برآوردهای اولیه از شروع دوباره روند صعودی بورس؛ نقطه سرخط
سیاوش رضایی
خبرنگار
سهامداران وام می گیرند پس از یک هفته نزولی و پراسترس برای سهامداران و معاملهگران بخصوص، سهام اولیهای بازار، تمام نشانهها درروز جمعه حکایت از این دارد که در هفته جاری، بازار سهام روزهای متعادل و صعودی دارد. به واسطه تمامی رویدادهای سیاسی و نظامی که طی هفته گذشته رخ داد، شاخص کل بورس و ارزش سهم شرکتهای بورسی، با ریزش قابل توجهی همراه شد به طوری که در پایان معاملات هفته گذشته، شاخص کل با 7.8 درصد کاهش به 353 هزار و 807 واحد رسید.
در این هفته، ارزش کل معاملات اوراق بهادار نیز به بیش از 112 هزارمیلیارد ریال رسید که نسبت به هفته قبل 30.1 درصد کاهش یافت. همچنین تعداد 24 میلیون و 524 هزار انواع اوراق بهادار در بیش از یک میلیون و 394 هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب 12.3 درصد کاهش و 58 درصد کاهش را نسبت به هفته گذشته تجربه کردند. این درحالی است که تعداد 1.1 میلیون واحد از صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس تهران به ارزش کل بیش از 117 هزارمیلیارد ریال مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب با 22 و 21.9 درصد کاهش نسبت به هفته گذشته همراه شدند. در سومین هفته دی ماه تمام شاخصهای بورس اوراق بهادار به رنگ قرمز درآمد. دراین هفته نهاد ناظر بازار با استفاده از اختیارات قانونی خود نظیر صندوق تثبیت بازار و حمایت حقوقیها وارد عمل شد و در آخرین روز کاری هفته قبل با کاهش 3 درصدی دامنه نوسان بازار(از 5 به 2 درصد) سدی در برابر رفتارهای هیجانی و زیان سهامداران زد تا پس از فروکش کردن هیجانات بازار به حالت عادی خود بازگردد.
بازگشت دامنه نوسان به 5 درصد
حال با برطرف شدن شرایط اضطراری در بازار، نهاد ناظر، یعنی سازمان بورس روز جمعه در جلسه خود با توجه به پیشبینیهای مثبت از روند حرکتی شاخصها در هفته جاری اعلام کرد که دامنه نوسان دوباره به وضعیت قبلی خود یعنی 5 درصد باز میگردد. البته این شورا تأکید کرد، در صورت نیاز مکانیزمهای حمایتی از بازار ادامه خواهد یافت. دراین راستا، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با تشریح جزئیات جلسه دیروز شورای عالی بورس که با حضور وزیر اقتصاد برگزار شد، گفت: دامنه نوسان بازار سرمایه به 5 درصد باز خواهد گشت.
شاپور محمدی به مهر درباره چشمانداز شاخص و معاملات بازار سرمایه در هفته جاری گفت: با توجه به اینکه بازار سرمایه از نقدشوندگی کافی برخوردار بوده و مجهز است، جای نگرانی وجود ندارد و تا اندازه بسیار بالایی عرضه و تقاضا متعادل شده است، پس بورس در هفته آینده شرایط مناسبی را تجربه خواهد کرد.
معاون وزیر اقتصاد خاطرنشان کرد: البته همچنان حمایتها در صورت لزوم از سهامداران ادامه پیدا خواهد کرد اما به نظر میرسد با توجه به شرایط بازار، لزومی به ورود سازمان بورس نباشد اما بههر حال تمام تلاش این سازمان آن است که همواره نقدشوندگی بازار حفظ شده و بتوانیم برای افرادی که میخواهند خرید و فروش روانی داشته باشند، امکانات لازم را فراهم کنیم.
وی با اشاره به فرمان روز چهارشنبه ۱۸ دی ۹۸ سازمان بورس و اوراق بهادار مبنی بر محدود شدن دامنه نوسان بورس از پنج درصد به دو درصد، خاطرنشان کرد: در خصوص تصمیم سازمان بورس برای محدود کردن دامنه نوسانات به دو درصد سؤالاتی مطرح بود که بر این اساس شورای عالی بورس تأکید کرد تا با توجه به بهبود شرایط بازار، هیأت مدیره سازمان بورس در رابطه با بازگشت دامنه نوسانات به شرایط طبیعی تصمیمگیری کند. محمدی گفت: بر این اساس سازمان بورس و اوراق بهادار به زودی دامنه مجاز نوسانات را به ۵ درصد افزایش خواهد داد.
به گفته محمدی، این جلسه با محوریت ارائه گزارش سازمان بورس در خصوص تحولات اخیر بازار سرمایه در هفته گذشته برگزار شد که در آن گزارشی از میزان نقدشوندگی بسیار بالای بازار ارائه شد. خوشبختانه بازار سرمایه ایران از نقد شوندگی بسیار بالایی برخوردار است و افرادی که بههر دلیلی تمایل به حصول نقدینگی داشتند توانستند به راحتی سهام خود را به فروش برسانند.
وی تصریح کرد: این امکان برای فروشندگان سهام فراهم شد تا بتوانند نقدینگی مورد نیاز خود را تأمین کنند و البته در روزهای پایانی هفته نیز بازار کاملاً به لحاظ شاخص متعادل شد. محمدی با بیان اینکه شورای عالی بورس از اقدامات نهادهای حقوقی بازار سرمایه در حمایت از سهامداران خرد تقدیر کرد، اظهار داشت: آنچه در هفته گذشته در بازار سرمایه شاهد آن بودیم، محصول وحدت و همدلی تمامی ارکان بازار بود که نشان داد بازار سرمایه ایران از بلوغ کافی برخوردار است.
هفته طوفانی در راه است
براساس آنچه صاحبنظران بازار پیشبینی میکنند در هفته جاری، بورس اوراق بهادار دوباره به مدار رشد باز میگردد و در ادامه روند صعودی ماههای اخیر خود رکوردهای جدیدی را به ثبت میرساند. به بیانی، نقطه حرکت بازار از سرخط آغاز میشود.
در هفته گذشته شاخصهای بورس اصلاح شد و پساز یک هفته اصلاح و استراحت، آماده اوجگیری دوباره است. این درحالی است که در آخرین روز کاری بازار، آییننامه افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییهای شرکتهای بورسی که باعث واقعی شدن قیمت سهام شرکتها و در نتیجه بزرگی بازارخواهد شد، نیز به تصویب هیأت وزیران رسید. این مصوبه بسترهای تداوم رشد بازار را فراهم میکند. هم اکنون ارزش بسیاری از شرکتهای بورسی با ارزش واقعی و روز آنها فاصله زیادی دارد و افزایش سرمایه آنها از محل تجدید ارزیابی داراییها، به سان تزریق خون تازهای در رگهای بازار سرمایه است.
برهمین اساس کارشناسان پیشبینی میکنند که با کنار رفتن ابرهای ریسک سیاسی و آرام شدن شرایط، بازار سرمایه میتواند مسیر صعودی خود را ادامه دهد. این درحالی است که نهاد ناظر بازار نیز عملکرد قابل قبولی از خود در شرایط اضطراری و ریزشی هفته گذشته برجای گذاشت و با استفاده از ابزارهای خود از سهامداران خرد حمایت کرد. هرچند میان کارشناسان درخصوص نحوه عملکرد حقوقیها و بزرگان بازار و سهمهایی که مورد حمایت قرار گرفت، اختلاف نظر وجود دارد، اما درمجموع قفل نشدن بازار و امکان فروش سهام باعث افزایش اعتماد سهامداران به بازار شد.
با افت قابل توجه ارزش سهام بسیاری از شرکتها در هفته گذشته، کارشناسان اعتقاد دارند که سهامدارانی که در بازار باقی ماندند و سهم خریدند، برندگان اصلی بازار هستند و بیشترین سود را میبرند. در مقابل تازه واردهای بازار که از ابتدای سالجاری بواسطه بازدهی بالای بورس و همچنین رکود بازارهای رقیب راه بازار سرمایه را در پیش گرفتهاند، با نگرانی از شرایط آینده بورس، اقدام به فروش سهام خود کردند. این درحالی است که افت 4.6 درصدی شاخص در نخستین روز هفته گذشته همزمان با وقوع رخدادهای نظامی، در جدول ریزشهای تاریخی بازار دررتبه سوم قرار داشت و پیش از آن بازار ریزشهای بیش از 6 درصدی را نیز تجربه کرده بود. اما همواره نوسانات زودگذر بوده و بازار در مدت کوتاهی به تعادل بازگشته است.
طرح پرداخت تسهیلات به متقاضیان خرید سهام نهایی شد
معاون نظارت بانک مرکزی گفت: بحثهای مربوط به اعطای تسهیلات بانکی به مشتریان برای خرید سهام نهایی شده و بزودی سهامداران میتوانند از تسهیلات بانکها برای خرید سهام استفاده کنند. بهگزارش بازار سرمایه، در حاشیه شورای عالی بورس، فرهاد حنیفی، گفت: هدف از حضور ما در جلسه دیروز شورای عالی بورس، اعلام حمایت کامل بانک مرکزی از بازار سرمایه بود. وی در این خصوص بیان داشت: بانک مرکزی و سازمان بورس دو بال اقتصادی کشور هستند و با اهداف مشترک، منابع مورد نیاز شرکتها را تأمین میکنند. وی افزود: مشتریها بر اساس سر رسید، تضامن و نیازهای خود به این دو بازار مراجعه میکنند. ما امیدوار هستیم با همکاری نزدیک این دو نهاد، که از قبل هم وجود داشته بتوانیم جلوه بزرگ و کاملتری را از اقتصاد توانمند کشور نمایان کنیم. حنیفی ادامه داد: اینجا لازم میدانم اعلام کنم که بحثهای مربوط به اعطای تسهیلات بانکهای مجاز به مشتریان برای خرید سهام نهایی شده و بزودی سهامداران عزیز میتوانند از تسهیلات بانکها برای خرید سهام استفاده کنند.