آینده بازار خودرو با یکسانسازی ارز تحلیل شد
به نقل از روزنامه شرق،احمد فرهادی با بررسی یکسانسازی نرخ ارز و اثر آن بر بازار خودرو اعلام کرد:تجربه ثابت کرده بالارفتن نرخ دلار تأثیراتی را بر عرصه اقتصاد ایران خواهد داشت. بررسی قیمت دلار در چند ماه اخیر نشان میدهد نرخ دلار در بازار رسمی و بازار آزاد روند افزایشی داشته به نوعی که در 22 تیر سال ٩٦ نرخ دلار در بازار آزاد 3 هزارو ٧٧٠ تومان بود حال آنکه در 22 شهریور جاری نرخ دلار به 3 هزارو ٩٢٠ تومان رسیده است.
نرخ دلار بانکی هم که در ابتدای مرداد، 3 هزارو ٢٦٧ تومان بود و در 22 شهریورماه به 3 هزارو ٣٤٢ تومان رسیده است. حال سؤال این است که با این افزایش ١٥٠تومانی نرخ دلار در بازار آزاد و ٧٥تومانی نرخ بانکی دلار باید منتظر چه تحولاتی در بازار خودرو باشیم؟ آیا این روند افزایشی مقدمهای برای اجرای سیاست یکسانسازی ارز است؟
به نظر میرسد اقدامات این روزهای بانک مرکزی مثل حذف ارز مسافرتی و افزایش قیمت دلار بانکی نویدبخش گامهایی در راستای یکسانسازی نرخ ارز باشد. وعده یکسانسازی نرخ ارز، وعدهای بود که ولیالله سیف رئیس کل بانک مرکزی در روزهای ابتدایی آغاز به کار دولت دوازدهم به مردم داد.
گرچه بسیاری از کارشناسان معتقد بودند این کار انجام نخواهد شد اما به نظر میرسد سیف و بانک مرکزی این بار اولین گامها را در راستای یکسانسازی نرخ ارز برداشتهاند. هرچند یکسانسازی نرخ ارز در بلندمدت فواید مطلوبی برای اقتصاد ایران خواهد داشت، اما در کوتاهمدت شاهد روند افزایشی نرخ ارز خواهیم بود.
براساس مطالعه صورتگرفته از سوی مرکز بررسیهای اقتصادی تهران، اثر آنی افزایش نرخ ارز بر تورم در کوتاهمدت بین ۱۱ تا ۱۵ درصد و در بلندمدت، ۳۰ تا ۴۰ درصد بوده است. نکته قابل توجه این محاسبات، سنجش این موضوع است که شوک ناشی از افزایش نرخ ارز بر قیمتهای داخلی بعد از گذشت 4 فصل یعنی یک سال به میزان ۸۴ درصد و بعد از گذشت 8 فصل یا دو سال به میزان ۹۷ درصد تخلیه میشود.
حال باید دید روند صعودی نرخ ارز که این روزها شتاب گرفته، چه تأثیراتی بر بازار خودروی ایران خواهد داشت؟ بدون شک اولین تأثیر مشهود آن بر بازار خودروهای وارداتی است. این بازار از دو سو تحتتأثیر افزایش نرخ دلار خواهد بود. از یک سو شاهد افزایش هزینه در بخش تعرفه و سایر هزینهها و مواردی خواهیم بود که تا پیش از این بر مبنای نرخ مبادلهای دلار محاسبه میشد و از سوی دیگر با افزایش نرخ دلار در بازار آزاد، واردکنندگان شاهد افزایش هزینهها در بخش خرید این خودروها نیز خواهند بود که بیگمان میتواند در قیمت نهایی خودروهای وارداتی اثر تورمی داشته باشد.
براساس گفتههای فرهاد احتشامزاد رئیس فدراسیون واردکنندگان خودرو، واردات خودرو در بخش تعرفه، هزینهها و آن مواردی که به بخش دولتی ارتباط دارد، بر مبنای ارز مبادلهای در نظر گرفته میشود و بخشهای دیگری مثل خرید بر مبنای ارز آزاد محاسبه میشود. طبیعتا هر یک از بخشها تأثیر مستقیمی بر افزایش قیمت خودرو خواهد گذاشت.
درباره اثرات افزایش نرخ ارز بر خودروهای ساخت داخل باید گفت میزان این تأثیر از یک سو بستگی به میزان داخلیسازی خودروهای تولیدی و از سوی دیگر، بستگی به قیمت مواد اولیه ساخت قطعات خودرو دارد. بنابر آنچه برخی از کارشناسان میگویند ۴۰ تا ۷۵ درصد قیمت تمامشده قطعات خودرو را مواد اولیه تشکیل میدهند. بنابراین در شرایطی که تولید قطعات خودرو در ایران وابسته به مواد اولیه وارداتی باشد، بدونشک باید منتظر اثر جدی این موضوع بر قیمت تمامشده قطعات باشیم.
یکسانسازی نرخ ارز اگرچه گریبان خودروهای ساخت داخل را کمتر از خودروهای وارداتی خواهد گرفت، اما این موضوع در یک نگاه تحلیلی به سود صنعت خودروسازی هم خواهد بود. افزایش نرخ ارز مزیت بسیاری برای صادرات محصولات خودرو دارد بهطوریکه همیشه انگیزه افزایش صادرات با گرانشدن نرخ ارز به سراغ خودروسازان میآید. زیرا با افزایش نرخ ارز، صادرات خودرو سود بیشتری را نصیب خودروسازان میکند.
آنچه مسلم است اگر صنعت خودرو ایران بتواند تواناییها را منطبق بر بازارهای صادراتی گسترش دهد، یکسانسازی نرخ ارز بهشدت برای رشد و توسعه این صنعت مفید خواهد بود اما چنانچه این صنعت نتواند در این امر موفق باشد، لطمات جبرانناپذیری دامن این صنعت را خواهد گرفت.