دکتر شاهین شایان آرانی * 
 
با وجود تغییراتی که در پیش‌فروش سکه صورت گرفته بود اما باز هم استقبالی که باید از این پیش‌فروش صورت می‌گرفت، نگرفت. نمی‌توان عمده دلیل این نبود استقبال را مربوط به تعیین قیمت قبل از آن دانست، چرا که تعیین قیمت به تنهایی در افزایش استقبال مردم موثر نیست.
مساله‌ای که در این میان باید به آن توجه کرد این است که مساله نرخ تورم به خوبی در تعیین نرخ سکه پیش‌فروشی لحاظ نشده بود و با واقعیت‌های روز تطابق نداشت. یعنی آن طور که باید نرخ تورم در فاز اول در نظر گرفته نشد و شاید به همین دلیل بود که استقبال خوبی از سوی مردم صورت نگرفت. در لحاظ کردن مساله تورم نباید انتظار داشت میزان نرخی که به عنوان تورم اعلام می‌شود به عنوان نرخ تورمی که بازار با آن روبه‌رو است نیز درنظر گرفته شود. در این صورت استقبال از پیش‌فروش سکه کاهش می‌یابد. به همین علت است که به احتمال زیاد قیمت‌گذاری که در فاز اول صورت گرفته بود بر اساس مفروضات غیرمنطقی و غیرکارشناسی بوده است.
 البته باید دید این میزانی که رئیس کل بانک مرکزی به آن اشاره و تاکید کرده است که قیمت را پایین‌تر می‌آورد باید به چه میزان پایین‌تر باشد که بتواند مشتری جذب کند، چرا که میزان قیمت می‌تواند منجر به افزایش استقبال مردم از این پیش‌فروش شود. ممکن است بخشی از استقبال نکردن‌ها هم به دلیل نوسانات دلار باشد اما در شرایط فعلی که دلار به ثبات نسبی در بازار رسیده نمی‌توان بخش زیادی از کاهش استقبال از سکه‌های پیش‌فروشی را به دلیل نوسانات ارز دانست. مهم‌ترین دلیل از نگاه من، لحاظ نشدن منطقی نرخ تورم است که باید در فاز بعدی به آن توجه شود.
البته زمانی که برای پیش‌فروش سکه در نظر گرفته می‌شود نیز اهمیت زیادی دارد. در شرایط فعلی مردم برای خرید اقلام اساسی و خرید شب عید به بازار مراجعه می‌کنند و مساله سکه چندان برایشان اهمیت ندارد. در حقیقت این میزان تقاضایی که از سوی مردم به سمت بازارهای دیگر کشیده شده، میزان تقاضا در حوزه سکه و پیش‌فروش را کاهش می‌دهد. در روزهای آخر سال فشاری که روی مردم وارد می‌شود برای اقلام اساسی است و به همین دلیل باید تاکید کرد که برای فاز دوم پیش‌فروش سکه باید زمان مناسب‌تری را برای استقبال مردم انتخاب کرد. بنابراین این پیش‌فروش باید در زمان صحیح و با قیمت صحیح نیز صورت بگیرد تا استقبال قابل توجهی از این مساله از سوی مردم صورت بگیرد.

* کارشناس بازار سرمایه