پیشبینی اکونومیست از سرنوشت برجام
نیما صبوری
‼️ «واحد اطلاعات اکونومیست (EIU)» در تحلیلی مدعی شده است که عدم تایید توافق هستهای توسط دونالد ترامپ به معنای خروج آمریکا از آن نخواهد بود. پس از عدم تایید برجام توسط رئیسجمهوری، کنگره آمریکا ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا در مورد وضع مجدد تحریمهای هستهای تصمیمگیری کند. به گزارش «واحد اطلاعات اکونومیست» انتظار میرود کنگره چنین کاری را انجام ندهد.
◀️ به گزارش «واحد اطلاعات اکونومیست»، عدم تایید برجام سادهترین راه برای ترامپ است. این اقدام ترامپ، خطر از بین رفتن کامل برجام را بهدنبال خواهد داشت. با اینحال بقای برجام وابسته به مدت ۶۰ روزهای است که کنگره آمریکا باید در آن مدت درباره وضع مجدد تحریمهای هستهای تصمیمگیری کند. به عقیده کارشناسان «اکونومیست»، درحال حاضر بسیار بعید است که کنگره آمریکا رای به وضع مجدد تحریمها دهد. در این رابطه دموکراتها برای حفظ برجام همقسم شدهاند و هیچ اجماعی در میان نمایندگان جمهوریخواه برای از بین بردن برجام وجود ندارد. بنابراین میتوان انتظار داشت که حتی با عدمتایید ترامپ، برجام به مسیر خود ادامه دهد.
◀️ ترامپ از استراتژیهای ضدایرانی گستردهتر در دولت خود خبر داده است. احتمالا این اظهارات با هدف انحراف افکار از فعالیتهای هستهای ایران به دیگر موضوعات همچون نفوذ چشمگیر ایران در منطقه و برنامههای موشکی این کشور طراحی شده است؛ چراکه تاکنون ایران برنامههای هستهای خود را طبق مفاد برجام محدود کرده است. در این رابطه به احتمال فراوان، وارد کردن سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی یکی از اقدامات دولت در گسترش تحریمها خواهد بود.
◀️ البته گسترش تحریمها و اظهارات نسنجیده ترامپ خطر از بین بردن برجام از جانب ایران را نیز افزایش میدهد، چراکه از دید ایران برجام دیگر ارزش نگهداشتن نخواهد داشت. ایران هیچ فرصتی برای مذاکره مجدد برجام قائل نیست و در صورت وضع مجدد تحریمهای هستهای این توافق را از بین خواهد برد. ترس از نقض تحریمهای آمریکا یا برقراری تحریمهای جدید، مانع از سرمایهگذاری شرکتهای بینالمللی در ایران شده است.
◀️ بهعلاوه، میلیاردها دلار پولهای بلوکه شده پس از توافق هستهای به این کشور بازگشته است. بنابراین ضرر از بین رفتن برجام بیش از همه متوجه آمریکا است؛ چراکه طرف ایرانی تاکنون منافع خود از برجام را بهدست آورده است.
◀️ ایران در توافق هستهای خود را قابل اعتماد نشان داده است. بنابراین با وجود ترس شرکتهای بینالمللی برای ورود به بازارهای ایران، سرمایهگذاریهای خارجی در این کشور رو به افزایش است. در اوایل امسال، «توتال»، غول انرژی فرانسه، قراردادی ۵ میلیارد دلاری برای توسعه میدان گازی پارسجنوبی با طرف ایرانی به امضا رساند. تعداد زیادی از شرکتهای دیگر نیز همچون رنو فرانسه، واگنسازی «ترنس مش هلدینگ» روسیه، شرکتهای هواپیماسازی «بوئینگ و ایرباس» و... از ورودکنندگان به بازار ایران بودهاند. به ادعای «واحد اطلاعات اکونومیست» منافعی که اقتصاد ایران برای کشورهای غربی به همراه دارد بیش از آن است که کشورهای غربی تصورش را میکردند.
◀️ عدم تایید پایبندی ایران به توافق هستهای، روابط آمریکا و متحدان جهانیاش را تیره خواهد کرد. حمایت کشورهای اروپایی همچونفرانسه و انگلیس از توافق هستهای بینظیر است. از طرفی بیاعتباری آمریکا در عمل به تعهدات بینالمللی خود باعث شده اروپاییها در زمینه سیاست خارجه، مسیر خود را از آمریکا جدا کنند.
◀️ در واقع کشورهای جهانی به این نتیجه رسیدهاند که در سایر مسائل جهانی – همچون بحران کرهشمالی – و در مسیر یافتن راهحلهای دیپلماتیک دیگر نمیتوان به آمریکا اعتماد کرد. بنابراین انتظار میرود ایرانیها از این فرصت استفاده کرده تا میان متحدان دیرینه – آمریکا و سایر کشورهای غربی – شکاف ایجاد کنند. البته نباید غافل شد که مواضع تند ترامپ علیه ایران، خوشحالی متحدان منطقه آمریکا همچون عربستان، امارات و اسرائیل را به همراه دارد.
منبع: دنیای اقتصاد