ناکامی «نهضت پالایشگاهسازی»
شرق:
نهضت پالایشگاهسازی یکی از شعارهای نفتی تیم احمدینژاد در سالهای اول
روی کار آمدن بود. از این رو چندین طرح توسعهای و بهبود کیفیت
پالایشگاههای تولید بنزین کشور برنامهریزی شد. با وجود گذشت هشتسال از
بهاصطلاح احیای نهضت پالایشگاهسازی هنوز حتی یک پالایشگاه جدید نفت در
مدار بهرهبرداری قرار نگرفته است و حتی ساخت شش پالایشگاه جدید نفت و
میعانات گازی هم متوقف شده است.
در
ابتدای برنامه چهارم توسعه مطالعاتی به منظور ساخت هفت پالایشگاه جدید
نفتی آغاز شد و مطابق با این مطالعات ساخت پالایشگاههای جدید نفت و
میعانات گازی ستاره خلیجفارس، هرمز بندرعباس، پارس شیراز، کاسپین گلستان،
آناهیتای کرمانشاه، شهریار تبریز و نفت سنگین خوزستان در دستور کار قرار
گرفته است. یکی از پرسروصداترین این پروژهها ستاره خلیجفارس بود که در
سال 85 کلنگ آن به زمین خورد و قرار بود طی پنجسال (60 ماه) در سال 90 به
سرانجام برسد. به گفته ضیغمی، معاون پخش و پالایش وزارت نفت هماکنون
پیشرفت این پروژه در حد 65درصد است. نعمتزاده، معاون پیشین وزارت نفت در
گفتوگو با «شرق» از توقف فاز دوم توسعه پالایشگاه اصفهان و بندرعباس خبر
داده بود. این در حالی است که روزی نیست که در خبرگزاریها صحبت از خودکفا
شدن در تولید بنزین و بینیازی به واردات سخن گفته نشود. بهتازگی نیز وزیر
نفت سخن از صادرات بنزین را به میان آورده است. این در حالی است که به
گفته نعمتزاده هماکنون کشور به شیوههای مختلف بنزین وارد میکند و
خودکفایی حتی با تولید بنزین از پتروشیمیها صورت میپذیرد. وزیریهامانه،
که در زمان شعار نهضت پالایشگاهی وزیر نفت بود چندی پیش به تسنیم درخصوص
این پروژه گفته بود: «پروژهای که سال 90 باید به بهرهبرداری میرسید تنها
50 و اندی درصد پیشرفت دارد که آن هم در بخش پالایشگاهی نیست و اصل موضوع
هم همانجاست. تقریبا هم ماهی یکدرصد پیشرفت دارد.» در واقع بنا به گفته وی
و همچنین آمار آقای ضیغمی، تقریبا 40 ماه دیگر باید منتظر بهرهبرداری این
پالایشگاه بود. پروژهای که قرار بود در سال 90 به تولید برسد و هامانه در
همان گفتوگو به نکته مهم دیگری اشاره کرده بود. وی گفته بود: «من در همان
ابتدا که همزمان با دوران وزارتم بود به مقام معظم رهبری قول داده بودم که
این پالایشگاه دو سال و نیمه تمام شود و اعتقاد من این است که اگر آن
برنامه اجرا شده بود، قطعا این پروژه در مدت معین تمام میشد. به دلیل
اینکه این پالایشگاه 35میلیونلیتر بنزین تولید میکند، از نظر تولید بنزین
خودکفا میشدیم. متاسفانه بهرغم اینکه چهار سال از تاریخ شروع پروژه
گذشته، نگذاشتند اجرا شود.»
این
در حالی است که به گفته معاون وزیر نفت قرار بود در نیمه دوم سال 92 فاز
اول این پالایشگاه با تولید 12میلیونتن به بهرهبرداری برسد. وی همچنین
گفته بود که «ستاره خلیجفارس اگر به دولت دهم نرسید خب به دولت بعدی و
یازدهم میرسد.»
همچنین
این روزها در تبلیغات دولتی صحبتهای فراوانی از تولید بنزین یورو 4
میشود. این در حالی است که قرار بود در سال ۹۱ استاندارد بنزین تولیدی
کشور به یورو ۴ ارتقا یابد. بر اساس این استاندارد باید میزان ناخالصی
گوگرد در بنزین به کمتر از ppm ۲۰ و عدد اکتان آن به ۹۵ برسد. آنچه که در
حال حاضر به عنوان بنزین در جایگاههای سوخت کشور عرضه میشود دارای ppm
۱۰۰۰ گوگرد و عدد اکتان کمتر از ۸۵ است. علاوه بر این موارد، وجود ماده
شیمیایی MTBE که در حال حاضر به استثنای یک یا دو پالایشگاه کشور، در تمامی
پالایشگاهها به جای کاتالیست مورد استفاده قرار میگیرد نیز بر میزان
آلایندگی خودروها که عامل تولید ۷۰درصد آلایندهها در شهرها هستند، افزوده
است.
قابل
ذکر آنکه وضعیت تولید گازوییل در کشور بهمراتب از این نیز بدتر است، به
نحوی که به عنوان مثال میزان گوگرد موجود در آن حدود ppm ۷۰۰۰و ۳۵۰ برابر
استاندارد یورو ۴ است.
نعمتزاده
همچنین آمار تولیدات بنزین برای خودکفایی بنزین را زیر سوال برد و گفت که
وزیر وقت نفت (میرکاظمی) آمار تولیدات بنزین پتروشیمی را از 10میلیونتن به
18میلیونتن بالا برد تا نشان دهد که کشور به سطح خودکفایی بنزین رسیده
است که در واقع اینگونه نیست. پرسشی که کارشناسان با توجه به رشد منفی
اقتصادی کشور دارند این است که این افزایش بنزین به چه کار آمده و در کجا
مصرف شده است؟ در واقع آمارهای افزایش تولید با ضرایب تبلیغاتی معمولا
عنوان میشود. اینها در حالی است که بحث افزایش قیمت بنزین باز دوباره در
دستور کار دولت قرار گرفته است، هرچند مجلس در این خصوص نظر مساعدی ندارد.
در واقع با افزایش نرخ ارز در سال 91 افزایش قیمت بنزین که در مرحله اول
هدفمندی باعث کاهش مصرف شده بود پوشش داده شد و اثرات قیمتی از بین رفت و
باز دولت به علت سیاستهای ارزی غلط و کمبود ارز به دلیل تحریم و فشارهای
خارجی مجبور است بنزین را گران کند که هم منابع برای پرداخت یارانهها را
داشته باشد و هم اینکه قیمت بنزین را نسبت به منطقه و کشورهای همسایه همساز
کند. در واقع ایران در مسیری افتاده است که کشورهای آمریکایلاتین بعد از
اجرای آزادسازی قیمتهای حامل انرژی افتادند که هر چند سال یکبار فقط
قیمتها را بالا میبردند اما ثروت و تولید ملی در واقع افزایش نیافته بود.
نهضت پالایشگاهسازی که در پی تولید داخلی و بهصرفه بنزین بود به نتایج
لازم نرسید و دولت حتی یک پالایشگاه تحویل نداد ولی این باعث آن نیست دولتی
از تبوتاب تبلیغات و پروپاگاندا بیفتد.
+ نوشته شده در شنبه ۱۳۹۲/۰۲/۲۱ ساعت 11:47 توسط تیم راهبریEPSNEWS
|