پس از اتفاقاتی که طی چند هفته اخیر رخ داد و منجر به تغییرات برخی قوانین در مورد بازار بورس شد، شایعه برکناری شاپور محمدی، رئیس سازمان بورس نیز به گوش رسید تا نهایتاً شنبه شاهد استعفای ایشان از این مقام بودیم. 

اما کارنامه ایشان در کنار روسای پیشین این نهاد چگونه بوده و شاخص کل در هرکدام از این ادوار به چه میزان رشد کرده است؟

تا قبل از سال 84 سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران، هم‌زمان عهده‌دار نظارت و عملیات بازار اوراق بهادار ایران بود و از انقلاب تا سال 84، سه دبیرکل مختلف داشته است.

اله‌ویردی رجایی سلماسی

اولین رئیس سازمان بورس پس از انقلاب، آقای رجایی سلماسی بود. ایشان متولد 1316 بوده و از سال 59 تا 76 دبیرکلی بورس را برعهده داشت. وی در این مدت توانست بازار سرمایه را به قشر گسترده‌ای از افراد و سازمان‌های مختلف بشناساند و راه توسعه این بازار را هموارتر کند به طوری که حتی در سال 1375، بورس ایران به عضویت فدراسیون بین‌المللی بورس‌ها و فدراسیون بورس‌های منطقه‌ای درآمد. ایشان همچنین از بنیان‌گذاران بانک سامان و مشاور رئیس کل بانک مرکزی نیز بوده است.

شاخص بورس در مجموع فعالیت ایشان 225 درصد رشد را ثبت نمود. 

احمد میرمطهری

ایشان در فاصله سال‌های 1376 تا 1382 دومین دبیرکل بورس به حساب می‌آید. در دوره ایشان اصلاح برخی قوانين و دستورالعمل‌هاي معاملات سهام در بورس پيگيري شد. همچنین ایشان برای جلوگیری از عوارض افزایش شدید قیمت سهام، دامنه تغییر قیمت‌ها را محدود به مقدار معاملات هر سهم کرد.

حسین عبده تبریزی

جناب عبده تبریزی متولد 1330 و دارای دکتری مالی و بانکداری از مدرسه بازرگانی منچستر است.

از سوابق ایشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ریاست هیئت مدیره کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران
• مشاور خصوصی‌سازی وزارت اقتصاد
• عضو سابق شورای عالی بورس

ایشان از سال 1382 تا 1384 بر مسند این مقام تکیه زد. ایشان در سال 82 به دنبال حذف دامنه نوسان بود و در پی این خبر بورس در این دوره به رشد تاریخی خود تا نیمه ابتدای سال 83 رسید. اما پس از آن برای یک سال با افت شدیدی مواجه شد تا نهایتاً در آذر 84 دوران دبیرکلی ایشان با رشد 13 درصدی شاخص کل به پایان رسید.

علی صالح آبادی

پس از استعفای جناب عبده تبریزی، علی صالح آبادی جایگاه ایشان را گرفت. پس از آن در آذرماه سال 84 و پس از افت یک ساله قیمت‌ها، مجلس قانون بازار اوراق بهادار را تصویب کرد. طبق این قانون عملیات اجرایی بورس‌ها به بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس، بورس کالا و انرژی واگذار شد.

همچنین مسئولیت نظارت بر این بورس‌ها، نهادهای مالی و اوراق بهادار به شورای عالی بورس و اوراق بهادار واگذار شد.

پس از قانون جدید سازمان بورس، جناب صالح آبادی در سال 85 به عنوان اولین رئیس این سازمان منصوب شد. ایشان متولد 1357 بوده و دارای دکتری مدیریت مالی از دانشگاه تهران است.

از اقدامات مهم در دوره ایشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
• راه‌اندازی بازار فرابورس و بورس انرژی
• راه‌اندازی معاملات آتی
• واگذاری سهام شرکت‌‌های بزرگ دولتی همچون مخابرات، بانک‌ها و پتروشیمی‌ها

همچنین شاخص بورس در دوره ایشان 610 درصد رشد را ثبت نمود.

محمد فطانت

پس از استعفای صالح آبادی در سال 93، محمد فطانت به مقام ریاست سازمان بورس رسید. ایشان دکتری مدیریت تحقیق در عملیات از دانشگاه تربیت مدرس را داراست.

از سوابق ایشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عضو هیئت مدیره بانک ملی
• مدیرعامل بانک آینده
• عضو هیئت مدیره بانک و بیمه پارسیان
• قائم مقام مالی و اقتصادی ایران خودرو

دوره ریاست ایشان نیز همچون عبده تبریزی 2 سال بود و با رکود سال‌های 93 تا 96 همراه بود. از همین رو شاخص کل با 20- درصد، کمترین بازدهی بین روسای دیگر را ثبت نمود.

از فعالیت‌های ایشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش دامنه نوسان از 4 به 5 درصد
• کاهش حجم مبنا 

شاپور محمدی

از سال 1395 تا کنون ریاست سازمان بورس بر عهده شاپور محمدی بوده است. ایشان متولد 1357 بوده و دارای دکتری اقتصاد سنجی و توسعه از دانشگاه تهران است.

همچنین از سوابق ایشان می‌توان به معاونت اقتصادی وزارت اقتصاد اشاره کرد.

کارنامه ایشان را می‌توان به شرح زیر خلاصه نمود:

• کاهش زمان تسویه معاملات از ۳ به ۲ روز
• قانونمندسازی زمان بسته بودن نمادها
• متنوع‌سازی ابزارهای معاملاتی
• پایه‌گذاری بازار دوطرفه در ایران (برای مطالعه بیشتر درباره بازار دوطرفه می‌توانید به مقاله دوطرفه شدن جاده بورس؛ گامی مهم در تسهیل سرمایه‌گذاری مراجعه کنید.)
• ساماندهی به تخصیص عرضه‌های اولیه

همچنین شاخص بورس در دوره ایشان با 830 درصد رشد، بیشترین رشد را ثبت نمود.