انتظار ثبات

✍🏻 رامین فروزنده، کارشناس انرژی در تحلیلی برای تجارت فردا از تاثیر خروج آمریکا از برجام بر درآمدهای نفتی ایران در سال جاری نوشته است:

🔺صادرات نفت ایران و بخشی از قیمت نفت، به چشم‌انداز سیاست خارجی مربوط هستند که خروجی آن وضعیت تحریم‌ها خواهد بود. در نتیجه عدم تمدید معافیت‌ها توسط ترامپ، ابتدا در ماه آگوست 2018 تحریم‌های مرتبط با نظام مالی و همچنین طلا و فلزات گرانبها کلید خواهد خورد. سپس در ماه نوامبر تحریم‌های مرتبط با صنعت نفت و بانک مرکزی اجرایی خواهند شد. احتمال اندکی وجود دارد که در نتیجه همکاری ایران و اتحادیه اروپا، این اتحادیه بتواند افت صادرات ایران ناشی از تحریم آمریکا را جبران کند.

🔺با خروج آمریکا از برجام، انتظار می‌رود در کوتاه‌مدت 200 هزار بشکه از صادرات نفت ایران کاهش یابد و این روند با رشد تدریجی ابتدا به 500 هزار بشکه در روز طی نیمه اول 2019 برسد و در شدیدترین حالت تا یک میلیون بشکه افزایش یابد. این ارقام در اغلب برآوردهای منابع معتبر تکرار شده‌اند و با در نظر گرفتن مقاصد صادرات نفت ایران، دور از ذهن به نظر نمی‌رسند.

🔺قیمت نفت در ماه‌های اخیر در نتیجه عواملی همچون التزام بالای اوپک و غیراوپک به توافق کاهش تولید، افت ذخایر تجاری OECD، تقاضای بهتر از انتظار نفت، افت تولید نفت ونزوئلا و افزایش تنش‌های ژئوپولتیک به ویژه در ارتباط با مساله ایران، افزایش یافت. تداوم توافق اوپک همزمان با افت تولید نفت ونزوئلا و خروج تدریجی نفت ایران از بازار، می‌تواند قیمت‌ها را وارد محدوده 80 دلار کند اما داستان روی دیگری نیز دارد.

🔺تولید نفت شیل مطابق انتظار در حال افزایش بوده است. همچنین روسیه و عربستان سیگنال‌هایی را درباره بازنگری در توافق کاهش تولید نشان داده‌اند که می‌تواند به معنای افزایش تولید اوپک باشد. طبیعتاً در صورت خروج تدریجی نفت ایران از بازار، برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها، تخلف از سهمیه‌های اوپک نیز ممکن است شدت یابد و پس از کاهش شدید تولید نفت ایران، در عمل به تدریج توافق کنار رود. این موارد در کنار ظرفیت مازاد و چشم‌انداز رشد تولید غیراوپک (کشورهای خارج از توافق) باعث می‌شود بازار پتانسیل بالایی برای جبران افت صادرات نفت ایران داشته باشد.

🔺از ابتدای سال جاری شمسی تاکنون میانگین قیمت نفت برنت بیش از 73 دلار بوده که در مقایسه با حدود 57 دلار سال 1396، رشد قریب به 30‌درصدی را نشان می‌دهد. حتی با فرض کاهش چندصدهزار بشکه‌ای صادرات نفت ایران در ماه‌های پایانی سال و میانگین قیمت 70‌دلاری در سال جاری، درآمد صادرات نفت و میعانات گازی ایران امسال حداقل 20 درصد بیش از سال قبل خواهد بود. به عبارت دیگر تحریم‌ها در سال 1397 اثر چندانی بر درآمدهای نفتی نخواهند داشت ولی در سال 1398 اوضاع متفاوت خواهد بود.