شرایط ایران برای بازگشت به میز مذاکره / مواضع ایران درباره ناآرامیها
معاون وزیر خارجه درباره دستگیری هشت تن در ناآرامیهای اخیر، جدیدترین وضعیت توافق هستهای، مزایای تحریمهای آمریکا بر اقتصاد ایران و شرایط بازگشت به میز مذاکره توضیحاتی ارائه کرد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، عباس عراقچی درباره دستگیری هشت تن به اتهام ارتباط با سازمان سیا در ایران و اینکه دولت آمریکا این اخبار را کذب خوانده با اشاره به اینکه این افراد در ناآرامیهای اخیر دست داشتند به شبکه سی.جی.تی.ان چین گفت: دولت تصمیم گرفت قیمت سوخت را به دلایل واضحی افزایش دهد چراکه قیمت بسیار ارزان بود و این باعث اعتراضاتی از جانب مردم شد.
وی افزود: برخی از مردم که به این تصمیم دولت اعتراض داشتند به خیابانها آمدند اما وقتی اوضاع به خشونت کشیده شد و برخی افراد شروع به آتش زدن اتوبوسها، اماکن عمومی و شخصی کردند،احساس کردیم دستانی خارج از ایران سعی در سوء استفاده از این اجرای معمول دموکراسی از سوی مردم دارند و آن را به مسیرهای دیگری کشانده و ناآرامی و خشونت گستردهای ایجاد میکنند.
این مقام مسئول ادامه داد: بنابراین نیروهای اطلاعاتی برخی افراد با ارتباطاتی به خارج را بازداشت کردند و واضح است که آنها با سیا یا سازمانهای دیگری در خارج از ایران ارتباط دارند. وقتی آمریکا سیاست فشار حداکثری علیه ایران را اعمال میکند این هم بخشی از آن است. اینها اقدامات واضح آمریکا علیه ایران بوده و از زمان انقلاب به مدت چهل سال است که به این سیاستها عادت کردهایم.
جدیدترین وضعیت توافق هستهای
عراقچی در پاسخ به سوال جدیدترین وضعیت توافق هستهای چگونه است، گفت: توافق از زمان خروج آمریکا از برجام اوضاع خوبی ندارد. کشورهای باقیمانده در آن که روسیه، چین و سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس هستند، خواستند در توافق بمانیم و آنها نیز راهکارهایی کاربردی برای ادامه دادن همکاری با اقتصادی با ایران پیدا خواهند کرد که به ایران اجازه میدهد از منافع توافق بهرهمند شود.
وی گفت: چین و روسیه تا حدی در تلاشها موفق بودهاند اما آن سه کشور اروپایی کاملا در اجرای تعهدات و پیدا کردن راهکارهای کاربردی برای ادامه یافتن تجارت با ایران ناموفق بودهاند. آنها در چارچوب بیانیهای که پس از نشست وزیران برجام صادر شد وعده دادند و خود را در یازده عرصه مختلف از جمله بانکی، تجاری، حملونقل و بیمه متعهد کردند راهکاری کاربردی بیابند اما نتوانستند. تنها راهکاری که بر سر آن به نتیجه رسیدهاند سازوکاری مالی به نام اینستکس است که هنوز اجرایی نشده است.
معاون وزیر خارجه ادامه داد: ایران یک سال کامل به آنها فرصت داد تا تعهدات را اجرا کنند اما اجرایی نشد. بنابراین تصمیم گرفت از ساز و کار ماشه در توافق استفاده و احقاق حقوق را به عنوان راهکاری استفاده کند. تعهداتمان بر اساس پاراگرف 36 برجام کاهش یافت. ایران با کاهش تعهدات برجامی این پیام را منتقل می کند که میخواهیم توافق را حفظ کنیم. ایران کاملا تا ماه مه سال جاری به تعهدات پایبند بوده اما هیچ چیزی دریافت نکرده است. بنابراین کاری که انجام میدهد احیای تعادل در توافق است که هنوز برقرار نشده است.
عراقچی درباره اینکه آیا اعتماد را به امضاکنندگان اروپایی برجام از دست دادهاید؟ گفت: دیپلماتها، هیچگاه، امید و اعتماد را به یک باره از دست نمیدهند. اما باید بگویم ایران اعتماد کمی نسبت به برجام دارد. هنوز از شرکای برجام میخواهیم طبق وعده، راهکارهای کاربردی را برای حفظ برجام پیدا کنند. اگر نه، هیچ آیندهای برای این توافق وجود نخواهد داشت. هیچ کشوری در توافقی نمیماند که منفعتی در آن وجود نداشته باشد.کسی نمیتواند نیت خیر ایران را زیر سوال ببرد. گزارشهای پیدر پی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی وجود دارد که نشان میدهد ایران از سال 2015 کاملا به توافق پایبند بوده است.
فرصت های تحریم برای اقتصاد ایران
وی درباره اینکه خسارتهای اقتصادی تحریمهای آمریکا پس از خروج این کشور از توافق هستهای چه بوده و اوضاع اقتصادی در ایران چگونه است؟ گفت: تحریمها با وجود سختیهایی که به بار میآورند، فرصتهایی نیز ایجاد میکنند و ایران پس از مدت 1.5 سال که با این تحریمها مواجه بوده، توانسته اقتصادی با ثباتتر داشته باشد و از آن شوکهای اولیه در اقتصاد فاصله بگیرد و این وضعیت بیشتر به دلیل بهره جستن از فرصتهای ایجادشده در پی تحریمها امکانپذیر شده است.
این مقام مسئول گفت: مواردی از جمله ایجاد ساز و کارهای معامله پایاپای با شرکای ایران، ایجاد ساز و کارهای دوجانبه مالی بر اساس ارز محلی با بسیاری از شرکای ایران از جمله چین، پیدا کردن راهکارهای کاربردی تر برای مدیریت اقتصاد ایران و داشتن برنامهای جدیتر برای مستقل ساختن اقتصاد ایران از نفت اقداماتی بودهاند که در این چارچوب انجام شدهاند.
شرایط ایران برای بازگشت به میز مذاکره
عراقچی در توضیح اینکه ایران چه شرایطی برای بازگشت به میز مذاکره دارد؟ گفت: ایران هیچ گاه تحت فشار مذاکره نخواهد کرد و آماده مذاکره با آمریکا در هیچ سطحی نیست. از این گذشته، آمریکا با خروج از توافق هستهای که آن را بر خلاف منافع میدانست، مذاکره با این کشور را به تجربهای بد و ناموفق تبدیل کرده و ایران اعتماد را کاملا به هر گونه حسن نیتی در آمریکا از دست داده است.
وی با اشاره به هدایت پروژه باز طراحی تاسیسات هستهای اراک توسط چین به عنوان نمونهای از نقش سازنده این کشور گفت: این نمونه میتواند تا مسائل دیگری در خاورمیانه نیز گسترش یابد و با توجه به اینکه بخش اعظم انرژی مورد نیاز چین توسط کشورهای منطقه تامین میشود، چین ارتباط و دغدغههای مستقیمی در منطقه دارد و هرگونه مشارکت سازندهای مورد استقبال ایران قرار میگیرد.