آیا مداخله آمریکا در جنگ قیمتی نفت جواب می‌دهد؟


افت شدید تقاضا برای نفت و قیمتها به دلیل شیوع بیماری کووید ۱۹ با جنگ قیمت میان عربستان سعودی و روسیه مصادف شده است در حالی که بازار نفت برای بازیابی توازن خود به همکاری میان تولیدکنندگان بزرگ نیاز دارد.

پیش‌بینی‌های بسیار بدبینانه‌ای در خصوص تقاضا برای نفت وجود دارد. تحلیلگران از گروه گلدمن ساکس گرفته تا مک کواری و شرکت بازرگانی ترافیگورا انتظار دارند تقاضا برای نفت بین هشت تا ۱۱.۴ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کند. 

شرکت مشاوره "آی اچ اس مارکیت" پیش بینی کرده است بازارهای نفت جهان احتمالا با بزرگترین مازاد عرضه نفت که تاکنون مشاهده شده است، روبرو خواهند شد که مقابله با آن برای هر تولیدکننده‌ای خواه در قالب یک گروه یا به تنهایی دشوار خواهد بود. و روشن است که فعلا تولیدکنندگان قصد همکاری برای مقابله با مازاد عرضه در بازار را ندارند.

در مدت دو هفته، وضعیت عربستان سعودی از تهدید به شکایت و اقدام قانونی در آمریکا علیه محدودیت عرضه به تهدید و اقدام علیه سرازیر کردن نفت به بازار تغییر کرد. سران سعودی می‌دانند کسانی که از آنها برای دستکاری در بازار و بالا بردن قیمتها شاکی بودند، اکنون همان عده‌ای هستند که این کشور را به دامپینگ نفت متهم می‌کنند. بنابراین تعجبی ندارد که تمایلی به رفتن برای نجات کسی ندارند. هیچ تردیدی وجود ندارد که بمحض شکایت مصرف کنندگان از هزینه پر کردن باک خودرویشان، دوباره رویه این عده تغییر خواهد کرد.

نابودی تقاضا برای نفت که ناشی از شیوع ویروس کرونا است، مدتی طول خواهد کشید و زمانی خواهد رسید که دوباره دنیا به تولید نفت از سوی همه کشورها نیاز خواهد داشت. 

منطقی نیست که تولیدکنندگان دیگر اجازه دهند صنعت شیل آمریکا سهم آنها را ببلعد. چرا آمریکا یا سایر تولیدکنندگان بزرگ انتظار دارند دیگران تولیدشان را قربانی کنند در حالی آنها هیچ وقت تمایلی نداشتند چنین فداکاری به خرج دهند؟ خرید نفت از تولیدکنندگان آمریکایی برای پر کردن مخازن نفتی استراتژیک آمریکا ممکن است راه حل موقتی باشد اما طولی نخواهد کشید که ظرفیت این مخازن هم تکمیل شود.

مقابله با بحران نفت همانند بحرانهای سلامتی و اقتصادی به واکنش بین‌المللی مشترک و دولتمردانی که شایسته مدیریت هستند، نیاز دارد. 

اما در شرایط فعلی همه در چرخه متهم کردن یکدیگر افتاده‌اند. در حالی که به نظر می‌رسد محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی از وضعیت فعلی که سایر تولیدکنندگان را برای بقا به تکاپو انداخته، خوشنود است؛ ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه می‌گوید تسلیم اخاذی نفتی سعودی‌ها نمی‌شود. 

اگرچه روسیه ترجیح می‌دهد قیمتهای نفت بالاتر باشد اما به تنهایی یا با گروه کوچکی از تولیدکنندگان برای تقویت قیمتها آماده نیست. در این بین، دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا از سوی گروهی از سناتورها برای اعمال تعرفه واردات یا تحریمهای دیگر علیه نفت عربستان سعودی و روسیه تحت فشار قرار گرفته است.

اما زمان برای انداختن تقصیر به گردان دیگران سپری شده است. این که عربستان سعودی و روسیه با آغاز حذف سقف تولید و افزایش آن کار درستی انجام داده‌اند یا خیر بهرحال هر گونه راه‌کاری اکنون به همکاری فراتر از اوپک و گروه اوپک پلاس نیاز خواهد داشت. ترامپ پنج شنبه گذشته اظهار کرد: به وقتش در دعوای نفتی عربستان سعودی و روسیه دخالت خواهد کرد اما به زمان آن اشاره نکرد. 

معلوم نیست رییس جمهور آمریکا از مهارتهایش برای کسب توافق استفاده خواهد کرد یا همان طور که سناتورهای آمریکایی وی را تحت فشار قرار داده‌اند، به تحریم نفت این کشورها متوسل می‌شود. 

آمریکا، عربستان سعودی و روسیه بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان هستند و اگر نتوانند در خصوص محدودیت عرضه موقتی و نجات بازار به توافق برسند، شرکتهای نفتی در همه جا زیان خواهند دید.

در حالی که چنین توافقی آسان نخواهد بود اما نشانه‌های تمایل برای کمک به تحقق چنین امری مشاهده شده است. رگولاتور نفت شیل آمریکا آمادگی خود را برای همکاری اعلام کرده است. عربستان سعودی و روسیه تصمیم گرفته‌اند تولیدکنندگان پرهزینه خارج از گروه اوپک پلاس بالاخره باید سهمی از متوازن کردن بازار را پرداخت کنند در غیراین صورت تولیدکنندگان پرهزینه بهایش را پرداخت خواهند کرد.