عددهای ناامید و ناراحت کننده درباره اقتصادایران
ساعت 24 -میهن دوستی و دیدن پیشرفت سرزمین احساس غریبی است که در میانسالی در ذهن و جان آدمی ریشه میدواندو هرچه جلوتر میرود پایدارتر میشود. هر ادمی به میزانی که سرزمینش را دوست دارد از اینکه ببیند میهن و کشورش در مقام مقایسه با جامعههای دیگر در پلههای بالاتر ایستاده است و روزگارش بهتر از دیگران است احساس خرمی و خوشبختی میکند.
از سوی دیگر و در مسیر واژگونه نیز اگر بشنویم و ببینیم که ایران از دیگر کشورها در هر عرصهای عقب افتاده است ناراحت و اندوهگین میشود. مدیران و رهبران جامعهها با درک دقیق از این احساس آدمی است که راه را برای میهندوستی مثبت هموار میکنند تا از این نیروی مرموز برای پیشرفت بیشتر کمک بگیرند. میهندوستی مثبت میتواند یک نیروی قابل اعتناو پایدار برای توسعهیافتگی باشد واینچنین نیز شده است. شوربختانه سالهایی است که ایرانیان به هر دلیل در مقایسه خود با سایر ملتها احساس پیروزی و سرافرازی نمیکنند و این مقوله به ویژه در حوزه اقتصاد و زیرمجموعههایش نمود بیشتری دارد. به عنوان مثال می توان به تازه ترین آمار ارایه شده از سوی بانک جهانی اشاره کرد. بانک جهانی در تازهترین پیشبینی خود در مورد رشد اقتصادی کشورهای جهان با تعدیل برآورد پیشین خود در مورد ایران، ارزیابی رشد اقتصادی این کشور را از منفی ۳.۶ درصد به منفی ۴.۵ درصد در سال ۲۰۱۹ میلادی تغییر داد.مطابق این پیشبینی، تاثیر تحریمهای آمریکا مهمترین عامل کاهش بیشتر رشد اقتصادی ایران خواهد بود. بانک جهانی با توقف گزارش وضعیت اقتصادی ونزوئلا، اقتصاد نیکاراگوئه را پس از ایران واجد بالاترین رشد منفی در میان کشورهای جهان معرفی کرده است.البته بانک جهانی برآورد کرده که رشد اقتصادی ایران در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ میلادی مثبت خواهد شد. اما این رشد مثبت همچنان در مقابل افزایش سطح تولید ناخالص داخلی اقتصادهای همسایه و رقیب ایران ناچیز خواهد بود. بانک جهانی پیشبینی کرده که رشد اقتصادی عراق در سال ۲۰۲۰ میلادی به بالای ۸ درصد برسد و رشد اقتصادی افغانستان نیز همپای قطر تا ۳.۲ درصد صعود کند.همچنین در سال ۲۰۲۱ میلادی نیز اقتصاد ترکیه و پاکستان با رشد ۴ درصدی از رقبای منطقهای خود پیشی خواهند گرفت.
واقعیت تلخ این است که اقتصاد ایران رنجور و ناتوان شده و این را آمارهای ارایه شده نهادهای بین المللی نیز نشان میدهند. برآوردهای صندوق بینالمللی پول نشان میدهد، سهم ایران از اقتصاد جهانی در سال 2018 کاهش یافته و از 28/1 درصد در سال 2017 به 19/1 درصد رسیده است و در سال 2019 بیشتر کاهش خواهد یافت و به 08/1 درصد خواهد رسید. آیا صندوق بین المللی پول پیشگویی میکند یا براساس واقعیتها امار میدهد؟ به نظر میرسد کسی تردیدی ندارد که این نهاد بین المللی با استفاده از روشهای علمی و بر پایه آمارهایی که به احتمال بالا از سوی نهادهای تولید آمار درکشورهای گوناگون میگیرد به این شاخصها دسترسی پیدا کرده و آنها را منتشر میکند. در حالی که ایران نیز به صندوق بینالمللی پول آمار میدهد اما این آمار در اختیار ایرانیان قرار نمیگیرد و اقتصاددانان ایرانی باید گمانهزنی کنند. به هرحال و بر اساس اطلاعات این صندوق رشد اگر نرخ میانگین هر دلار ا برای امسال را 8000 تومان لحاظ کنیم تولید ناخالص داخلی ایران به عدد 304 میلیارد دلار میرسد که نشان میدهد اقتصاد ایران در سال 1398 نسبت به پارسال 33درصد کوچکتر میشود. صندوق بینالمللی پول در جدیدترین گزارش خود به بررسی 12 شاخص اقتصادی ایران پرداخته و از کاهش سهم ایران از اقتصاد جهان، افزایش بدهی ناخالص دولت، منفی شدن رشد واردات و صادرات، افزایش نرخ تورم و بیکاری، افزایش سرمایهگذاری و پساندازهای ملی و کاهش درآمدها و مخارج دولت خبر داده است.بر اساس این گزارش، رشد اقتصادی ایران در سال 2018 به منفی 9/3 (928/3-) درصد کاهش یافته است. صندوق رشد اقتصادی ایران در سال 2017 را 7/3 (732/3) درصد اعلام کرده است. در عین حال این نهاد بینالمللی از کاهش رشد اقتصادی ایران در سال 2019 به منفی 6 (005/6-) درصد خبر میدهد.