راشاتودی اعلام کرده است که روسیه، هند و چین اعضای گروه تجاری بریکس، تصمیم گرفته‌اند سیستم‌های پیام‌دهی مالی خود را به هم متصل کنند و سیستم مالی بین‌المللی سوییفت را کنار بگذارند.

با پایان یافتن جنگ جهانی دوم و افزایش قابل توجه میزان تجارت جهانی میان بسیاری از کشور‌ها، بانک‌ها تصمیم گرفتند که یک سیستم بین‌المللی تبادل پیام بانکی تشکیل دهند که سرانجام به تاسیس سوییفت منتج شد، نهادی که هرچند باید مستقل باشد اما در سال‌های گذشته بارها با سیاست‌های تحریمی دولت ایالات متحده امریکا همراهی کرده و همین امر روسیه، چین و هندوستان را بر آن داشته تا گزینه‌ای جایگزین برای آن تعریف کنند، گزینه‌ای که در صورت رسیدن به مرحله اجرای نهایی، می‌تواند انحصار چند دهه‌ای سوییفت را بشکند.

به گزارش تجارت‌نیوز، اوایـل دهـه ۱۹۶۰ حدود ۶۰ بانک بزرگ اروپایی و امریکایی به این فکر افتادند که چگونه می‌تـوان پیام‌های بین بانکی را به نحوی طرح‌ریزی و استاندارد کرد که اتوماسیون سیستم بانکی بین‌المللی را به همراه داشـته باشـد. در دسـامبر سـال ۱۹۶۷ هفـت بانـک از کـشورهای امریکا، اتـریش، انگلـستان، دانمـارک، سوییس، فرانـسه و هلند مطالعه را شروع و در سال ۱۹۷۱، ۷۳ بانک از این کشورها هزینه مطالعه را تقبل کردند. این مطالعه به همت گروهی از متخصصان و به مدت یـک سـال طـول کشید و نتایج آن در سال ۱۹۷۲ ارائه شد. در نهایت در ماه می‌ ۱۹۷۳ سـوییفت بـا عـضویت ۲۳۹ بانـک از ۱۵ کـشور در نزدیکـی بروکـسل پایتخت کشور بلژیک تاسیس شد.

این پیام‌رسان بانکی، مسئولیت جابجایی اطلاعاتی را دارد که بانک‌ها در فضایی بین‌المللی آنها را ارسال می‌کنند و همین امر باعث شد با گذشت چند سال، سوییفت نقشی کلیدی در تبادلات بانکی پیدا کند. با این وجود با توجه به توان امریکا، در تاثیرگذاری بر عملکرد این نهاد، همین نقش انحصاری به اهرم فشاری برای محدود کردن اقتصادهایی تبدیل شده که امریکا قصد تهدید و تحریم آنها را داشت. بسیاری از بانک‌های ایران در سال‌های ابتدایی دهه ۹۰ با تحریم‌های امریکا، از فهرست دریافت‌کنندگان خدمات سوییفت حذف شدند و در ماه‌های گذشته با بازگشت دوباره تحریم‌ها، بار دیگر محدودیت‌های جدی در این عرصه ایجاد شد.

در کنار ایران، امریکا پیش از این نیز از انحصار سوییفت برای تهدید سایر کشورها استفاده کرده بود که یکی از آنها روسیه بود. در سال ۲۰۱۴ و به دنبال بالا گرفتن برخی اختلاف نظرهای سیاسی میان واشنگتن و مسکو، امریکا، روسیه را تهدید کرد که استفاده این کشور از سوییفت را قطع می‌کند و همین مساله باعث شد، ‌روس‌ها به فکر راه‌اندازی سیستم جدیدی بیفتند که بتواند خدماتی شبیه به آنچه سوییفت می‌دهد را ارائه کند، طرحی که جدید‌ترین گزارش‌ها نشان از موفقیت آن در گام‌های ابتدایی دارد و حتی چین و هند نیز از این طرح استقبال کرده‌اند.

راشاتودی اعلام کرده: روسیه، هند و چین اعضای گروه تجاری بریکس، تصمیم گرفته‌اند سیستم‌های پیام‌دهی مالی خود را به هم متصل کنند و سیستم مالی بین‌المللی سوییفت را کنار بگذارند. در این برنامه سیستم پیام‌دهی مالی روسیه، SPFS، به سیستم پرداخت بین بانکی چین متصل می‌شود. هند یک سیستم پیام‌دهی مالی داخلی ندارد ولی قصد دارد به پلتفرم بانک مرکزی روسیه با یک سیستم خدمات داخلی که در حال ساخت است متصل شود. کشورهای شرکت‌کننده در این سیستم روی یک پلتفرم خاص کار می‌کنند و هیچ مشکلی با نقل و انتقال‌ها نخواهند داشت.

آلا باکینا، مدیر سیستم پرداخت مالی بانک روسیه در این باره گفته: ما فرصتی داریم تا بانک‌های خارجی و نهادهای قانونی خارجی را به SPFS متصل کنیم. امروز حدود ۴۰۰ کاربر در این سیستم مشارکت دارند و قراردادهایی با ۸ بانک خارجی و ۳۴ نهاد قانونی بسته شده است. نقل و انتقال‌های انجام شده توسط این سیستم رو به رشد است و در حال حاضر ۱۵ درصد کل نقل و انتقال‌های داخلی را پوشش می‌دهد که نسبت به ۱۰ تا ۱۱ درصد سال گذشته افزایش داده است. آنچه که در این تحول برای ایران اهمیت بسیار زیادی دارد، امکان استفاده از این سوییفت روسی برای کشورهای عضو اتحادیه اوراسیاست. ایران از چند روز قبل فعالیت موقت خود در این اتحادیه را آغاز کرده و این در حالی است که کشورهای عضو اوراسیا در حال پیگیری شرایط و امکانات لازم برای بهره‌گیری از این سوییفت روسی هستند و در صورت نهایی شدن این برنامه، ایران نیز می‌تواند از آن استفاده کند.

با توجه به محدودیت‌های جدی بانکی اعمال شده علیه ایران در تحریم‌های اخیر امریکا، ‌سوییفت نیز کار با بانک‌های ایرانی را به شکل جدی محدود کرده و در صورتی که یک سیستم تبادلات بانکی موازی با سوییفت تاسیس شود که کشورهایی مانند روسیه، هند و چین عضویت آن را پذیرفته‌اند، قطعا امکان انجام تبادلات بانکی ایران در این شبکه با بسیاری از کشورهای شریک خود به وجود خواهد آمد.

 

منبع: روزنامه اعتماد