ورود بورس به نظام آموزشی
اینروزها یک پایه اصلی خبرهای اقتصادی کشور، خبرهای بازار سرمایه است. در شرایطی که بیشتر جامعه به دنبال حفظ و افزایش نقدینگی خود در برابر تورم هستند، بورس به یک گزینه جدی برای بسیاری از مردم تبدیل شده است. همین موضوع بهانه ما برای گفتوگو با یاسر فلاح، مدیرعامل شرکت اطلاعرسانی و خدمات بورس که یک سال است تصدی این سمت را برعهده گرفته، شده است.
شرکت اطلاعرسانی و خدمات بورس در چه سالی تأسیس شده و عمده فعالیت آن چیست؟
شرکت اطلاعرسانی و خدمات بورس وابسته به سازمان بورس و اوراق بهادار است که در شهریورماه سال 1383 ثبت شده است. مهمترین هدف این شرکت «گسترش فرهنگ سرمایهگذاری در داراییهای مالی» است. این مهم در قالب برنامههای متعددی پیگیری میشود که از جمله آن میتوان به طراحی، پیادهسازی و راهاندازی سازوکارهای مناسب و متعدد اطلاعرسانی در بازار سرمایه، انتشار کتب، مجلات، نشریات الکترونیک، لوحهای فشرده و سایر انواع بستههای آموزشی مکتوب، الکترونیک، دیداری و شنیداری، برگزاری دورههای آموزشی عمومی و تخصصی در حوزه بازار سرمایه، برگزاری آزمون گواهینامههای حرفهای بازار سرمایه، برگزاری نمایشگاهها، همایشها و سمینارهای تخصصی اشاره کرد.
در راستای این فعالیتها شعار این شرکت «با ما بورس را بشناسید» است که مجموعه شرکت اطلاعرسانی و خدمات بورس با تمام توان خود، در این مسیر گام برمیدارد تا از همه ظرفیتهای موجود در راستای تحقق اهداف ترسیمشده بهره گرفته شود.
یکی از وظایف شرکت اطلاعرسانی و خدمات بورس، فرهنگسازی عمومی بازار سرمایه و ارتقای سواد مالی عنوان شد. چرا این شرکت به سواد مالی توجه دارد؟
آگاهی درخصوص ابزارهای مالی، پیشنیاز رشد اقتصادی در هر کشوری است.تحقیقات صورتگرفته نشان میدهد هرچه سطح سواد مالی افراد یک جامعه بیشتر باشد، رونق مبادلات مالی و سطح رفاه افراد آن جامعه نیز افزایش مییابد، در نتیجه در بحرانهای اقتصادی، کشوری که ملت آن از سطح سواد مالی قابل قبولی برخوردار باشد، با رفتار درست خود مانع از برهمخوردن نظم اقتصادی و اجتماعی کشور میشود و همین امر زمینهساز ثبات در کشور خواهد شد.
قطعا بدون مشارکت عمومی و بالای مردم در بخشهای مختلف اقتصادی کشور، چرخ اقتصاد به گردش درنخواهد آمد و اگر این حضور، آگاهانه و مبتنی بر دانش باشد، مردم به طور خودکار و خودجوش راهحل مشکلات اقتصادی را خواهند یافت و از آن عبور خواهند کرد. بنابراین در صورت وحدت رویه و هماهنگی دستگاههای مختلف اجرائی و سازمانهای ذیربط «جنبش عظیم ارتقای سواد مالی» در فضای عمومی جامعه شکل میگیرد و در پی شکلگیری این بستر عمومی متعاقبا تقویت سیستم اقتصادی کشور و دستیابی به سیاستها و شعارهای اقتصاد مقاومتی مقدور و تسهیل خواهد شد. طبیعتا این شرکت نیز از این مفاهیم غافل نبوده و به همین دلیل خود را متولی ارتقای سواد مالی در جامعه میداند که با اهداف و فعالیتهای آن نیز سازگار است.
در راستای ارتقای سواد مالی عملا تاکنون چه اقداماتی صورت گرفته است؟
شرکت اطلاعرسانی و خدمات بورس ارتقای سواد مالی را در همه سنین مدنظر قرار داده است. یکی از این سطوح کودکان بوده که برای این حوزه پیک بورس را به صورت فصلی منتشر میکند. در نگارش آن سعی شده مفاهیم بازارهای مالی به صورت ساده در اختیار کودکان قرار گیرد. همچنین هرساله در نمایشگاههای بینالمللی بورس، بانک و بیمه این شرکت پذیرای کودکان زیادی است و در غرفه کودک سعی میکند مطالب بازار سرمایه را به آنها آموزش دهد. علاوه بر آن برای این حوزه مسابقاتی از قبیل برترین نقاشی مرتبط با حوزه سواد مالی طراحی شده که میتواند محرک یادگیری مفاهیم این حوزه شود. در حوزه نوجوانان نیز این شرکت در قالب برگزاری رویداد «فینتک دانشآموزی- ایدههای نو و خلاقانه» در بین دانشآموزان پایه اول و دوم متوسطه سعی بر افزایش سواد مالی و مهارتهای مالی کودکان از سنین پایه دارد. این دانشآموزان آماده میشوند تا ضمن یادگیری اصول اولیه بازارهای مالی، آشنایی با ظرفیتها و کارکردهای این بازار در حوزههای مختلف فینتک با طرح ایدههای نوآورانه و خلق مدل کسبوکار با یکدیگر به رقابت بپردازند.
در کنار این دست از اقدامات برای سنین پایه، رشته تحصیلی دیپلم بورس با همکاری وزارت آموزشوپرورش برای مقطع تحصیلی متوسطه طراحی و تدوین شد. در این رشته تحصیلی دانشآموزان با ابعاد، ساختارها و کارکردهای بازار سرمایه با هدف جذب اقشار و گروههای مختلف به بازار سرمایه و دریافت سفارش خرید و فروش از مشتریان و انتقال آن به شرکتهای کارگزاری آماده میشوند. این دوره شامل هزارو 500 ساعت آموزش نظری و 900 ساعت آموزش عملی است.
برای دانشجویان نیز رشتههای کاردانی و کارشناسی حرفهای بورس جهت تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد ویژه نهادهای مالی بازار سرمایه طراحی و ایجاد شده است. این شرکت همچنین دوره MBA بازار سرمایه را در سطح کارشناسی ارشد برای مدیریت حرفهای کسبوکار تدارک دیده است. همه این موارد در قالب یک بسته آموزشی در راستای ارتقای آکادمیک - سیستماتیک سواد مالی برای همه اقشار سنی جامعه تعریف شده است.
در کنار این اقدامات، چه فکری برای افرادی که علاقهمند به معامله در بازار سرمایه هستند اما اطلاعات درستی از سرمایهگذاری در این بازار ندارند، کردهاید؟
به نکته بسیار درستی اشاره کردید. بسیاری از مردم به دلیل نشر عمومی اخبار بازار سرمایه به سرمایهگذاری در این بازار ترغیب میشوند اما با وجود آنکه خرید و فروش در بازار سهام نیاز به دانش کافی و اطلاعات درست و دقیقی دارد، نمیتوان از کنار خواست و تمایل این دسته از جامعه به راحتی عبور کرد. بنابراین با ایجاد یک تالار مجازی اقدام به شبیهسازی معاملات روزانه بازار سهام شده تا این امکان به کاربران متقاضی داده شود که بدون نقدینگی به خرید و فروش سهام بپردازند. به این ترتیب زمینه تمرین بدون ریسک برای این دسته از علاقهمندان فراهم شده است تا آنها نیز بتوانند بعد از اطمینان از توانمندیهای فردیشان به طور واقعی وارد بازار سرمایه شوند.
به عنوان سؤال آخر پتانسیل بازار سرمایه را برای حضور طیفهای مختلف چه میزان میدانید.
به جرئت میتوان گفت این بازار تنها بازاری است که سرمایهگذاران تنها با 100هزار تومان میتوانند در آن فعالیت کنند. در بازار سرمایه حتی برای افرادی که به دلیل مشغله کاری نمیتوانند به صورت مداوم حضور داشته باشند نیز پتانسیلهای نهفتهای وجود دارد. صندوق سرمایهگذاری مشترک دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار، مهمترین راه برای سرمایهگذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه است. میتوان با قاطعیت گفت این صندوقها، برترین ابزار سرمایهگذاری برای تمامی افراد با گرایشات گوناگون هستند. تیمهای مدیریت صندوقهای سرمایهگذاری با صرف زمان کافی و داشتن مهارت بالا، بیشتر از سایر افراد میتوانند به تحقیق، تحلیل و مطالعه بپردازند و در نتیجه دستاورد مطلوبتری به دست آورند. سرمایهگذاری توسط صندوقهای سرمایهگذاری مشترک کمک میکند که حین داشتن یک سرمایهگذاری مناسب، صرفهجویی زمان و وقت کرد و از مزایای بازار سرمایه بهرهمند شد.
در مجموع همه اقشار کشور از جمله صادرکنندگان، تاجران، فعالان خرد و عمده میتوانند در این بازار، سرمایهگذاری کنند و بازار سرمایه میتواند به عنوان شغل دوم و درآمد اول اقشار مختلف باشد. بازار سرمایه یکی از شرعیترین، علمیترین و پرمنفعتترین بازارهای کشور است.
همچنین این اعلام آمادگی وجود دارد که مفاهیم بازار سرمایه به همه نهادها و اشخاص حقیقی و حقوقی از هر قشری که هستند به صورت تخصصی آموزش داده شود. در این راه صاحبان مشاغل گوناگون از جمله صادرکنندگان و تاجران کشور میتوانند برای ارتقای دانش خود و فعالیت مستمر در این بازار به شرکت اطلاعرسانی و خدمات بورس مراجعه کنند.