7 واقعیت درباره تجارت خارجی ایران
تعادل| گروه تجارت |
ارزیابی اخیر بازوی پژوهشی مجلس شورای اسلامی از وضعیت تجارت خارجی کشور بیانگر این است که سهم واردات کالاهای اساسی از سال 1395 تا 1397 صعودی بوده که طی سال 1397 سهم کالاهای اساسی از واردات به بالاترین رقم خود طی 8 سال گذشته رسیده که میتوان دلیل آن را اجرای سیاست دلار 4200 تومانی عنوان کرد. از سوی دیگر، تمرکز نسبتا شدید در بازارهای صادراتی از دیگر چالشهای تجارت خارجی دراین سالها به شمار میرود. این مرکز در پژوهش اخیر خود، چند نکته مهم درباره تجارت خارجی کشور را به تصویر کشیده که میتوان به موارد زیر اشاره کرد: 1- طی سالهای 97- 1390 چیزی حدود 42 درصد واردات ایران از سه کشور «چین، امارات و کره جنوبی» صورت گرفته است. 2- تمرکز نسبتا شدید در بازارهای هدف صادراتی ایران به ویژه در سه کشور «امارات، چین و عراق» مشاهده میشود. 3- سبد صادرات غیرنفتی ایران بهشدت به صادرات کالاهای با ارزش افزوده کمتر یعنی عمدتا مواد خام وابسته است. 4- محصولات معدنی و محصولات صنایع شیمیایی و صنایع وابسته به آن از سال 1386 تا پایان سال 1397 همچنان جزو ارزآورترین کالاهای صادراتی غیرنفتی به شمار میروند. 5- مواد پلاستیکی و اشیای ساخته شده از این مواد؛ کائوچو و... از سال 1390 به دو گروه نخست ارزآور پیوستهاند. 6- تعداد کشورهایی که 80 درصد درآمد صادراتی ایران را تامین میکردهاند از 23 کشور در سال 1380 به 9 کشور در سال 1397 تقلیل یافته است. 7- وابستگی بالای تولید به واردات کالاهای واسطهای تهدیدی بالقوه برای تجارت خارجی کشور است. با این حال، اما رییس کل گمرک ایران، در صحن علنی روز گذشته با تشریح وضعیت تجارت خارجی کشور عنوان کرد که با وجود تحریمها در سال 98 وزن تجارت خارجی ۱۷۰ میلیون تن بوده که در تاریخ تجاری کشور یک رکورد به شمار میرود.