحبت کردن با فرد دیگری باشید». پس نوعی از فعّالیت بدنی را انتخاب کنید که بتوانید آن را ادامه دهید.

افرادی که فشار خون بالا دارند هم از انجام ورزش هایی که تلاش بیش از حد می خواهد، مانند وزنه برداری، امتناع کنند. بهترین فعّالیت بدنی برای این دسته از افراد پیاده روی، دویدن با سرعت کم، قایق سواری، طناب زدن، شنا، اسکی، دوچرخه سواری و استفاده از دوچرخه ثابت است و بهتر است که این افراد از حرکات کششی غافل نشوند.

درمان‌ بدون‌ دارو

بسیاری‌ از افراد مایلند بدون‌ استفاده‌ از دارو، فشارخون‌ خود را کاهش‌ دهند. اغلب‌ اوقات‌ تغییر رژیم‌ غذایی، فعالیت‌ بدنی، کاهش‌ استرس‌ و... در رفع‌ مشکل‌ مؤثر است. فعالیت های‌ بدنی‌ همچون‌ پیاده‌روی ‌و دوچرخه ‌سواری‌ می ‌تواند فشارخون‌ را کاهش‌ دهد و استرس‌ و تنش‌ شخص‌ را نیز کم‌ کند. اما پیش‌ از انجام‌ هر نوع‌ ورزش‌ حتماً با پزشک‌ مشورت‌ کنید.

چاقی‌ خطر ابتلا به‌ فشارخون‌ بالا را حتی‌ در جوان‌ ها افزایش‌ می ‌دهد. برای‌ تنظیم‌ وزن‌ از پزشک‌ کمک‌ بخواهید تا بتوانید وزن‌ خود را در حد متعادل‌ نگاه‌ دارید. چنانچه‌ فشارخونتان‌ بالاست، مقدار نمک‌ مصرفی‌ خود را کاهش‌ دهید و تا حد امکان‌ به‌ غذایتان‌ نمک‌ نزنید. در عوض می‌ توانید با استفاده‌ از آبلیمو و ادویه‌ غذای‌ خود را مزه‌ دار کنید.

چه‌ زمانی‌ به‌ دارو نیاز دارید؟

بسیاری‌ از افرادی‌ که‌ فشارخون‌ بالایی‌ دارند، برای‌ درمان، علاوه‌ بر تغییر روند زندگی، به‌ دارو هم‌ نیاز دارند. چنانچه‌ پزشک‌ برای‌ شما دارو تجویز کرد، از او در مورد عوارض‌ جانبی‌ آن‌ سؤال‌ کنید. مصرف‌ برخی‌ از داروهای‌ فشارخون‌ با احساس‌ تشنگی، سرفه‌ خشک‌ و حتی‌ سردرد همراه‌ است. اما زمانی‌ که‌ احساس‌ کردید دارویی‌ شما را ناراحت‌ می ‌کند، مصرف‌ آن‌ را خودسرانه‌ قطع‌ نکنید، بلکه‌ به‌ پزشک‌ خود مراجعه‌ کنید تا در صورت‌ نیاز نوع‌ دارویتان‌ را تغییر دهد.

7 راه برای پیشگیری

ـ وزنتان را کنترل کنید. اگر اضافه ‌وزن دارید، رژیم بگیرید. کم کردن حتی یک کیلوگرم از وزنتان هم مفید است.

ـ مرتب ورزش کنید. 30 دقیقه ورزش در هر روز بهترین راه مبارزه با پرفشاری خون است. (فعّالیت بدنی به معنای تمرینات سخت ورزشی نیست، بلکه کارهایی نظیر امورات منزل و پیاده روی در این دسته بندی قرار می گیرند.)

ـ مصرف روزانه نمک را کم کنید (حدود 1 قاشق چای‌خوری).  سدیم علاوه بر نمک در بسیاری از غذاهای بسته‌بندی ‌شده ، نوشابه‌های گازدار ، جوش شیرین و بعضی شربت معده‌ها وجود دارد. برای اطلاع یافتن از مقدار سدیم بکار رفته در مواد غذایی برچسب آنها را قبل از مصرف به ‌دقت مطالعه کنید. اگر می‌خواهید از مواد جایگزین سدیم استفاده کنید، حتماً با پزشک مشورت کنید؛ زیرا برخی از این مواد برای همه افراد مناسب نیستند.

ـ از رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات فراوان ، لبنیات کم‌چرب و غذاهای حاوی پتاسیم نظیر دانه‌های سبوس‌دار و خشکبار استفاده کنید. به ‌نظر می‌رسد پتاسیم از پرفشاری خون جلوگیری می‌کند. مصرف 3500 میلیگرم پتاسیم در روز توصیه می‌شود.

_در نظر داشته باشید فشار خون را در برنامه آزمایش 6 ماهه قرار دهید.

_اگر سابقه‌ خانوادگی‌ فشار خون‌ بالا وجود داشته‌ باشد، فشار خون‌ باید مرتباً کنترل‌ شود.

- اگر فشار خون‌ بالا زود تشخیص‌ داده‌ شود، تغییر رژیم‌ غذایی، ورزش‌، کنترل استرس، ترک‌ دخانیات، ننوشیدن‌ الکل، و دارو معمولاً باعث‌ پیشگیری‌ از بروز عوارض‌ می‌شود.