روی صنعت برای ارز آوری حساب نکنیم
ساعت24-درحالی که ایران در نیمه دوم امسال و در شرایط تشدید تحریم ها نمی تواند درآمد ارزی قبلی از فروش و صادرات نفت را به دست آورد و این اتفاق نامناسبی برای ایرانیان است که حتی از این راه برای دادن حقوق و مزد کارمندان ویارانه نقدی استفاده می کند .
در این شرایط چه کالاهایی می توانند جایگزین مناسبی برای توسعه صادرات شده و کمبود درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت را جبران کنند؟ واقعیت این است که ایران به دلیل سطح نازل کیفیت تولیدات صنعتی و همچنین پایین بودن سطح رقابت پذیری درصنعت حتی در مقایسه باکشورهای رقیب در منطقه نمی تواند به توسعه صادرات صنعتی به مثابه یک نیروی نجات بخش صادرات نگاه کند. ماهنامه امنیت اقتصادی که از سوی موسسه تدبیر اقتصادی منتشر می شود دریک گزارش مشروح به این داستان پرداخته است. در چکیده این گزارش تاکید شده است :ایران با دستیابی به رتبه ای نزدیک به 60 ،بدترین جایگاه را بین کشورهای رقیب خود در منطقه دارد. این موضوع نشاندهنده ضعف شدید صنعت کشور است. در این بین شاخص کیفیت تولیدات صنعتی ایران نیز وضعیت خوبی ندارد، به طوری که این شاخص از سال 2008 به بعد روند نزولی داشته است. در این بین، باید توجه کرد ترکیه به عنوان اصلی ترین رقیب صنعتی ایران در منطقه کیفیت تولیدات بسیار بالاتری دارد. با وجوداینکه شاخص کیفیت صنعتی ترکیه در سالهای اخیر روند نزولی داشته، اما شاخص یادشده برای آن بیش از دو برابر شاخص مربوط به ایران است . دراین گزارش می خوانیم : بخش صنعت یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی است که نقش قابل توجهی در رشد و توسعه کشورها دارد، به طوری که این بخش پایه و اساس توسعه اقتصادی کشورها قرار گرفته است. گستردگی بازارهای بین المللی باعث شده شرکتهایی که در تولید محصولات گروه صنعتی خود دارای مزیت هستند روزبه روز رشد کنند و در بیشتر این بازارها حضور یابند. ازاین رو، ضروری است تولیدکنندگان داخلی شرایط رقابت با این شرکتها را کسب کنند .شاخص رقابت پذیری صنعتی یکی از شاخصهایی است که از سوی سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل متحد با بررسی وضعیت کشورهای مختلف در تولیدات صنعتی و صادرات آن ارایه میشود. رقابت پذیری صنعتی عبارت است از: توان کشورها برای افزایش حضورشان دربازارهای داخلی و بین المللی ضمن توسعه بخشهای صنعتی و فعالیتهایی با ارزش افزوده بالاتر و حجم فناوری بیشتر. شاخص رقابت پذیری صنعتی شامل 8 زیرشاخص فرعی میشود که سه ُبعد رقابتپذیری صنعتی را دربر میگیرند. براساس آمار موجود کشورهای آلمان، ژاپن، چین، آمریکا و کره جنوبی در یک دهه اخیر بهترین جایگاه را در شاخص رقابت پذیری صنعتی به خود اختصاص داده اند.. نبود استراتژی صنعتی، پایین بودن سرمایه گذاری در بخش تحقیق و توسعه، نبود مقیاس مناسب تولیدات صنعتی، بالا بودن نرخ تورم، وابستگی تولیدات صنعتی به واردات، گستردگی بخش نامولد در کشور، بیثباتی اقتصاد و... از جمله دلایل پایین بودن شاخص رقابتپذیری تولیدات صنعتی هستند. تدوین استراتژی صنعتی ، برنامه ریزی بر انتقال فناوری به جای انتقال صنعت ، ایجاد و حفظ ثبات اقتصادی و تسهیل ورود سرمایه و سرمایه گذاری خارجی از راهکارهای اجرایی برای توسعه رقابت پذیری تولیدات صنعتی ایران است.
ایران درشرایطی از کشورهای رقیب منطقه عقب افتاده است که زودتر و یشتر از همه کشورهای منطقه حتی ترکیه به توسعه صنعت از راه انتقال تکنولوژی اقدام کرده است. ایران در سومین برنامه عمرانی در سالهای 1341 تا 1346 راه توسعه صنعتی را هموار کرده بود.